SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Denizli haberleri: Arı sokması sonucu fenalaşan yaşlı adam kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti Denizli Haberleri

DMM: Özgür Özel in ifadeleri, yargı mensuplarının bağımsızlığına yönelik kabul edilemez bir saldırıdır

Resmi Gazete kararları 3 Temmuz 2025: Resmi Gazete yayımlandı mı, alınan kararları neler?

İran da kalan uçaklar geri getiriliyor İş Yaşam Haberleri

Milaslı muhtarlardan maden düzenlemesine destek açıklaması

Son dakika haberi... Erdoğan tarih verip duyurdu: Bir başka olacak!

Ateşkesin etkisi hızlı oldu: Hürmüz Boğazı’nda trafik arttı, petrol taşıma maliyeti sert düştü Sözcü Gazetesi

Emre Altuğ ve Didem Delen Aşk İddiaları Gerçek Mi?

Bir kene vakası daha: 77 yaşındaki kadın hayatını kaybetti

Tunceli de bir ayda 207 firmada bin 15 ürün denetlendi Tunceli Haberleri

MasterChef Al Beni Yukarı tiramisu tarifi! Danilo Şef in Al Beni Yukarı tiramisu tarifi Son Dakika Haberleri

Enflasyon düşerse hangi varlık kazandırır? Borsa, altın ve piyasalar için kırılma noktası!

Tiyatronun günü 5 Temmuz Sözcü Gazetesi

Beşiktaş ın istediği yıldız sakat a gelebilir: Son 7 yılı olay

Son dakika Naci Görür den Bursa depremi için çok kritik açıklama

Marketler bu ürün için sıraya girdi: 7 kadın üretip Türkiye ye satıyor Sözcü Gazetesi

Osimhen transferinde Galatasaray a kötü sürpriz! Beklediği teklifi aldı

Batı medyasında soykırım nöbeti! İsrail için akılalmaz yayın politikası

Markette kadın kasiyerine yumruklu saldırı kamerada

Zonguldak’ta 18 yavru domuz görüldü: O anlar sürücünün kamerasına yansıdı

5 bin yıllık ekmek, bereket getirsin diye yakılarak gömülmüş

5 bin yıllık ekmek, bereket getirsin diye yakılarak gömülmüş

Haberturk sayfasından alınan verilere göre, SonTurkHaber.com bilgi veriyor.

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünden alınan izinler doğrultusunda sürdürülen kazı çalışmalarında gömülü evin arka odasındaki eşik kısmında bir parçası koparılmış ve yakılmış 5 bin yıllık ekmek bulundu.

Ekmeğin elektron mikroskobu görüntüleriyle hamur dokusunu laboratuvarda inceleyen akademisyenler, karıştırılma ve yoğurulma işlemleri sonrasında mayalanması için bekletildiğini belirledi. İncelemeler sonucunda yapımında gernik buğdayı ve mercimeğin kullanıldığı tespit edilen ekmeğin besin değerinin yüksek, gluten oranının ise düşük olduğu görüldü.

Pişirilip bir parçası koparıldıktan sonra yeniden yakılıp yapının içine gömülerek üstünün kırmızı renkli toprakla örtüldüğü belirlenen 5 bin yıllık ekmeğin, bereket getirmesi inancıyla ritüel için üretildiği belirlendi.

"KIRMIZI RENKLİ TOPRAKLA GÖMÜLMÜŞ"

Kazı Başkanı ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Türkteki, ekmeğin kendileri için heyecan verici bir bulgu olduğunu söyledi.

Ekmeğin arkeolojik kazılarda çok nadir bulunabileceğine dikkati çeken Türkteki, "Organik madde olması açısından bizim için çok değerli. Ekmeğin bulunmasından çok söyledikleri, anlattıkları, hikayesi bizim açımızdan önemli. O açıdan gerçekten çok mutluyuz" dedi.

Türkteki, kazı çalışmalarının son döneminde gömülmüş yapılarla karşılaştıklarına işaret ederek, "Bunlardan birinin içerisinde bir arka odanın eşik kısmında üzeri kırmızı renkli toprakla gömülmüş bir ekmekle karşılaştık. Karbonize olmuş vaziyette ancak olduğu gibi korunmuş" ifadelerini kullandı.

Ekmeği bulduktan sonraki aşamada laboratuvar ortamında analiz çalışmalarına ağırlık verdiklerini dile getiren Türkteki, şöyle devam etti:

"Bu analizlerde ekmeğin içerisindeki türleri saptamaya çalıştık. Bunların içerisinde emmer adıyla da bilinen 'gernik' buğdayı var hatta bugün 'kavılca' adıyla bilenen bir alt grupla karşılaştık. Ekmeğin yüzde 90'ı bu. İçerisinde bir miktar mercimek de var. Mercimek, aynı zamanda belki de mayalama süreciyle de bağlantılı olabilir. Pişmeyle ilgili de verilerimiz var. 150 santigrat derece civarında bir ısıya maruz kaldığını ve piştiğini, dışının daha iyi, içinin daha az piştiğini biliyoruz. Daha sonra da bunun yakıldığını anladık. Zaten yakılmamış olsaydı bize ulaşması da mümkün olmayacaktı."

BESİN DEĞERİ YÜKSEK, GLUTEN ORANI DÜŞÜK

Türkteki, besin içeriği açısından bakıldığında gernik buğdayının modern buğdaylara göre yüksek protein içerdiğine dikkati çekti.

