7 evden 5’inde yapılan bu hata, pilavı zehre dönüştürüyor: Tıpta adı kızarmış pilav sendromu Sözcü Gazetesi

Yanlış saklandığında masum bir yiyecek gibi görünen pilav, Bacillus cereus adlı bakteri nedeniyle gıda zehirlenmesine yol açabilir. Üstelik, yeniden ısıtma işlemi bu riski ortadan kaldırmıyor. İşte bilmeniz gerekenler ve alabileceğiniz önlemler.

Pilav, dünya genelinde ve Türk sofralarında en çok tüketilen gıdalardan biridir. Ancak birçok kişinin bilmediği önemli bir risk barındırır: Pişirildikten sonra yanlış muhafaza edilen pilav, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir bakteri yuvasına dönüşebilir.

Bu tehlikenin arkasındaki ana sorumlu, Bacillus cereus adlı bakteridir. Çiğ pirinçte doğal olarak bulunan bu bakteri, spor formunda olduğu için pişirme sırasındaki yüksek sıcaklıklara karşı oldukça dayanıklıdır.

Asıl sorun, pilav pişirildikten sonra başlar. Oda sıcaklığında (uzmanların 8°C ile 55°C arası olarak tanımladığı "tehlikeli bölge") uzun süre bekletilen pilavda, hayatta kalan bu sporlar yeniden canlanarak hızla çoğalır. Bu çoğalma sırasında, yeniden ısıtmayla dahi yok edilemeyen toksinler üretirler. Gıda zehirlenmesine neden olan da bu ısıya dayanıklı toksinlerdir. Bu durum tıp literatüründe "Kızarmış Pilav Sendromu" (Fried Rice Syndrome) olarak da bilinir.

Bacillus cereus riskini en aza indirmek için aşağıdaki adımları izlemek kritik öneme sahiptir:

Hızlı soğutma şart: Pilavı pişirdikten sonra en geç bir saat içinde soğutmaya başlayın. Kesinlikle tencerede kendi halinde soğumaya bırakmayın.

Yayarak soğutun: Soğutma işlemini hızlandırmak için pilavı geniş ve sığ bir tepsiye yayın veya kabıyla birlikte soğuk su dolu bir kaba oturtun.

Doğru saklama: Tamamen soğuyan pilavı, hava almayan temiz kaplara koyarak derhal buzdolabına kaldırın. Buzdolabı sıcaklığı 5°C'nin altında olmalıdır.

24 saat kuralı: Buzdolabında saklanan pilavı en geç 24 saat içinde tüketin.

Dondurma seçeneği: Pilavı daha uzun süre saklamak isterseniz, porsiyonlara ayırarak dondurucuda güvenle muhafaza edebilirsiniz.

Pilavı tekrar ısıtırken, her yerinin tamamen ve buharı çıkacak kadar ısındığından emin olun. Bu, olası bakteri üremesini durdurur.

En önemli uyarı: Unutmayın, pilav en başta yanlış saklandıysa ve içinde toksinler oluştuysa, ısıtma işlemi bu toksinleri yok etmeyecektir. Zehirlenme riski devam eder. Bu nedenle, pişmiş pilav sadece bir kez ısıtılmalıdır.

Bu basit ama etkili kurallara uyarak, sofranızın vazgeçilmezi olan pilavı herhangi bir sağlık riski olmadan güvenle tüketebilirsiniz.