50 bin mahkumu tahliye edecek: İnfaz yasasının detayları ortaya çıktı

Cezaevlerindeki yaklaşık 410 bin mahkum ve milyonları bulan aile bireyleri uzun süredir af taleplerini dile getirirken cezaevlerindeki yoğunluk ve Covid-19 pandemisi döneminde uygulamaya alınan tahliye kararlarından faydalanma talebi Adalet Bakanlığı'nı çalışma yapmaya itti.

AKP tarafında da yasa teklifi için hazırlıklar son aşamasına gelirken yeni infaz paketinin bu hafta içinde TBMM’ye sunulması, bayram öncesinde de yasalaştırılması planlanıyor.

Türkiye'den Yücel Kayaoğlu'nun haberine göre; Cezaevlerindeki kapasitenin 410 bini aştığı, yeni infaz düzenlemeleri ile 45-50 bin hükümlünün denetimli serbestlikten yararlanarak tahliye olacağı ve kalan üç senelik cezalarını dışarıda tamamlayacakları belirtiliyor.

Son rötuşların bir iki gün içinde yapılacağı infaz paketinde en çok merak edilen, erken tahliye imkânından hangi suç tiplerinin faydalanacağıydı.

Edinilen bilgilere göre 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen çeşitli ceza alanlar, kapalı cezaevinden açık cezaevine üç yıl erken geçecek ve infazları dışarıda tamamlanacak. Hâlen açık cezaevinde bulunanlar ise tahliye edilecek. Böylece bayram öncesi kanunlaşması beklenen çalışma ile üç yıldan az cezası kalan 50 bin hükümlüye tahliye yolunun açılması bekleniyor.

Erken tahliye imkânından yararlanmak için cezaevi gözlem kurullarının olumlu rapor vermesi gerekecek. AKP kaynakları şunları söyledi:

“Bir anlamda vatandaşı ve kamuoyunun hassasiyetini de dikkate almak durumundayız. Erken tahliye olacak biri dışarıda suç da işleyebilir. Bunun önüne geçilmesi için cezaevi kurullarına büyük iş düşecek. Psikopat eğilimliyse tahliye edilmeyecek elbette. O sebeple gözlem kurulları çok hassas, ince, kılı kırk yaran bir çalışma yapacak. Suç işleme eğilimi sürenlere yol verilmeyecek. Otomatik bir tahliye söz konusu olmayacak. ‘Hadi senin üç yılın kaldı, çık’ denmeyecek. İyi hâli varsa, pişmansa, cezaevinde meslek kurslarına gidip bir meslek edinmişse, sosyal projelere katılmışsa; hepsine bakacak ve gözlem kurulu bir karar verecek. Bütün bu kriterler yerine getirilmişse şartlı salıverilecekler.”

İnfaz paketinin bir diğer önemli düzenlemesi ise özel infaz hükümlerine yönelik olacak. Hamile, çocuklu kadınlar, yaşlı, engelli ve hasta mahkumlarla ilgili özel infaz hükümleri uygulanacak. Hamile ve çocuklar kadınlara kalan cezalarının beş yılını konutta tamamlamaları imkânı getirilecek.

Yaşlı, engelli, hasta veya cezaevi şartlarında hayatını tek başına idame ettiremeyecek durumdakilere adli tıp ve cezaevi kurullarının vereceği rapor doğrultusunda kalan cezalarının 8 veya 10 yılını dışarda tamamlamaları sağlanacak.

Anayasa Mahkemesinin (AYM) örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenlere verilen cezanın, geniş yorumlanmaya müsait olduğu gerekçesiyle iptal ettiği düzenlemede yeni bir adım atılmayabileceği belirtiliyor.

AYM’nin bu konuda verdiği altı aylık süre haziran ayında dolacak.

AKP kaynakları “Bu konuda henüz bir formül bulamadık. Yeni bir tanım getirilebilir veya ceza oranı düşürülebilir ama büyük ihtimalle bu da iptal edilir. Çünkü iki defa düzenledik, ikisi de iptal edildi. Bu sebeple belki de hiç düzenleme yapmamayı tartışıyoruz. Bu durumdakiler terör örgütü ile iltisaklı olan veya yardım, yataklık yapanlara verilen ceza kapsamında değerlendirilebilir” açıklamasında bulundu.

Şu anda basit suç sayılan ve mevzuatta bu suçları ‘mükerrer’ olarak işleyenler herhangi bir indirime tabi olmadan aldıkları cezanın tamamını cezaevinde geçirmek zorunda.

AKP kurmayları “Çeşitli suçlarda cezada bir infaz indirimine gidilirken sadece mükerrer suçlar için ayırım yapılması, adaletsiz bir sonuç ortaya çıkarıyor. Mükerrer bir suçtan içerideysen iyi hâlli olsan bile bir indirim uygulanmıyor. Hiçbir teşvik olmadığı için mükerrer suçlular cezaevinde daha fazla problem çıkarabiliyor. Dışarı çıkma umutları olmadığı için psikopata bağlıyorlar. Bu durumdakilerin iyi hâlli olmalarının teşviki, topluma kazandırılması için onlara da bazı indirimler uygulanması gerekiyor” diye konuştu.

Yeni düzenleme ile bu cezalarının 3/4’ü tamamlandıktan sonra şartlı salıverme hükümleri uygulanabilecek. İnfaz indirimi basit yaralama, hakaret ve tehdit gibi ‘basit suç’ olarak tanımlanan suçlara verilen cezaları kapsayacak.

Yeni infaz paketinde cezasızlık algısının giderilmesine yönelik de yeni düzenlemeler yapılacak.

Buna göre, iki yıldan az hapis cezası alanlar da artık belli bir süre hapiste kalacak. AK Parti kurmayları, “Yatarı olmayan suçlar için beş veya yedi günden az olmamak şartıyla hapis cezası gelecek” dedi.