Ağustos ayında hava nasıl olacak? ‘Ateş topunun içindeyiz’ Yağmur yağacak mı? Uzman isim o tarihe dikkat çekerek uyardı

Temmuz ayının ortasından bu yana Türkiye’de sıcaklıklar olağanüstü seviyelere yükseldi, birçok yerde termometreler 50 dereceye yaklaştı. Ancak beklenen yağışlar henüz ciddi şekilde kendini göstermedi. Ağustos ayının başlamasıyla birlikte gözler yeni hava koşullarına çevrildi.
‘HİBRİT SICAKLARLA KARŞI KARŞIYAYIZ’

Özellikle Avrupa, yaz mevsiminin ortasında sonbahar havası yaşıyor. Berlin’de sıcaklıklar 20, Amsterdam’da 19, Saraybosna’da ise 19 derece civarında seyrediyor ve yağışlar etkisini sürdürüyor. Öte yandan Türkiye’de ise özellikle iç bölgelerde 40 derecenin üzerindeki sıcaklıklarla mücadele ediliyor.
Peki, Avrupa ile Türkiye arasındaki bu çarpıcı hava durumu farkı nasıl açıklanmalı?
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Meteoroloji Uzmanı Dr. Güven Özdemir’e göre, bu farkın temelinde "hibrit sıcaklıklar" yatıyor. Özdemir, Türkiye’nin bir süredir Basra Alçak Basıncı'nın etkisi altında olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Normalde Basra Alçak Basıncı, yaz aylarında Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu’nun güneyi ve İç Anadolu’nun doğusunda etkili olur. Ancak bu yıl etkisini daha iç kesimlere kadar taşıdı. Bu durum sıcaklıkların 40 derecenin üzerine çıkmasına hatta 50 derecelerin yaşanmasına yol açtı. Aynı zamanda Azor Yüksek Basıncı’nın Doğu Avrupa üzerinden Bulgaristan’a kadar uzanıp Balkanlar üzerinden Türkiye’ye ulaşması, aşırı ve sürekli sıcaklıkları ülke genelinde daha da baskın hale getirdi.”
Dr. Özdemir, Avrupa’daki sonbaharı andıran serin ve yağışlı havanın ise bu mevsim için olağandışı olmadığını vurguladı.

‘TÜRKİYE ŞU ANDA  ATEŞ TOPUNUN İÇİNDE’
Türkiye’nin bu yaz 4. sıcak hava dalgasını yaşadığına dikkat çeken Dr. Güven Özdemir, “Aşırı sıcaklıklar fön rüzgarlarının da etkisiyle daha da kurak bir atmosfer yaratıyor ve özellikle büyük şehirlerde yaşam koşulları giderek zorlaşıyor” dedi ve şöyle devam etti:

-- Şu an Türkiye ateş topunun içinde. Fön rüzgârlarıyla birlikte hava iyice kurudu. Betonlaşma, asfalt yoğunluğu, ormansızlaşma, yüksek katlı ve camla kaplı binalar sıcaklığı şehirlerde daha da artırıyor. İstanbul gibi metropollerde 5 milyonun üzerinde aracın trafikte olması ve yoğun klima kullanımı da bu etkiyi büyütüyor.

-- Şehirlerde hissedilen sıcaklık bu unsurlar nedeniyle 30 derece olarak adeta üzerimize çöküyor. Ayrıca açık gökyüzü, uzun süredir yağışsız geçen günler ve artan fosil yakıt kullanımı da sıcaklığın sürekli hissedilmesine yol açıyor. Genel olarak yağmur yok ve gökyüzü tamamen açık, temmuz ayını böyle tamamlayacağız.

HAFTA SONUNA DİKKAT!

Meteoroloji Uzmanı Dr. Güven Özdemir, Türkiye’yi etkisi altına alan aşırı sıcakların hafta sonuna kadar kademeli olarak düşeceğini söyledi. Özdemir’e göre, özellikle İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde rekor seviyelere ulaşan sıcaklıklar, bugünden itibaren her gün yaklaşık birer derece azalmaya başlayacak.
“Sıcaklıklar İç Anadolu’da 44 dereceye ulaştı, Güneydoğu’da ise sıcaklık rekorları kırıldı. Bugünden itibaren pazar gününe kadar sıcaklıklar gün gün düşüşe geçiyor” diyen Özdemir, sıcaklıkların geçtiğimiz günlere göre 10 derece kadar azalmasının, özellikle bazı bölgelerde gök gürültülü sağanak yağışlara neden olabileceğini söyledi.
Dr. Özdemir, “Sıcaklıkların 29-30 derece seviyelerine gerilemesi, atmosferde yağış oluşumuna zemin hazırlıyor. Marmara’nın doğusu ve Batı Karadeniz’in bazı kesimlerinde yağış ihtimali daha yüksek. Yağış beklenen iller arasında Bartın, Karabük, Kastamonu, Bolu, Düzce ve Sakarya’yı sayabilirim” şeklinde konuştu.
ÖNÜMÜZDEKİ 3-4 GÜNLÜK SÜREÇTE İSTANBUL’DA YAĞMUR GÖRÜLECEK Mİ?
Dr. Güven Özdemir, önümüzdeki günlerde İstanbul için sürekli ve etkili bir yağış beklentisinin olmadığını söyledi. Özdemir’e göre, kente düşecek yağışlar kısa süreli ve hafif geçişler şeklinde olacak.
“İstanbul’un derdine çare olacak ya da hissedilir bir rahatlama sağlayacak bir yağmur görünmüyor. Daha çok Marmara’nın doğusunda hafif yağışlar bekleniyor. İstanbul’da ise yağış olsa bile tüm güne yayılacak bir durumdan söz etmek zor” diyen Özdemir, etkili yağış olasılığının oldukça zayıf olduğunu vurguladı.
Yağışların hangi ilçelerde etkili olacağını şu anda kestirmenin zor olduğunu belirten Özdemir, “Bazı bölgelerde, özellikle soğuk damlanın oluşabileceği alanlarda, kısa süreli ama kuvvetli yağışlar görülebilir. Bu da 10-15 dakikalık lokal sağanaklar şeklinde olur, ancak bu senaryo şu an için düşük olasılık” ifadelerini kullandı.

Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi'nin (European Centre for Medium-Range Weather Fore / ECMWF) tahmin haritasında görüldüğü üzere, 5 Ağustos’tan itibaren Afrika üzerinden gelen aşırı sıcak hava dalgası, yurdun büyük bir bölümünü etkisi altına alacak.
AĞUSTOSUN İLK HAFTASINDA SICAKLIKLAR MEVSİM NORMALLERİNE YAKLAŞACAK

Dr. Güven Özdemir, ağustos ayının ilk haftasında Türkiye genelinde aşırı sıcakların yerini mevsim normallerine bırakacağını söyledi. Ancak büyük şehirlerde bu rahatlamanın daha sınırlı hissedileceği uyarısında bulundu.
“Önümüzdeki günlerde, özellikle ağustosun ilk haftasında bir rahatlama bekliyoruz. Elbette bu rahatlama 20’li dereceler anlamına gelmiyor, ama son haftalarda yaşadığımız 45-50 derecelik ekstrem sıcaklıkların yerine 30-32 derece civarlarında daha normal değerlere döneceğiz” diyen Özdemir, bu sürecin geçici de olsa bir nefes aldıracağını ifade etti.
Ancak metropoller için durum daha farklı. İstanbul başta olmak üzere büyük şehirlerde yoğun betonlaşma, trafik, klima kullanımı ve “ısı adası etkisi” sıcaklıkların yüksek hissedilmesine neden olmaya devam edecek.
DAHA GÜÇLÜ BİR SICAK HAVA DALGASI KAPIDA! ‘BU KEZ DAHA BOĞUCU OLABİLİR’

Ağustos ayının ikinci haftasında yurt genelinin yeni bir sıcak hava dalgasının etkisi altına gireceğinin söyleyen Meteoroloji Uzmanı Dr. Güven Özdemir, bu yeni dalganın, temmuz sonunda yaşanandan daha bunaltıcı olabileceği uyarısında bulundu.
“İlk haftadaki kısa süreli rahatlamanın ardından, ağustosun ikinci haftasında yeniden aşırı sıcaklarla karşı karşıya kalacağız. Hatta bu yeni sıcak hava dalgasının, şu anda yaşadığımızdan daha boğucu olma ihtimali oldukça yüksek” diyen Özdemir, iklim modellerinin bu yönde güçlü sinyaller verdiğini ifade etti.

Dr. Özdemir, vatandaşları tedbirli olmaları konusunda uyararak, sıcak hava dalgasının özellikle yaşlılar, kronik hastalığı olanlar ve açık alanda çalışanlar için risk oluşturduğuna dikkat çekti.

Birkaç gün önce sıcaklıkları Adil Tek ile konuştuğumda, o da ağustos ayında yeni bir sıcak hava dalgasının kapıda olduğuna işaret etmişti. Adil Tek, özellikle 4-5 Ağustos’tan itibaren etkili olacak bu dalganın, mevcut sıcaklıklardan daha yüksek değerler getirebileceğini ve iç ile güney bölgelerde kritik seviyelere ulaşabileceğini vurgulayarak şu bilgileri paylaşmıştı:

“Uzun vadeli tahminlere baktığımda 4-5 Ağustos’tan itibaren yeni bir sıcak hava dalgası etkili olmaya başlayacak. Yeni sıcak hava dalgası, mevcut sıcak hava dalgasına göre daha yüksek değerler getirebilir. Özellikle iç ve güney bölgelerde sıcaklıklar yeniden kritik seviyelere çıkabilir.”

AĞUSTOSUN SONUNDA KAVURUCU SICAKLAR GERİ DÖNEBİLİR: ‘İKLİM MODELLERİ AFRİKA ÜZERİNDEN GELEN SICAKLARA İŞARET EDİYOR’

Dr. Güven Özdemir’e ağustosun son haftalarına ilişkin hava durumu tahminlerini sorduğumda ise bu kadar uzun vadeli öngörülerin şimdiden net olarak yapılmasının hem zor hem de yanıltıcı olabileceğini söyledi. Ancak Dr. Özdemir, yine de bazı iklimsel ipuçlarının sıcak senaryoyu işaret ettiğini belirtti:
“Atlas Okyanusu, Grönland ve Afrika üzerindeki sistemleri değerlendiriyoruz. Bu bölgelerdeki atmosferik sıkışma bazı fikirler veriyor. Özellikle Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgalarına işaret eden bir sıkışma görülüyor. Bu da ayın son günlerinin yine sıcak geçebileceğine dair bir işaret.”
Dr. Özdemir, bu süreçte Karadeniz ve Doğu Karadeniz’in Türkiye’nin en şanslı bölgeleri olduğunu vurgulayarak, “Yağış alan bu bölgeler için bu havalarda serinleme anlamında ciddi bir avantaj söz konusu,” dedi.
Dr. Özdemir, tüm bu süreçte Karadeniz ve özellikle Doğu Karadeniz’in yağış alması nedeniyle sıcak havalara karşı en avantajlı bölgeler olduğunu belirtti.

Fotoğraflar: iStock