14 yıl bekledi hakkını kaybetti: Teminat hazineye geçti AYM ihlal görmedi Antalya Haberleri

Antalya’da turizm yatırımı yapmak isteyen bir şirket, devletten tahsis edilen arazide 14 yıl boyunca imar engelleri nedeniyle yatırım yapamadı. Tüm bu sürecin sonunda tahsis iptal edildi, teminat Hazine’ye aktarıldı. Anayasa Mahkemesi ise mülkiyet hakkı ihlali olmadığına hükmetti.

Antalya’da turizm yatırımı yapmak isteyen şirket, kendisine tahsis edilen araziyi 14 yıl boyunca imar planı iptalleri nedeniyle kullanamadı. Şirketin tüm itirazlarına rağmen, devlet tahsisi iptal etti, teminatı Hazine’ye aktardı. Anayasa Mahkemesi (AYM) ise yapılan işlemi hak ihlali saymadı. AYM, mülkiyet hakkının ihlal edilmediğine karar verdi ancak 4 üye karara şerh düşerek karşı çıktı.

Antalya Lara bölgesinde günübirlik turizm tesisi kurmak isteyen FYA Turizm A.Ş., 2005 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan arazi tahsisi aldı. Proje için gereken tüm işlemleri tamamlayan şirket, ilk yıl ödemesini yaptı ve gerekli teminatı sundu. Ancak bölgede yapılan imar planları mahkemelerce defalarca iptal edilince, yatırım yıllarca hayata geçirilemedi.

Şirket yetkilileri, taşınmazın fiilen kullanılamadığını ve tesis kurma imkânı bulamadıklarını belirtip defalarca süre uzatımı ve plan güncellemesi talep etti. Kültür ve Turizm Bakanlığı da tahsis süresini zaman zaman dondurdu, sonra yeniden başlattı. Ancak 2019 yılında şirketin yeni bir teminat mektubu ve taahhütname sunmaması gerekçesiyle tahsis tamamen iptal edildi. Daha önce verilen 813 bin TL’lik teminat ise Hazine’ye gelir olarak kaydedildi.

“KULLANAMADIK AMA SORUMLUSU BİZ OLDUK”

Tesis kuramayan şirket, “taşınmazı kullanamadığımız resmen tespit edilmesine rağmen, tüm yük bize yüklendi” diyerek yargıya başvurdu. Yerel mahkeme şirketi haklı buldu, “taşınmazın kullanılamamasında şirketin bir suçu yok” dedi. Ancak Danıştay bu kararı bozdu. Bunun üzerine şirket, bireysel başvuru hakkını kullanarak AYM’ye gitti.

AYM Genel Kurulu, 12 Aralık 2024 tarihinde verdiği kararda, şirketin mülkiyet hakkının ihlal edilmediğine hükmetti. Kararda, imar planlarının iptali nedeniyle yatırım yapılamamasının devletin sorumluluğu olduğu kabul edildi. Ancak bu durumun, teminat güncellemesi ve yeni taahhütname isteme hakkını ortadan kaldırmadığı vurgulandı. AYM’ye göre, kamu kaynaklarının korunması için bu tür yükümlülükler, gerekli ve orantılıydı.

AYM, başvurucunun teminatı iade ettirip tahsisi sonlandırmak yerine, tahsisin devamını tercih ettiğini, bu nedenle sorumluluğu üstlendiğini savundu. Kararda, “devletin turizm yatırımlarını düzenleme ve denetleme yetkisi vardır” denilerek, yapılan işlemlerin meşru ve yasal dayanağı olduğu ifade edildi.

KARŞI OY: BÜTÜN YÜK, ŞİRKETE YÜKLENDİ

Karara katılmayan 4 AYM üyesi ise karşı oy gerekçesinde, “14 yıl boyunca yatırım yapamayan şirketin bunda bir suçu yokken, bütün sorumluluk ona yüklendi. Teminatın irat kaydedilmesi hakkaniyete aykırıdır” değerlendirmesinde bulundu. Üyeler, devletin hatalı imar planları yüzünden yatırımın yapılamadığını, bu nedenle şirketin aşırı bir mağduriyet yaşadığını belirtti.

Ne olmuştu?

2004’te yapılan başvuru sonrası 2005’te Antalya Lara’da yaklaşık 7 dönümlük bir arsa, turizm yatırımı için bir şirkete tahsis edildi. Şirket gerekli ödemeleri yaptı, teminatı sundu. Ancak bölgede defalarca iptal edilen imar planları nedeniyle taşınmaz kullanılamadı. Tahsis süresi birkaç kez donduruldu. 2019’da yeni teminat mektubu ve taahhütname istenince, şirket bunları sunamadı. Bunun üzerine tahsis iptal edildi ve yatırılan teminat Hazine’ye aktarıldı. Şirket dava açtı, süreç sonunda Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yaptı.