SonTurkHaber.com
close
up
Adeta bir zaman makinesi: Geçmişe bakıp geleceği görecekler! Büyük sır aydınlanıyor En heyecan veren cevapsız sorulardan biri

Adeta bir zaman makinesi: Geçmişe bakıp geleceği görecekler! Büyük sır aydınlanıyor En heyecan veren cevapsız sorulardan biri

SonTurkHaber.com, Hurriyet kaynağından alınan bilgilere dayanarak bilgi paylaşıyor.

Tüm dünyayı heyecanlandıran milyonlarca dolarlık projede son aşamaya gelindi. Bilim insanları, 1,5 milyon yıldan daha yaşlı olduğu tahmin edilen buz çekirdeğini eriterek, gezegenimizdeki iklim değişikliğiyle ilgili hayati bilgileri ortaya çıkarmaya hazırlanıyor.

Söz konusu buz çekirdeği, Antarktika topraklarında bulunan ve "Dünya üzerindeki en yaşlı buz" olarak nitelendirilen bölgede yapılan bir kazı çalışmasıyla elde edildi.

Bu buzun içinde donup kalmış hava kabarcıklarının, "devrim niteliğinde" bilgiler taşıdığına ve gezegenimizin iklim tarihini aydınlatmaya yardımcı olacağına inanılıyor.

"1 MİLYON YIL ÖNCE YAŞAMIŞ İNSANLARIN SOLUDUĞU HAVA"

Geçtiğimiz ocak ayına kadar yedi ülkeden bilim insanları Antarktik'ten buz örnekleri almayı başaran ilk araştırmacılar olmak için yarışıyordu. Nihayet İtalya Kutup Bilimleri Enstitüsü liderliğindeki 10 farklı Avrupa ülkesinden bilim insanlarının dört Antarktik yazı boyunca yürüttükleri çalışmalar meyvesini verdi ve kilometrelerce uzunluğundaki buz çekirdeği yüzeye çıkarıldı.

Çalışmalarını Venedik'te bulunan Ca'Foscari Üniversitesi'nde sürdüren ve araştırmanın koordinasyonunu üstlenen Prof. Dr. Carlo Barbante, ocak ayında BBC'ye yaptığı açıklamada, "Bu inanılmaz bir başarı. Ellerinizde 1 milyon yaşında bir buz parçası tutuyorsunuz. Buzun bazı yerlerinde volkanik püskürmelerden gelen kül katmanları görüyorsunuz. Buzun içindeki kabarcıklar görüyorsunuz. Bunlardan bazılar atalarımızın 1 milyon yıl önce soludukları havayla dolu" sözleriyle çalışmanın önemini vurguladı.

SEKİZ EIFFEL KULESİNDEN DAHA UZUN

Ocak ayında -35 derece sıcaklıkta yapılan çalışmada, bilim insanları kıtanın doğusunda bulunan ve rakımı neredeyse 3000 metre olan Küçük Kubbe C alanından 2,8 kilometre uzunluğunda (uç uca eklenmiş sekiz Eiffel Kulesi'nden uzun), silindir şeklinde bir kesit aldı.

2,8 kilometrelik buz parçası, Almanya ve İsviçre'deki iki araştırma kurumu ile merkezi İngiltere'nin Cambridge şehrinde bulunan Britanya Antarktik Araştırmaları tarafından paylaşıldı.

BBC News geçtiğimiz günlerde, buzun -23 derecede saklandığı Britanya Antarktik Araştırmaları depolarına girdi. Kurumun buz çekirdeği araştırmasına liderlik eden Dr. Liz Thomas, BBC'ye yaptığı açıklamada, "Bu Dünya'mızın tarihinin hiçbir şekilde bilinmeyen bir dönemi" ifadelerini kullandı.

Dr. Thomas, depoda bulunan buzun en eski kısımlarının 1,5 milyon yaşında olabileceğine dikkat çekti.

Buz çekirdekleri bilim insanlarının iklim değişikliğini anlaması için çok kritik önemde. Habere konu olan araştırma ilk buz çekirdeği çıkarma çalışması değil. Bu alanda en bilinen araştırmalardan biri olan Epica sayesinde, bilim insanları şu an yaşanan ve sera gazı emisyonlarıyla ilişkilendirilen sıcaklık yükselişlerinin, insanların fosil yakıtları kullanmasından kaynaklı olduğu sonucuna varmıştı. "Epica'nın Ötesi: En Yaşlı Buz" adını taşıyan güncel araştırmayla, Epica'nın 400 bin yıl öncesine gidilebilecek. Prof. Dr. Barbante, araştırmanın önemini, "Geleceğimizde çok fazla geçmiş var. İklimin nasıl işlediğini ve bunu geleceğe nasıl yansıtabileceğimizi daha iyi anlamak için geçmişe bakıyoruz" sözleriyle özetledi.

YÜZ BİNLERCE YIL ÖNCE ESMİŞ RÜZGÂRLARIN İZLERİ GÖRÜLEBİLECEK

Bilim insanları yedi hafta boyunca bu buzu yavaş yavaş eritip antik çağlardan kalma tozları, volkanik külleri ve diatom adı verilen minik algleri açığa çıkaracak. Bu maddelerin incelenmesi sonucunda, 1 milyon yıldan daha önce Dünya'da yaşanmış rüzgâr modelleri, hava sıcaklıkları ve deniz suyu seviyeleri hakkında bilgi sahibi olunacak.

Eritilecek buzların Antarktika'dan çıkarılması, birçok ülkenin katkıda bulunduğu milyonlarca dolarlık bir operasyon gerektirdi. Yukarıda da bahsettiğimiz üzere toplam uzunluğu 2,8 kilometreden fazla olan buz çekirdeği, 1 metrelik bloklara ayrılarak deniz yoluyla kuzeye getirildi. Ardından soğutuculu kamyonlara yüklenen buzlar Cambridge'e getirildi.

Antarktika'nın doğusunda bulunan Concordia Üssü'nde yürütülen kazı çalışmasında görev yapan mühendis James Veal, BBC'ye yaptığı açıklamada, "O parçaları eldivenli ellerimde dikkatle tutmak ve düşmesinler diye çok dikkat etmek inanılmaz bir histi" diye konuştu.

"ZAMANDA GERİYE GİTMEMİZ GEREKİYOR"

"800 bin yılı aşkın zaman önce doğal karbondioksit yoğunluğunun şu anki kadar yüksek hatta belki şu ankinden bile yüksek olduğu bir döneme dair kanıtlar bulabiliriz" ifadelerini kullanan Dr. Thomas ise bu sayede gezegenimizin atmosferde biriken sera gazlarına gelecekte nasıl bir tepki vereceğini anlayabileceğimizi belirtti.

Dr. Thomas, "İklim sistemimiz o kadar çok farklı değişimler yaşadı ki bu farklı süreçleri ve farklı kırılma noktalarını anlayabilmek için gerçekten zamanda geriye gitmemiz gerekiyor" ifadelerini kullandı.

Günümüz ile geçmişte sera gazlarının yoğunlaştığı dönemler arasındaki en önemli fark, son 150 yılda atmosferi ısıtan gazların artışına insanların sebep olmuş olması.

Bu durum gezegenimizi daha önce görülmemiş bir noktaya taşıyor. Ancak bilim insanları, gezegenimizin buzda hapsolmuş tarihinin bize bir nebze olsun rehberlik sağlayabileceğine inanıyor.

GİZEMLİ DEĞİŞİMİN SEBEBİ ANLAŞILABİLECEK Mİ?

Araştırmacılar suyun içindeki kimyasal izotopları belirleyecek. Bu sayede 800 bin ila 1,5 milyon yıl önceki süreçte (hatta belki daha da öncesinde) yaşanmış rüzgâr modelleri, sıcaklıklar ve yağışlar konusunda derinlemesine bilgi edinilecek.

Bu iş için etkileşik çiftlenmiş plazma kütle spektrometresi (ICPMS) adı verilen bir cihaz kullanılacak. Söz konusu cihaz suyun içinde bulunan 20'den fazla elementi ve eser miktardaki metali ayrıştırabiliyor. Buna nadir toprak elementleri, deniz tuzları, deniz elementleri ile geçmişte yaşanmış volkanik patlamaların işaretçileri de dahil.

Bu sayede bilim insanlarının 800 bin ila 1,2 milyon yıl önce yaşanmış ve gezegenimizin buzul döngülerinin ani değişimine sahne olmuş olan Orta Pleistosen Geçişi adı verilen gizemli değişimi anlamlandırabilecekleri umuluyor.

Çok eski çağlarda sıcak dönemler ile soğuk buzul dönemleri, 41 bin yıllık döngüler halinde yaşanıyordu. Ancak Orta Pleistosen Geçişi'yle bu süre bir anda 100 bin yıla çıktı. Hatta bazı bilim insanlarına göre, bu dönemde insan türü yok olma noktasına çok yaklaştı.

Dr. Thomas, bu değişimin sebebinin iklim bilimindeki "en heyecan verici cevapsız sorulardan biri" olduğunu ifade etti.

Buz çekirdeklerinin içinde deniz seviyelerinin şu ankine kıyasla çok daha yüksek olduğu ve Antarktika'nın buz örtülerinin çok daha sınırlı olduğu dönemlere dair kanıtlar bulunduğu tahmin ediliyor.

Buzun içinden çıkarılacak toz zerreleri sayesinde yüzey buzullarının nasıl küçüldüğünün ve deniz seviyesini nasıl yükselttiğinin anlaşılabileceği umuluyor. Bu bilgi buzulların hızla eridiği ve deniz suyu seviyelerinin her geçen gün yükseldiği çağımızda, geleceği öngörebilmek açısından büyük önem taşıyor.

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:91
embedKaynak:https://hurriyet.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 19 Temmuz 2025 08:49 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

‘Kapalı reflü ameliyatı ile şikayetlerin yüzde 90’ı ortadan kalkabiliyor’

06 Ekim 2025 09:42see248

CHP de istifalar sürüyor

06 Ekim 2025 11:43see238

Kamu Denetçiliği Kurumu ndan çarpıcı rapor: İsrail, bir halkı yeryüzünden silmeye çalışıyor

06 Ekim 2025 16:36see228

Etkili, odaklı, kesintisiz boykot İsmail Kılıçarslan

07 Ekim 2025 04:06see226

Şırnak ta aracında uyuşturucu bulunan sürücü gözaltına alındı Şırnak Haberleri

06 Ekim 2025 22:30see214

28 Şubat davasında karar: 13 sanığa 18 er yıl hapis cezası

07 Ekim 2025 01:41see202

Üç il için turuncu kodlu çok kuvvetli sağanak uyarısı! Muğla, Aydın, İzmir, Çanakkale hava durumu İzmir Haberleri

06 Ekim 2025 15:31see195

Nepal’de şiddetli yağışların yol açtığı afetlerde 51 kişi hayatını kaybetti Dünya Haberleri

07 Ekim 2025 11:25see194

Fırça… Ali Saydam

07 Ekim 2025 04:06see173

Serdar Öktem koruma için valiliğe başvurdu: Acil durumda polisi ara denildi

06 Ekim 2025 22:59see160

Trafik kurallarına uymayanlara cezalar artırılıyor

06 Ekim 2025 10:04see158

Zelenski Rusya ya yerli silahlarla saldırı düzenlediklerini belirtti Dünya Haberleri

06 Ekim 2025 19:22see158

İmamoğlu İstanbul’un kurtuluşu böyle kutladı: Bu şehri koruyan muhafızların var

06 Ekim 2025 09:52see157

SON DAKİKA Samsunspor Fenerbahçe maçının VAR kayıtları açıklandı!

06 Ekim 2025 20:06see156

Başkentte Fotoçete albüm! operasyonu: Çok sayıda şüpheli gözaltında

07 Ekim 2025 08:12see156

IŞİD’li dehşet ailesi: Vahşet yolculuğu Sözcü Gazetesi

07 Ekim 2025 07:34see155

İstanbul’da oynanacak amatör lig maçlarında sağlık görevlisi hazır bulunacak

06 Ekim 2025 23:09see155

Muş ta gökyüzü Filistin için balonlarla renklendi VİDEO İZLE

08 Ekim 2025 00:34see153

Ticaret Bakanlığı Dış Ticaret Beklenti Anketi ni yayımladı

07 Ekim 2025 10:35see150

Denizli de balkonda düşen avukat, hayatını kaybetti

07 Ekim 2025 12:54see144
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları