11 ilde asrın dönüşümü

182 bin kişilik personel ordusuyla çalışmaların gece-gündüz devam ettiği deprem bölgesinde tarih yazılıyor. 6 Şubat depremlerinden 15 gün sonra ilk temelleri atan, 45'inci günde ise teslimlere başlayan devlet, diğer alanlarda da dev projeleri bir bir hayata geçirdi. İllerde, 2025 yılı şubat ayı itibarıyla yapılan harcamaların toplam tutarı 75 milyar dolara ulaştı. Bu süreçte tüm mali imkanlar seferber edilirken, dış finansman aracılığıyla elde edilen on milyarlarca liralık hibeler de Türkiye'nin dış politikadaki başarısının bir başka nişanesi oldu. Deprem bölgesinde bugüne kadar yapılan dev yatırımlardan bazıları şu şekilde sıralanıyor:
❚ 2024 sonu itibarıyla, deprem bölgesinde eğitim-öğretim faaliyetlerinin devam edebilmesi amacıyla yaklaşık 7 bin 500 derslik inşası için 24 milyar lirayı aşkın yatırım yapıldı. 64 bin dersliğin bakım onarımına 4,5 milyar lira harcandı. 2024 yılında depremzede 18 bin öğrenciye burs tahsis edildi, 1.4 milyar lira kaynak aktarıldı.

❚ Sene başı verilerine göre bölgede toplam 4 bin 829 yatak ve 265 ünit kapasitesine sahip 27 ikinci basamak sağlık tesisi tamamlandı. Bu yıl ise 35,2 milyar liralık bütçe, 13 bin 589 yatak kapasiteli ikinci basamak hastane projeleri ile 426 birinci basamak sağlık tesisinin yapım ve onarımına ayrıldı.
❚ İçme suyu ve kanalizasyon başta olmak üzere altyapı onarımları için 81,5 milyar lira tutarında dış finansman, hibe olarak sağlandı.
❚ DSİ ve İLBANK tarafından bütçe imkanlarıyla yürütülen projelerin toplam yatırım tutarı 21,5 milyar liraya ulaştı. Yalnızca geçen yıl yapılan yatırımların toplamı 14,3 milyar lira oldu.
❚ Toplam proje tutarı 20,3 milyar lira olan projelerle deprem bölgesindeki belediyelerin acil nitelikli altyapı ve araç ekipman talepleri karşılandı.
❚ Enerji altyapısında meydana gelen hasarların giderilmesine yönelik 2024 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 18,8 milyar lira harcama yapıldı.

❚ Demiryolu hatlarının onarımı için 2024 sonu itibarıyla 18,6 milyar lira yatırım yapıldı. Karayolu ve otoyollarda meydana gelen hasarın giderilmesine yönelik yaklaşık 12,7 milyar lira harcandı.
❚ Tarım sektöründe 2024 yılında 11 ilde toplam 20,9 milyar lira destek ödemesi yapıldı. Bölgedeki yetiştiricilere 2,2 milyar lira hayvancılık desteği ödendi. Ahır, ağıl ve samanlığı yıkılan hak sahipleri için hayvancılık tesislerinin uygun koşullarda yeniden inşa edilmesine yönelik çalışmalar devam ediyor.
❚ 2024 yılı sonu itibarıyla, küçük sanayi sitesi yatırımları, KOSGEB ve kalkınma ajanslarının destekleri kapsamında, sanayi kesiminin toparlanabilmesi için toplam 12,7 milyar lira kaynak harekete geçirildi.

EN BÜYÜK KÖY İNŞA EDİLDİ
Malatya'da, Kahramanmaraş depreminden etkilenen vatandaşlar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 625 köy tipi müstakil ev tamamlandı. Türkiye'nin en büyük kırsal yerleşim projesi olan bu evler, dayanıklı yapıları ve modern tasarımlarıyla dikkat çekiyor. Yerel dokuya uygun mimariyle inşa edilen evlerin teslimatı başladı. Malatya Valisi Seddar Yavuz, projenin yeni umutlar yarattığını vurguladı. Tahir ÖZÇELİK/SABAH