Afrika da bulundu... İnsanlığın yayılma dönemine ışık tutuyor Sözcü Gazetesi

Araştırmacılara göre bu kayıt, modern insanların Afrika’dan çıkarak Arap Yarımadası’na ve oradan Avrupa ile Asya’ya yayılmaya başladığı dönemdeki iklimi anlamak açısından büyük önem taşıyor.

İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü’nden paleomanyetist Anita Di Chiara, bu tür antik kayıtların anlamlı hale gelebilmesi için kesin tarihlendirme gerektiğini söylüyor: “Bu tortulları tarihlendirmemiz gerekiyor. Çünkü iklimi anlamak için ne zaman ne olduğunu bilmemiz şart.”

Bu noktada Dünya’nın manyetik alanındaki değişimler devreye giriyor. Kayalar oluşurken, içerdikleri küçük manyetik kristaller o anki manyetik alan yönüne göre hizalanarak o dönemin kaydını tutuyor. Genelde kutuplara yakın bölgelerde bu tür kayıtlar daha net alınabiliyor. Ancak Di Chiara’ya göre ekvatora yakın Lake Chala’dan alınan bu kayıt oldukça özel.

Araştırmacılar, Lake Chala’daki manyetik değişimleri, dünya çapında yaşı bilinen diğer tortul katmanlarla karşılaştırarak tarihlendirme yapabiliyor. Ayrıca, örnek çekirdekte 74 bin yıl önce Endonezya’daki Toba süpervolkanının püskürttüğü kül tabakası gibi tanıdık olaylar da zamanlama açısından referans sağlıyor.

Lake Chala’nın bir diğer avantajı, nehir ya da büyük akarsularla değil, çevresindeki orman ve yamaçlardan gelen suyla besleniyor olması. Bu sayede göl dibindeki katmanlar karışmadan, yıl yıl üst üste birikiyor.

Çalışmada, araştırmacılar 150 bin yıllık kayıtta altı farklı manyetik sapma tespit etti. Bu sapmalardan biri, daha önce başka hiçbir jeolojik kayıtta görülmemiş bir anomaliydi. Bu tür sapmaların, Dünya’nın iç çekirdeğindeki kaotik sirkülasyon ya da iç ve dış çekirdek arasındaki etkileşimler nedeniyle oluştuğu düşünülüyor.