Akkuyu Kalinin’den daha modern Ekonomi Haberleri

Rusya’nın merkezindeki en büyük nükleer güç santrali olan Kalinin NGS, hem enerji üretimi hem de çevresel güvenlik standartlarıyla dikkat çekiyor. Burada staj yapan Türk öğrenciler Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin inşasında aktif görev alıyor. Türkiye’nin ilk Nükler Güç Santrali Akkuyu, Kalinin’e kıyasla daha ileri teknolojiye sahip bir tesis olarak inşa ediliyor.

Rusya’nın Tver Oblastı bölgesinde yer alan Kalinin Nükleer Güç Santrali (NGS), hem kurulu güç hem de ürettiği elektrik miktarıyla ülkenin merkez bölgesindeki en büyük üretici konumunda. Dört üniteden oluşan ve toplam 4 bin megavat kurulu güce sahip tesis; Tver, Moskova, St. Petersburg ve Vladimir gibi stratejik şehirlere yüksek gerilim hatları üzerinden elektrik sağlıyor. Udomlya Gölü’nün güney kıyısındaki Santral hem çevre güvenliği hem iş gücü kapasitesi hem de sosyal sorumluluk projeleriyle Rusya’nın nükleer enerji alanındaki vitrinlerinden biri olarak dikkat çekiyor.

DÜNYA ÇAPINDA REFERANS

Kalinin NGS, 1984-2011 yılları arasında devreye alınan dört reaktörüyle, Rusya’nın merkez federal bölgesinde üretilen elektriğin yüzde 14’ünü karşılıyor. Tesisin her bir ünitesinde VVER-1000 tipi reaktör bulunuyor. Bu reaktörler, 1000 reaktör-yılı aşkın kazasız çalışma geçmişiyle güvenlik ve verimlilik açısından dünya çapında referans kabul ediliyor.

ANLIK İHTİYACA GÖRE ENERJİ

Santralin sahası 287 hektardan fazla bir alanı kaplıyor. 7 çıkış hattından biri 230 kilovat, beşi 750 kilovat olmak üzere Rusya’nın kuzeydoğusundan güneybatısına anlık ihtiyaca göre enerji dağıtımı yapılıyor. Tamamen bilgisayar kontrollü olan tesiste en ufak arıza veya sızıntıda otomatik alarm sistemleri devreye giriyor. 3 vardiya halinde 7/24 çalışan Kalinin NGS’de yaklaşık 4 bin 100 kişi görev yapıyor.

RADYASYON SEVİYESİ SABİT

Santralin sadece üretim kapasitesi değil, çevreye duyarlılığı da dikkat çekici. Soğutma için kullanılan Udomlya gölündeki su düzenli olarak analiz ediliyor, gölde balıkçılık faaliyetleri devam ediyor ve balık stoklarının 2020’ye göre 30 ton arttığı kaydediliyor. 17 istasyonla desteklenen otomatik radyasyon izleme sistemi, 7/24 ölçüm yapıyor ve verileri kamuoyuna açık şekilde yayımlıyor. Yapılan araştırmalar, 1984’te santral devreye alınmadan önce ölçülen doğal radyasyon seviyeleriyle bugün arasında kayda değer bir fark olmadığını gösteriyor. 2024 ölçümlerine göre santralin karbondioksit salımı bin 103 ton, çevre mevzuatında öngörülen 50 bin ton sınırının çok altında. Kalinin NGS, Akkuyu’ya ilişkin zaman zaman gündeme gelen çevreye zarar iddialarına da yanıt niteliği taşıyor.

EKONOMİYE KATKISI BÜYÜK

Kalinin NGS, sosyal sorumluluk alanında da aktif bir rol üstleniyor. 2018-2025 döneminde bulunduğu bölgeye 1,6 milyar ruble katkı sağlandı. Spor alanları, çocuk tesisleri, yol ve altyapı projeleri bu kaynakla finanse ediliyor.

AKKUYU ÇOK DAHA MODERN

Bu sahada staj yapan Türk öğrenciler bugün Türkiye'nin ilk nükleer santrali Akkuyu NGS'de aktif görev alıyor. Kalinin yetkilileri Akkuyu'nun Kalinin'e kıyasla daha modern ve ileri teknolojiye sahip bir tesis olarak tasarlandığını, özellikle güvenlik ve dijital kontrol sistemlerinde son nesil çözümler içerdiğini vurguladı. Kalinin NGS’nin çevreye duyarlılığı, sosyal yatırımları ve yetiştirdiği insan kaynağıyla sadece bir enerji üretim tesisi değil, aynı zamanda bulunduğu bölgenin ekonomik ve sosyal kalkınmasında da lokomotif bir rol üstlendiği görülüyor. Akkuyu’nun tamamlanmasıyla Türkiye’nin nükleer enerji alanında atacağı adımların da bu deneyim ve birikimle daha sağlam temellere oturması bekleniyor.

TÜRKİYE'YE DESTEK SAĞLIYOR

Kalinin NGS sahasında 2018’de kurulan Kalinin Veri İşleme Merkezi, Rosatom’un yüksek güvenlikli veri merkezleri ağının ilk halkası. Nükleer santrallere ve stratejik sektörlere ait en kritik bilgiler bu merkezde tutuluyor. Merkez, toplam 3 binadan oluşuyor, her binada 4 ana makine ve her modülde yaklaşık 400 sunucu bulunuyor. Burada Rosatom’un e-posta yazışmalarından nükleer projelerin veri tabanlarına kadar devlet güvenliğini ilgilendiren tüm bilgiler saklanıyor. Gizlilik nedeniyle veriler yurtdışına aktarılmıyor. Özellikle kriz ve savaş dönemlerinde bu sistem hayati önem taşıyor. Avrupa Birliği yaptırımlarının ardından, merkezin tüm altyapısı tamamen yerli hale getirildi. Merkez, yüksek enerji tüketimi nedeniyle nükleer santral sahasına yakın kurulmuş durumda. Böylece arıza riski, iletim mesafesi ve maliyet azalıyor. Güvenlik için elektrik, soğutma ve iletişim kanalları yedekli çalışıyor. İki hatta ek olarak üçüncü hat da acil durumlarda devreye giriyor. Bilgiler başka santrallerde de yedekleniyor. Mobil operatörler ve federal güvenlik servisleri de bu merkezden yararlanıyor. Yapay zeka uygulamalarının büyük enerji ihtiyacını da karşılayan Kalinin Veri İşleme Merkezi, Rosatom’un 400 bin çalışanı ve 400 yan kuruluşunu kapsayan dev bir veri ağına hizmet veriyor. Veri merkezi yetkilileri, Türkiye’nin de ileride bu ölçekte bir veri merkezine ihtiyaç duyabileceğini, talep edilmesi halinde bu konuda Türkiye’ye gerekli desteğin sağlanacağını vurguladı.