Bu ekmeğin B grubu vitaminler açısından da zengin olduğunun belirlendiğini kaydeden Türkteki, şu bilgileri paylaştı:

"Antioksidan özellikleri var. Lif içeriği yine oldukça önemli. Bir de 'dirençli nişasta' diye bilinen, daha çok kan şekerinin hızlı yükselmesini önleyen bir madde söz konusu. Bu açıdan baktığımızda sağlıklı buğday türleriyle ilgili aslında ne yapmamız gerektiğini, nereye bakmamız gerektiğini de bize gösteriyor. Besin değeri yüksek. Gluten oranı da düşük. Bu, şu anlamda önemli; ekmek belki çok kabarmıyor ama gluten aynı zamanda kabarmayı da sağlayan bir şey."

"BİR RİTÜEL İÇİN ÜRETİLMİŞ GİBİ DURUYOR"

Murat Türkteki, ekmeğin hazırlandıktan sonra bir parçasının koparıldığını dile getirerek, "Belki ritüel amacıyla bir törenin parçası da olabilir. Bir yapı, bereket, adak vesaire bunlarla bağlantılı olabilir. Bu parça kopartıldıktan sonra yapının eşik kısmına yakın bir kesime, tabana gömülmüş. Ekmeği bu şekilde bulmuş olduk." dedi.

Türkteki, ekmeğin o dönemdeki kullanımına ilişkin şöyle konuştu:

"Bizim anladığımız şu; tabii ki günlük hayatta tüketiliyordu. Bunun bir parçası olarak değil bu ekmek, en azından ritüel amaçlı olarak belki üretildi. Gösterdiği şey şu ki bir parçası koparılmış ve yakılmış, tabana gömülmüş yoksa zaten bize ulaşması mümkün değildi. O anlamda bir ritüel için üretilmiş gibi duruyor."

Anadolu'da şu ana kadar bulunduğunu bildikleri iki ekmek örneğinin olduğunu belirten Türkteki, sözlerini şöyle tamamladı:

"Çatalhöyük'te birkaç sene önce bulundu. Çatalhöyük'teki aslında pişmemiş bir örnek. Onun dışında başka bilinen bir örnek yok. Küllüoba, ikinci sırada diyebiliriz. Tunç Çağı'nda zaten böyle bir örnek yok. Bazı kırıntılar var. Ekmek benzeri bir ürün olarak değerlendiriliyor. Onlar da kesin olarak ekmek diyemiyorlar. Bizimkisi, form vermesi ve pişirilmiş olması açısından Anadolu'da ilk oluyor."

Öte yandan "Küllüoba ekmeği", Eskişehir Büyükşehir Belediyesine bağlı Halk Ekmek Fabrikası'nda üretilerek üretici marketlerinde 50 liradan satışa sunuluyor.

Daha fazla bilgi ve son haberler için SonTurkHaber.com'ı takip edin.
seeGörüntülenme:75
embedKaynak:https://www.haberturk.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 24 Mayıs 2025 11:49 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Denizli haberleri: Arı sokması sonucu fenalaşan yaşlı adam kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti Denizli Haberleri

02 Temmuz 2025 08:27see273

DMM: Özgür Özel in ifadeleri, yargı mensuplarının bağımsızlığına yönelik kabul edilemez bir saldırıdır

03 Temmuz 2025 00:21see171

Resmi Gazete kararları 3 Temmuz 2025: Resmi Gazete yayımlandı mı, alınan kararları neler?

03 Temmuz 2025 01:02see168

İran da kalan uçaklar geri getiriliyor İş Yaşam Haberleri

02 Temmuz 2025 14:20see166

Milaslı muhtarlardan maden düzenlemesine destek açıklaması

02 Temmuz 2025 13:53see166

Son dakika haberi... Erdoğan tarih verip duyurdu: Bir başka olacak!

02 Temmuz 2025 18:17see164

Ateşkesin etkisi hızlı oldu: Hürmüz Boğazı’nda trafik arttı, petrol taşıma maliyeti sert düştü Sözcü Gazetesi

02 Temmuz 2025 12:00see160

Emre Altuğ ve Didem Delen Aşk İddiaları Gerçek Mi?

02 Temmuz 2025 11:43see159

Bir kene vakası daha: 77 yaşındaki kadın hayatını kaybetti

03 Temmuz 2025 13:46see159

Tunceli de bir ayda 207 firmada bin 15 ürün denetlendi Tunceli Haberleri

02 Temmuz 2025 13:07see157

MasterChef Al Beni Yukarı tiramisu tarifi! Danilo Şef in Al Beni Yukarı tiramisu tarifi Son Dakika Haberleri

02 Temmuz 2025 03:04see157

Enflasyon düşerse hangi varlık kazandırır? Borsa, altın ve piyasalar için kırılma noktası!

02 Temmuz 2025 11:35see155

Tiyatronun günü 5 Temmuz Sözcü Gazetesi

02 Temmuz 2025 05:39see154

Beşiktaş ın istediği yıldız sakat a gelebilir: Son 7 yılı olay

02 Temmuz 2025 11:52see154

Son dakika Naci Görür den Bursa depremi için çok kritik açıklama

02 Temmuz 2025 14:53see153

Marketler bu ürün için sıraya girdi: 7 kadın üretip Türkiye ye satıyor Sözcü Gazetesi

03 Temmuz 2025 12:19see148

Osimhen transferinde Galatasaray a kötü sürpriz! Beklediği teklifi aldı

03 Temmuz 2025 09:25see146

Batı medyasında soykırım nöbeti! İsrail için akılalmaz yayın politikası

02 Temmuz 2025 21:28see143

Markette kadın kasiyerine yumruklu saldırı kamerada

02 Temmuz 2025 11:09see140

Zonguldak’ta 18 yavru domuz görüldü: O anlar sürücünün kamerasına yansıdı

03 Temmuz 2025 00:10see138
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları