Ara zammı kaçınılmaz kılan veri: Asgariyi geçti

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’na bağlı Ar-Ge birimi Kamu-Ar’ın haziran ayı verilerine göre, açlık sınırı 27.415 TL’ye yükselirken, yoksulluk sınırı da 83.859 TL olarak belirlendi. Bu verilere göre açlık sınırı, mevcut asgari ücreti yaklaşık yüzde 24 oranında aştı.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, Ar-Ge birimi KAMU-AR’ın dört kişilik bir ailenin, dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için gereken gıda harcamasının yanı sıra diğer ihtiyaçlarını da yoksunluk hissi çekmeden karşılayabilmesi için aylık olarak yapması gereken harcamaları dikkate alarak hesapladığı açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının Haziran 2025 sonuçları açıklandı.

Açıklanan rapora göre; açlık sınırının önceki aya göre 963 lira arttığı haziranda gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama ise bin 294 liralık artışla 56 bin 444 liraya çıktı. Her ikisinin toplamından oluşan yoksulluk sınırı ise önceki aya göre 2 bin 257 lira arttı. Son 12 ayda ise açlık sınırı 6 bin 841 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 15 bin 601 lira ve yoksulluk sınırı 22 bin 442 liralık artış gösterdi.

Araştırmaya göre, yılın ilk altı ayında toplam 4 bin 159 lira arttı ve daha yılın ilk yarısında, artık 2025 yılının tamamında uygulanacağı kesinleşen 22 bin 104 liralık asgari ücretin 5 bin 311 lira üzerine çıktı. Asgari ücretin açlık sınırı seviyesine çıkabilmesi için en az yüzde 24 oranında artırılması gerekiyor. Bu oran ilerleyen aylarda da artmaya devam edecek.

Dört kişilik bir ailenin sadece 24 günlük beslenme harcamasını zor karşılayabilir hale gelen asgari ücret yoksulluk sınırının ise dörtte birini karşılıyor. Buna göre ailede dört kişinin asgari ücretle çalışarak haneye getireceği gelir yoksulluk sınırını zor yakalıyor. Bu yıl 14 bin 469 lira olarak uygulanan en düşük emekli aylığı ise sadece 16 günlük beslenmeye yetiyor. Bu yılın ilk yarısı için 43 bin 716 lira olan en düşük memur maaşı yoksulluk sınırının yüzde 52’sini, 49 bin 599 lira olan ortalama memur maaşı ise yüzde 59’unu zor karşılıyor. Yoksulluk sınırını karşılayabilmesi için en düşük memur maaşının en az 92, ortalama memur maaşının ise yüzde 69 oranında artırılması gerekiyor.

Kamu-Ar'ın Türkiye genelinde de yaygın şube ağı bulunan ve en fazla alış-veriş yapılan marketlerden Ankara’da derlenen fiyatlara göre; dengeli beslenebilmek için et-balık- yumurta için aylık olarak yapılması gereken harcanmanın tutarı haziranda bir önceki aya göre 423 lira, yıllık olarak ise 2 bin 523 lira artarak 8 bin 592 ya çıktı. Kuru bakliyat için yapılması gereken harcama önceki aya göre değişmedi, geçen yıla göre ise 77 liralık artışla 499 lira oldu. Haziranda 142 lira artarak 5 bin 494 liraya yükselen süt, yoğurt ve peynir için yapılması gereken harcama son bir yılda ise 870 lira arttı. Meyve için harcanması gereken para önceki aya göre 173 lira azalırken, geçen yılın aynı ayına göre ise bin 141 lira artarak 3 bin 229 lira oldu. Sebze için harcaması gereken tutar ise önceki aya göre 106 lira arttı, geçen yılın aynı ayına göre ise 787 lira artarak 3 bin 160 lira olarak gerçekleşti.

Ekmek, un ve makarna gibi ürünler için yapılması gereken harcama haziranda 34 lira azalarak 2 bin 177 liraya indi, pirinç ve bulgur harcamaları 121 lira artarak 997 liraya çıktı. Yağ için yapılması gereken harcama ise 11 liralık düşüşle 609 liraya indi. Şeker, bal, pekmez, reçel harcaması önceki aya göre 348 lira artarak 2 bin 36 lira oldu. Aynı ailenin zeytin için yapması gereken harcama ise 41 lira artarak 622 liraya yükseldi. Yetişkin erkek için 2 bin 800, kadın için 2 bin 200, genç için 3 bin ve çocuk için de bin 600 kalori esas alınarak yapılan hesaplamaya göre haziran ayı açlık sınırı yetişkin erkek için 8 bin 4 lira, yetişkin kadın için 6 bin 283 lira, çocuk için 4 bin 562 lira ve genç için de 8 bin 566 lira oldu.

Yoksulluk sınırının belirlenmesinde gıda dışı ihtiyaçların fiyat değişimleri de esas alınarak Kamu-Ar tarafından yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin gıda dışındaki gereksinimlerini de ''insan onuruna yaraşır bir şekilde ve yoksunluk hissi çekmeden'' karşılayabilmesi için aylık olarak yapılması gereken harcama tutarı da haziranda 56 bin 444 liraya kadar çıktı.