AİHM’nin ‘cezası’ KKTC’yi sevindirdi... ‘Maraş’ı Rumlara açsak mı’

 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 46 yıl kapalı kaldıktan sonra 5 yıl önce sivil ziyarete açılan KKTC’nin turistik Maraş kentiyle ilgili bir Rum şirketin Türkiye aleyhine açtığı mülkiyet davasında Türkiye’yi 18 bin Euro tazminata mahkûm etti. Ancak mahkemenin, Rumların KKTC’ye inşaat yatırımı yapanlara yönelik tutuklamalar yaptığı bir dönemde, mülkiyet konusunda KKTC’de kurulu Taşınmaz Mal Komisyonu’nu (TMK) ‘çözüm yolu’ diye işaret etmesi, KKTC’yi sevindirdi. KKTC siyaseti şimdi Maraş’ı KKTC yönetimi altında ‘Rumların iskanına’ açmayı tartışıyor.

RUMLARDA DÜŞ KIRIKLIĞI

AİHM’in önceki gün karar aldığı dava, KKTC’de iç hukuk yolunu tüketen K.V. Mediterranean Tours Ltd. adlı bir Rum şirketin başvurusu. Şirket iki apartmanın iadesini isterken AİHM’nin tanıdığı TMK, mülklerin askeri bölge içinde yer aldığını belirterek, talebi Kıbrıs sorununun çözümünün sonrasına bırakınca dava AİHM’e geri gitti. Rum yönetimi bu davadan TMK’nın etkin bir iç hukuk yolu olmadığı kararının çıkmasını bekliyor ve Türkiye aleyhindeki Rum davalarının 1990’lı yıllarda olduğu gibi AİHM önüne doğrudan gitmesini hedefliyordu. Ancak AİHM’nin mülk davaları için TMK’yi işaret etmesi KKTC’de büyük etki yarattı.

KKTC’DE MARAŞ TEKLİFİ

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve Başbakan Ünal Üstel, TMK’nın meşruluğunun teyit edilmesinden memnuniyet duyduklarını açıklarken, koalisyon hükümetinin küçük ortağı Yeniden Doğuş Partisi (YDP) lideri Erhan Arıklı, Maraş kentinin askeri statüsünün kaldırılmasını, Rum mülk sahiplerinin TMK aracılığıyla KKTC yönetimi altında mülklerine geri dönüşünün yolunun açılmasını teklif etti. Arıklı, yeni Maraş açılımıyla TMK’nın tazminat ödemeden iade kararlarıyla daha etkin kararlar alacağını ve kentin inşa sürecinde KKTC’nin ekonomik kazancı olacağını da savundu. Bakan ayrıca, çok sayıda Rum’un KKTC yönetimi altına girmektense mülklerini Türklere satacağını da öne sürdü.

BİLGİ NOTU

AİHM, KKTC’nin uluslararası alanda tanınmaması nedeniyle, kuzey Kıbrıs’ı Türkiye’nin alt yönetimi kabul ediyor, bu nedenle davalı Türkiye oluyor. 2000’li yıllarda AİHM Türkiye’den Kuzey Kıbrıs’ta iç hukuk yolu oluşturması talebinde bulundu. 2005 yılında KKTC’nin başkenti Lefkoşa’da Rum mülk davalarına çözüm olması amacıyla Taşınmaz Mal Komisyonu (TMK) kuruldu. AİHM de önünde biriken mülkiyet davalarını TMK’ya aktarmıştı.