SonTurkHaber.com
close
up
Menu

İtalya Başbakanı Meloni den Küresel Sumud Filosu na katılan vatandaşlarını koruma sözü Dünya Haberleri

İstanbul u kara bulutlar sardı peki yağmur yağacak mı? MGM raporu paylaştı

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Velioğlu: CAR T gibi hücre bazlı tedavi ürünlerini ülkemizde üreteceğiz

ABD Başkanı Trump tan Avrupalı liderlere boykot çağrısı: Rus petrolünü almayın Dünya Haberleri

Demir Çelik üreticileri dampinge karşı önlem istiyor: Aksi halde Türk sanayisi kaybeder Ekonomi Haberleri

Özgür Özel: İsterse CHP ye kayyım atasınlar, biz yolumuzda yürüyeceğiz

Faize karşı trilyonluk el birliği Ekonomi Haberleri

ALTIN FİYATLARI CANLI 4 EYLÜL: Rekor tazeledi! Bugün 22 ayar bilezik, ons, Cumhuriyet, yarım, çeyrek altın ve gram altın fiyatları ne kadar?

Fenerbahçe, İş Bankası Nays ve Dominos hacklendi mi? No System Is Safe bildirimi nedir? İşte son durum Son Dakika Haberleri

İletişim Başkanı Burhanettin Duran, Filenin Sultanları nı tebrik etti

Emlak vergisi nasıl hesaplanır? İşte ödeme süreci

CHP de ilçe başkanı ve yönetimi baskı var diyerek istifa etti Politika Haberleri

CHP deki ayak oyunlarını CHP li gazeteci Yılmaz Özdil örnekleriyle açıkladı

CHP lideri Özel, ilk kez bu kadar net konuştu: Kılıçdaroğlu nu tanımayacağız

Filistin i tanıma kararının ardından Belçika dan ilk açıklama

Ketamin Kraliçesi suçunu kabul etti: Matthew Perry nin ölümüne yol açan uyuşturucuyu ben sağladım

Çorum da milli maç coşkusu Çorum Haberleri

FedEx, İstanbul Havalimanı ndaki yeni küresel hava aktarma tesisini hizmete açtı

Damla Kent Projesi’ne mahkeme freni: Bakanlık yeniden devrede

AA Finans ın PPK Beklenti Anketi sonuçlandı

5 bin yıllık ekmek, bereket getirsin diye yakılarak gömülmüş

5 bin yıllık ekmek, bereket getirsin diye yakılarak gömülmüş

Haberturk sayfasından alınan verilere göre, SonTurkHaber.com bilgi veriyor.

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünden alınan izinler doğrultusunda sürdürülen kazı çalışmalarında gömülü evin arka odasındaki eşik kısmında bir parçası koparılmış ve yakılmış 5 bin yıllık ekmek bulundu.

Ekmeğin elektron mikroskobu görüntüleriyle hamur dokusunu laboratuvarda inceleyen akademisyenler, karıştırılma ve yoğurulma işlemleri sonrasında mayalanması için bekletildiğini belirledi. İncelemeler sonucunda yapımında gernik buğdayı ve mercimeğin kullanıldığı tespit edilen ekmeğin besin değerinin yüksek, gluten oranının ise düşük olduğu görüldü.

Pişirilip bir parçası koparıldıktan sonra yeniden yakılıp yapının içine gömülerek üstünün kırmızı renkli toprakla örtüldüğü belirlenen 5 bin yıllık ekmeğin, bereket getirmesi inancıyla ritüel için üretildiği belirlendi.

"KIRMIZI RENKLİ TOPRAKLA GÖMÜLMÜŞ"

Kazı Başkanı ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Türkteki, ekmeğin kendileri için heyecan verici bir bulgu olduğunu söyledi.

Ekmeğin arkeolojik kazılarda çok nadir bulunabileceğine dikkati çeken Türkteki, "Organik madde olması açısından bizim için çok değerli. Ekmeğin bulunmasından çok söyledikleri, anlattıkları, hikayesi bizim açımızdan önemli. O açıdan gerçekten çok mutluyuz" dedi.

Türkteki, kazı çalışmalarının son döneminde gömülmüş yapılarla karşılaştıklarına işaret ederek, "Bunlardan birinin içerisinde bir arka odanın eşik kısmında üzeri kırmızı renkli toprakla gömülmüş bir ekmekle karşılaştık. Karbonize olmuş vaziyette ancak olduğu gibi korunmuş" ifadelerini kullandı.

Ekmeği bulduktan sonraki aşamada laboratuvar ortamında analiz çalışmalarına ağırlık verdiklerini dile getiren Türkteki, şöyle devam etti:

"Bu analizlerde ekmeğin içerisindeki türleri saptamaya çalıştık. Bunların içerisinde emmer adıyla da bilinen 'gernik' buğdayı var hatta bugün 'kavılca' adıyla bilenen bir alt grupla karşılaştık. Ekmeğin yüzde 90'ı bu. İçerisinde bir miktar mercimek de var. Mercimek, aynı zamanda belki de mayalama süreciyle de bağlantılı olabilir. Pişmeyle ilgili de verilerimiz var. 150 santigrat derece civarında bir ısıya maruz kaldığını ve piştiğini, dışının daha iyi, içinin daha az piştiğini biliyoruz. Daha sonra da bunun yakıldığını anladık. Zaten yakılmamış olsaydı bize ulaşması da mümkün olmayacaktı."

BESİN DEĞERİ YÜKSEK, GLUTEN ORANI DÜŞÜK

Türkteki, besin içeriği açısından bakıldığında gernik buğdayının modern buğdaylara göre yüksek protein içerdiğine dikkati çekti.

Bu ekmeğin B grubu vitaminler açısından da zengin olduğunun belirlendiğini kaydeden Türkteki, şu bilgileri paylaştı:

"Antioksidan özellikleri var. Lif içeriği yine oldukça önemli. Bir de 'dirençli nişasta' diye bilinen, daha çok kan şekerinin hızlı yükselmesini önleyen bir madde söz konusu. Bu açıdan baktığımızda sağlıklı buğday türleriyle ilgili aslında ne yapmamız gerektiğini, nereye bakmamız gerektiğini de bize gösteriyor. Besin değeri yüksek. Gluten oranı da düşük. Bu, şu anlamda önemli; ekmek belki çok kabarmıyor ama gluten aynı zamanda kabarmayı da sağlayan bir şey."

"BİR RİTÜEL İÇİN ÜRETİLMİŞ GİBİ DURUYOR"

Murat Türkteki, ekmeğin hazırlandıktan sonra bir parçasının koparıldığını dile getirerek, "Belki ritüel amacıyla bir törenin parçası da olabilir. Bir yapı, bereket, adak vesaire bunlarla bağlantılı olabilir. Bu parça kopartıldıktan sonra yapının eşik kısmına yakın bir kesime, tabana gömülmüş. Ekmeği bu şekilde bulmuş olduk." dedi.

Türkteki, ekmeğin o dönemdeki kullanımına ilişkin şöyle konuştu:

"Bizim anladığımız şu; tabii ki günlük hayatta tüketiliyordu. Bunun bir parçası olarak değil bu ekmek, en azından ritüel amaçlı olarak belki üretildi. Gösterdiği şey şu ki bir parçası koparılmış ve yakılmış, tabana gömülmüş yoksa zaten bize ulaşması mümkün değildi. O anlamda bir ritüel için üretilmiş gibi duruyor."

Anadolu'da şu ana kadar bulunduğunu bildikleri iki ekmek örneğinin olduğunu belirten Türkteki, sözlerini şöyle tamamladı:

"Çatalhöyük'te birkaç sene önce bulundu. Çatalhöyük'teki aslında pişmemiş bir örnek. Onun dışında başka bilinen bir örnek yok. Küllüoba, ikinci sırada diyebiliriz. Tunç Çağı'nda zaten böyle bir örnek yok. Bazı kırıntılar var. Ekmek benzeri bir ürün olarak değerlendiriliyor. Onlar da kesin olarak ekmek diyemiyorlar. Bizimkisi, form vermesi ve pişirilmiş olması açısından Anadolu'da ilk oluyor."

Öte yandan "Küllüoba ekmeği", Eskişehir Büyükşehir Belediyesine bağlı Halk Ekmek Fabrikası'nda üretilerek üretici marketlerinde 50 liradan satışa sunuluyor.

Daha fazla bilgi ve son haberler için SonTurkHaber.com'ı takip edin.
seeGörüntülenme:88
embedKaynak:https://www.haberturk.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 24 Mayıs 2025 11:49 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

İtalya Başbakanı Meloni den Küresel Sumud Filosu na katılan vatandaşlarını koruma sözü Dünya Haberleri

05 Eylül 2025 00:44see179

İstanbul u kara bulutlar sardı peki yağmur yağacak mı? MGM raporu paylaştı

05 Eylül 2025 08:03see174

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Velioğlu: CAR T gibi hücre bazlı tedavi ürünlerini ülkemizde üreteceğiz

04 Eylül 2025 18:50see168

ABD Başkanı Trump tan Avrupalı liderlere boykot çağrısı: Rus petrolünü almayın Dünya Haberleri

04 Eylül 2025 18:42see167

Demir Çelik üreticileri dampinge karşı önlem istiyor: Aksi halde Türk sanayisi kaybeder Ekonomi Haberleri

04 Eylül 2025 12:49see166

Özgür Özel: İsterse CHP ye kayyım atasınlar, biz yolumuzda yürüyeceğiz

04 Eylül 2025 15:48see161

Faize karşı trilyonluk el birliği Ekonomi Haberleri

05 Eylül 2025 04:06see143

ALTIN FİYATLARI CANLI 4 EYLÜL: Rekor tazeledi! Bugün 22 ayar bilezik, ons, Cumhuriyet, yarım, çeyrek altın ve gram altın fiyatları ne kadar?

04 Eylül 2025 01:37see131

Fenerbahçe, İş Bankası Nays ve Dominos hacklendi mi? No System Is Safe bildirimi nedir? İşte son durum Son Dakika Haberleri

03 Eylül 2025 21:28see125

İletişim Başkanı Burhanettin Duran, Filenin Sultanları nı tebrik etti

04 Eylül 2025 21:01see115

Emlak vergisi nasıl hesaplanır? İşte ödeme süreci

04 Eylül 2025 15:33see114

CHP de ilçe başkanı ve yönetimi baskı var diyerek istifa etti Politika Haberleri

04 Eylül 2025 17:36see114

CHP deki ayak oyunlarını CHP li gazeteci Yılmaz Özdil örnekleriyle açıkladı

05 Eylül 2025 16:22see114

CHP lideri Özel, ilk kez bu kadar net konuştu: Kılıçdaroğlu nu tanımayacağız

05 Eylül 2025 11:20see114

Filistin i tanıma kararının ardından Belçika dan ilk açıklama

04 Eylül 2025 00:59see113

Ketamin Kraliçesi suçunu kabul etti: Matthew Perry nin ölümüne yol açan uyuşturucuyu ben sağladım

04 Eylül 2025 15:59see112

Çorum da milli maç coşkusu Çorum Haberleri

05 Eylül 2025 00:32see112

FedEx, İstanbul Havalimanı ndaki yeni küresel hava aktarma tesisini hizmete açtı

05 Eylül 2025 05:58see111

Damla Kent Projesi’ne mahkeme freni: Bakanlık yeniden devrede

05 Eylül 2025 16:02see111

AA Finans ın PPK Beklenti Anketi sonuçlandı

05 Eylül 2025 16:26see111
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları