Ankara Barosu’ndan Erdoğan a zeytinlik çağrısı: Maden ocağına kurban etmeyin

Ankara Barosu Kent ve Çevre Merkezi, zeytinlik alanlarda madencilik yapılmasına olanak tanıyan torba yasa düzenlemesine karşı sert tepki gösterdi. Baro, yayımladığı “Zeytinlikten Linyite: 10 Günde Çevre Hukuku Trajedisi” başlıklı raporla, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı yasayı TBMM’ye iade etmeye çağırdı.

Raporda, Türkiye çevre hukuk tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir çelişki yaşandığı belirtilerek, 9 Temmuz 2025’te yürürlüğe giren İklim Kanunu’nun, 2053 net sıfır emisyon hedefiyle dünyaya taahhütte bulunduğuna dikkat çekildi. Ancak yalnızca 10 gün sonra kabul edilen torba yasanın bu hedefi hükümsüz kıldığı vurgulandı.

Torba yasa kapsamında yerli kömür adı altında linyit teşvikleri getirildiğine dikkat çeken Ankara Barosu, bu düzenlemenin zeytinlik alanlarda madencilik yapılmasının önünü açtığını belirtti. Raporda, “Aynı yasama organı tarafından 10 gün arayla çıkarılan iki yasanın birbirini geçersiz kılması, çevre hukukunda bir yasama şizofrenisi yaratmıştır” ifadeleri yer aldı.

Baro’nun değerlendirmesinde, linyitin taşkömürüne göre iki kat daha fazla karbon salımı yaptığına ve iklim hedefleriyle açıkça çeliştiğine işaret edildi. Ayrıca, daha önce Danıştay tarafından iptal edilen zeytinliklerde madencilik düzenlemesinin bu kez kanunla geri getirilmek istendiği belirtildi. Bu durumun hem Zeytincilik Kanunu’na hem de Anayasa’nın 45. maddesine aykırı olduğu kaydedildi.

Raporda Türkiye'nin elektrik üretim kapasitesinde kriz olmadığı, asıl sorunun verimlilik, altyapı ve depolama yatırımlarındaki yetersizlik olduğu vurgulandı. Ayrıca Avrupa Birliği ülkeleri kömürden çıkış takvimi açıklarken, Türkiye’nin linyite yönelmesinin, Enerji Şartı Anlaşması kapsamında uluslararası tahkim riski doğurabileceği belirtildi.

Ankara Barosu, söz konusu yasanın çevresel sürdürülebilirliği, hukukun üstünlüğünü ve toplumsal uzlaşıyı tehdit ettiğini belirterek, kar odaklı politikaların ekosistemleri ve üretim kültürlerini geri döndürülemez biçimde tahrip edebileceği uyarısında bulundu.

Baro, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a çağrıda bulunarak, yasayı onaylamaması ve Meclis’e iade etmesi talebinde bulundu. Açıklamada, başta zeytinliklerle ilgili maddeler olmak üzere, çevresel düzenlemeleri etkisiz kılan tüm hükümlerin yasadan çıkarılması gerektiği belirtildi. Ayrıca, Danıştay kararlarına uyulması, Su Kanunu gibi temel altyapı düzenlemeleri yapılmadan yeni maden rejimlerinin yasalaştırılmaması ve İklim Kanunu ile uyumlu, şeffaf ve katılımcı bir yasal sürecin başlatılması gerektiği vurgulandı.