15 ton e atığı dönüştürecek

Yeni mali yıl sonuçlarınızı değerlendirir misiniz?

Vodafone olarak, Türkiye’nin ve sektörümüzün geleceğine duyduğumuz güvenle yatırımla-rımıza devam ediyoruz. Nisan 2024 - Mart 2025 arasındaki dönemi kapsayan mali yıl sonuçlarımıza göre servis gelirlerimiz, 101.8 milyar lira olarak gerçekleşti. 2024-25 mali yılımızda toplam 19.1 milyar liralık yatırım yaparak ülke ekonomisine ve dijitalleşmeye katkıda bulunduk. Mobil abone sayımız 25.2 milyon, sabit genişbant abone sayımız 1.4 milyon oldu. Faturalı abone sayımız ise 20.7 milyona yükseldi. Vodafone Yanımda ve Online Self Servis gibi dijital kanallarımızı kullanan aylık aktif müşteri sayımız 18 milyon olurken, bu müşterilerimizin aylık toplam etkileşimi 440 milyona ulaştı. Mali yılımızda müşterilerimizin toplam mobil data kullanımı 4.960 petabyte olarak gerçekleşti. Bu dönemde dijital servisler alanında da gelişmeye devam ettik. Yeni nesil mobil finans çözümümüz Vodafone Pay’in ürünlerini 9.2 milyon kişi kullandı. Bine yakın farklı işlem yapabilen kişisel dijital asistanımız TOBi’nin aylık tekil kullanıcı sayısı 9 milyona yükselirken, aylık sohbet sayısı ise 30 milyon oldu.

65.5 MİLYAR DOLARLIK EKONOMİK DEĞER

Elektronik atıkların geri dönüşümü her geçen gün daha önemli hale geliyor. E-atıklar çevre için nasıl bir tehdit oluşturuyor?

E-atıklar son yıllardaki teknolojik gelişmeler ve tüketim alışkanlıkları ile dünyada en hızlı artış gösteren atık kollarından biri. Buna ek olarak ekonomik açıdan da yüksek değer arz eden, önemli bir atık grubu. Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre e-atık miktarının, 2050 yılında 120 milyon tona ulaşması bekleniyor. Her ne kadar birçok ülkede mevzuata dayalı çeşitli toplama sistemleri mevcut olsa da geri dönüştürülebilen e-atık miktarı, üretilen toplamın çok altında kalıyor. E-atıklar uygun yöntemlerle geri dönüştürülürse, dünya çapında yılda 62.5 milyar doların üzerinde bir ekonomik fırsat yaratabilir. E-atık geri dönüşümü, ikincil hammadde ve ürün pazarı için önemli bir kaynak ve döngüsel ekonomiye geçişte önemli bir aktör. Diğer yandan, e-atıklar uygun şekilde bertaraf edilmediği durumlarda, içerdikleri zararlı kimyasallar ve ağır metaller su, hava ve toprak kirliliğine yol açıyor; toplum sağlığı için tehdit oluşturuyor. Dünyadaki atıkların sadece yüzde 1’ini e-atıklar oluşturmasına rağmen, topraktaki tehlikeli madde kirliliğinin yüzde 70’ine e-atıklar sebep oluyor. Uygunsuz bertaraf sonucu ortaya çıkan sera gazları iklim değişikliği üzerindeki olumsuz etkiyi de tetikliyor. Dolayısıyla, e-atık meselesine çevresel, ekonomik ve sosyal boyutlarıyla bir bütün olarak yaklaşmak gerekiyor.

24 TON E-ATIK YENİDEN KULLANILDI

E-atıkların dönüşümü konusunda şirket içinde nasıl önlemler alıyorsunuz?

“Herkes için dijital ve yeşil bir gelecek inşa etme” vizyonumuz doğrultusunda insanların iyiliği için çalışmak ve doğayı korumak en önemli amaçlarımız arasında. E-atık yönetimi de bu çerçevede önem verdiğimiz bir konu başlığı. Vodafone Türkiye’de operasyon, ürün ve hizmetlerimiz sonucu ortaya çıkan e-atıkların hem oluşmasını azaltmaya hem de geri dönüşümünü artırmaya odaklanıyoruz. Döngüsel ekonomi yaklaşımını benimseyerek, kaynak verimliliği ve karbon salımlarının azaltılmasını sağlıyoruz. Vodafone Grubu’nun 2025 hedefleri doğrultusunda, haberleşme şebekemiz kaynaklı e-atıklarımızın tamamını yeniden kullanma, satma veya geri dönüştürme taahhüdünde bulunuyoruz. 2023-24 mali yılımızda, faaliyetlerimiz sonucu oluşan bin 492 ton e-atığı geri dönüşüm ve geri kazanım süreçlerine dahil ederken, 24 ton atığın yeniden kullanımını sağladık. E-atıkların oluşumunu azaltmak ve döngüsel ekonomiye katkıda bulunmak amacıyla yürüttüğümüz ikinci el cihaz kampanyası kapsamında 29 bin 513 mobil cihazı yeniden kullanıma uygun hale getirdik.

ATIKLAR KOD YAZDI 10 SINIF AÇILDI

E-atıkların dönüşümü için projeler de yapıyorsunuz. Bugüne kadar kaç proje yaptınız?

E-atıkların geri dönüşümü için global ve yerel kampanyalar düzenliyoruz. Grubumuzun Kasım 2022’de WWF ile birlikte başlattığı “Gezegen İçin Bir Milyon Telefon” kampanyasıyla bugüne kadar Avrupa ve Afrika’da 500 binin üzerinde telefon toplandı. Vodafone Türkiye olarak 2020’de başlattığımız “Yeşil Gezegen” projesi kapsamında, çocuklara sürdürülebilirlik ve afet farkındalığı konularında eğitimler verdik ve bugüne kadar 20 bini aşkın çocuğa ulaştık. Mayıs 2019’da elektronik atıkların geri dönüşümünü teşvik etmek ve sürdürülebilirlik konusunda farkındalık yaratmak hedefiyle “Bu Atıklar Kod Yazıyor” projesini hayata geçirdik. Bu projeyle, çalışanlarımız, müşterilerimiz ve iş ortaklarımızın evlerinden getirdiği, kullanım ömrünü tamamlamış, çalışmayan e-atıkları topladık ve lisanslı geri dönüşüm firması tarafından geri dönüştürülmesini sağladık. Geri dönüşümden elde edilen gelirle de okullarda kodlama sınıfları oluşturduk. “Bu Atıklar Kod Yazıyor” projesi sayesinde beş yılda 53 iş ortağımızın katkısıyla 22 tondan fazla e-atığın geri dönüşümünü sağladık. Farklı illerde açtığımız 10 kodlama sınıfında binlerce çocuk dijital araçlara erişim imkânı buldu.

‘SIFIR ATIK’ ELÇİLERİ YETİŞTİRİLİYOR

E-atıkların dönüşümü için çok yeni bir proje duyurdunuz. Bu proje nasıl doğdu? Amacı nedir? Ne yapacaksınız?

WWF Türkiye ve Habitat Derneği işbirliğiyle “Dünya İçin Lazım” projesini hayata geçirdik. Amacımız; e-atıkları dönüştürerek doğamıza “sıfır atık” katkısında bulunmak, e-atık dönüşümleri sayesinde doğa bilinci gelişen bir topluluğun oluşmasını sağlamak, vereceğimiz sürdürülebilirlik eğitimleriyle bu toplulukları geliştirerek büyütmek, bu toplulukların da gelecekte doğa bilinci olan ve bu bilinci etrafa yayan elçiler yetiştirmesini sağlamak. Proje kapsamında, önümüzdeki bir yılda 15 ton e-atığı dönüştürmeyi hedefliyoruz. Bu projeyle, sadece doğayı korumakla kalmıyor, aynı zamanda doğayı sürekli koruyabilecek bilinçli bir topluluk yaratmak da istiyoruz. Bu anlayışla, geri dönüştürdüğümüz e-atıkları, WWF Türkiye ve Habitat Derneği işbirliğiyle, ülkemizin her köşesinde, 81 ilde 500 farklı lokasyonda 500 gönüllü eğitmen ile 60 bin kişi için doğa eğitimine dönüştüreceğiz. Türkiye genelinde 7-14 yaş arasındaki çocuklara doğa eğitimi vereceğiz. Proje kapsamında WWF-Türkiye tarafından sürdürülebilirlik, iklim değişikliği, doğa koruma, geri dönüşüm, e-atıklar başlıklarında eğitim içerikleri geliştirildi. Yıl boyunca eğitim alan çocuklar arasından doğa elçileri seçilecek. Çevrelerinde dönüşümü tetikleyecek olan bu elçiler, daha sürdürülebilir ve yeşil bir toplum için doğa odaklı sorunlara dikkat çekecek ve teknolojiyi kullanarak çözümler geliştirecek. 

E-ATIĞINI GETİRENE 5 GB İNTERNET HEDİYE 

E-atıklar nasıl toplanacak? E-atığını getirmek isteyen bir kişi ne yapmalı?

Müşterilerimiz, online kanallarımızdan ya da mağazalarımızdan e-atıklarını dönüştürebilecekler. Online kanalı kullanmak isteyenler, Vodafone Yanımda uygulaması üzerinden e-atık başvuru formunu dolduracaklar. Bu formda atık türü ve teslimat noktası (mağazaya veya kargo firmasına teslim) bilgilerini girecekler. Dilerlerse, mağazalarımızdan da aynı başvuru sürecini gerçekleşti-rebilecekler. Mağazalarımızda bulunan QR kodunu okutarak formu doldurabilecekler. Sonrasında, e-atıklarını mağazalarımızda bulunan kutulara atarak kampanyaya katılabilecekler. Gönderdikleri e-atıklar karşılığında müşterilerimize bir teşekkür hediyemiz olacak. Teslim ettikleri e-atıklar için beş gün geçerli 5 GB hediyesi hesaplarına yüklenecek. Ayrıca, onlar adına yaptığımız eğitim desteğine ilişkin belgeyi de kendileriyle paylaşacağız. Burada bir parantez de açmak isterim. Vodafone’lu olsun olmasın, herkes e-atıklarını geri dönüştürebilecek. Bir gün lazım olur diye sakladıkları e-atıkların doğaya zarar vermeden dönüştürülmesini sağlayabilecek. Bu vesileyle, herkesi “Dünya İçin Lazım” demeye ve e-atıklarını dönüştürmeye davet ediyoruz.