AVM lerde ne oluyor? Markalardan akıllara durgunluk verecek kira hilesi

Alışveriş merkezleri (AVM) ile perakende markaları arasındaki ciro tartışması hız kesmeden devam ediyor. Fahiş kira artışları ve ortak giderlerdeki şeffaflık eksikliği nedeniyle uzun süredir AVM yönetimlerini eleştiren markalara bu kez yatırımcılardan karşı bir suçlama geldi. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Nuri Şapkacı, bazı markaların ciro kirası ödememek için cirolarını düşük gösterdiğini iddia etti.

Şapkacı, bu durumun AVM’lerin kira gelirlerini doğrudan etkilediğini vurgulayarak, “Kira gelirimiz azalıyor, bu da kiranın temerrüde düşmesi anlamına geliyor” dedi. Markaların ciro kaçırma oranının ciddi seviyelere ulaştığını belirten Şapkacı, “Kiralarımızı ciro üzerinden hesaplıyoruz. Ancak markaların yaklaşık yüzde 10’u net şekilde yanlış beyanda bulunuyor. Bu durum kira gelirimizin azalması, yani kiranın temerrüde düşmesi anlamına geliyor” dedi.

Ekonomim'den Yener Karadeniz'in haberine göre, sorunun yıllardır devam ettiğini ve çözüm için gerekli yetkili mercilerle görüşmelerin devam ettiğini belirten Şapkacı, bu durumların tespit edilmesi halinde sözleşmenin fesh hakkının gelmesini vurgulayarak, “Şu an böyle bir hakkımız yok. Ciro kaçırıldığını fark ettiğimizde kiracıya söylüyoruz, o da düzeltme yaparak kira ödüyor ama bu temerrüdü ortadan kaldırıyor. Yani anlaşmayı feshedemiyoruz. Bir AVM’de 150 marka varsa 15-20 tanesinde bu tarz sorunlar yaşanıyor” diye söyledi.

Cirodan kira ödememek için markaların AVM dışı POS cihazları kullandığını ve özellikle yeme-içme sektöründe bu uygulamaların sıkça görüldüğünü vurgulayan Şapkacı, “Yiyecek- içecek tarafında iade olur mu hiç? Ama tespitlerde iade gözüküyor. Bunlar etik dışı uygulamalar” olduğunu söyledi.

Şapkacı, İlk kez AVM’lerdeki markaların satışlarının nisan itibarıyla enflasyonun altında gerçekleştiğini belirten Şapkacı,

“Buna daha önce hiç rastlamadık. 2022-2023-2024 yıllarında hemen her segmentte satışlar hep enflasyonun üstünde artış göstermişti. Tüketicilerin alım gücünün yüksek fiyatları karşılayamamasına bağlıyoruz”

Nuri Şapkacı, perakende sektöründe 2025’in zorlu geçeceğini söyleyerek, satışlarda belirgin bir düşüş yaşandığını ifade etti. Ancak esas kırılmanın 2026’da yaşanabileceğine dikkat çeken Şapkacı, “2026’ya kadar dayanmak çok zor olacak. Eğer ekonomik göstergelerde iyileşme olmazsa, enflasyon ve maliyetler düşmezse, harcamalar da yukarı çıkmazsa mağaza kapanmaları ve metrekare küçülmeleri gündeme gelebilir” dedi. Turist alışverişinin de şu an pahalılık nedeni ile zarar gördüğünü ve oranların sürekli gerilediğini dile getiren Şapkacı,

“Şu an Türkiye’ye girmek isteyen uluslararası markalar olduğu gibi büyümek isteyen yerel markalar da var. Büyük şehirlerde iyi AVM’lere girmek istiyorlar. İyi AVM’leri Dubai’de Avrupa’da olduğu gibi doğru şekilde kombine edemezsek turist alışverişi bundan zarar görecek. Turist alışverişinde geçen sene yüzde 35 düşüş vardı. Bu sene de yüzde 10 düşüş bekliyorum”