AYM 3600 ek göstergeyi eşitledi ama asıl tırpan 2008 den: Fark 4 bin 465 TL

Anayasa Mahkemesi (AYM) binlerce memuru ilgilendiren önemli bir karar aldı. Daha önce, 15 Ocak 2023 sonrası ataması yapılan memurların 3600 ek göstergeden yararlanamayacağına dair yayımlanan kanun hükmü AYM tarafından iptal edildi.

3600 ek gösterge, memurlar için emeklilikte daha yüksek maaş avantajı sağlayan bir düzenlemeydi.

İptal edilen hükümde, “Genel İdare Hizmetleri Sınıfı” unvanlı devlet memurlarının 3600 ek göstergeden yararlanması için “15 Ocak 2023 tarihinden önce atanmış olma” şartı yer alıyordu.

6 ay sonra yürürlüğe girecek olan AYM'nin iptal hükmü, dün Resmi Gazete'de yayımlandı.

Peki AYM'nin bu kararı kimleri ne şekilde etkileyecek? 3600 ek gösterge hakkındaki kanunun hükmünün iptali memurlar için ne anlama geliyor?

Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç iptal kararını Habertürk TV kanalında değerlendirdi.

Kıvanç, hükmün iptali ile memurların emekli maaşına yansımaların vergi kesintileri ile birlikte 485 lira olacağını söylerken, asıl fark için 2008'e işaret etti.

Kıvanç, 3600 ek göstergenin ortaya çıktığı koşulları ve sonra bazı memurların bunun dışında bırakıldığını şöyle anlattı:

"Hatırlarsanız 2023 yılında öğretmen, polis, hemşire, din görevlilerinin ek göstergeleri 3600'e yükseltilmişti. Aynı kanunla, tüm memurlara da 600 ek gösterge verilmişti. Ek göstergelerinde 600 puanlık bir artış yapılmıştı tüm memurlar için. Bu 15 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girmişti ama o tarihten sonra çalışmaya başlayan memurlar o ek gösterge artışından yararlanamıyordu. Anayasa Mahkemesi şimdi bunu iptal etti. Onların da yararlanabilmesi için bir düzenleme yapılması gerekiyor 6 aylık süre içerisinde. Düzenleme yapıldığında, 6 ay içerisinde bu kanunla ilgili bir düzenleme yapıldığında ne olacak derseniz; 15 Ocak 2023 tarihinden sonra çalışmaya başlamış olan memurların ek göstergesinde 600 puanlık artış olduğunda brüt maaşları 607 lira artacak. Buradan emeklilik kesintisi ve vergi kesintisi yapılacak. Net maaşlarında ise 431 lira artış olacak. Bu kişiler 30 yıl çalışarak emekli olurlarsa emekli aylıklarında da 485 liralık bir artış olacak."

Brüt maaşlarda 607 liralık artış vurgusu yapan Kıvanç 5510 sayılı kanuna tabi olan memurlar için ortaya çıkacak kararın kapsamına ilişkin şu ayrımı yaptı:

"3600 ek gösterge dedik. Hani işte öğretmenler, polis, hemşirelere verildi dedik. 3600 ek gösterge emekli sandığı kanununa tabi olan memurlarla 5510 sayılı kanununa tabi olan memurlar için aynı anlama gelmiyor. Niye 5434 sayılı kanunla emekli sandığı kanununa tabi olan memurlar daha yüksek emekli aylığı alma imkanından yararlanabiliyor.

Örneğin ek gösterge 3000'den 3600'e çıkartıldığında 2008 öncesi çalışmaya başlayan yani emekli sandığı kanununa tabi çalışmaya başlayan bir memur için yaklaşık 4950 liralık emekli aylığında artış anlamına geliyor."

Kıvanç 2008 sonrası atanan memurların emekli aylığının düşeceğini belirterek şunları ifade etti:

"Tam da işte bu anlattığım sebep birisi de bundan dolayı düşüyor. 3600'e çıkartıldığında emekli sandığı kanuna 2008 öncesi çalışmaya başlamış olan kişi yani onların emekli aylığında 4.950 liralık artış olurken 2008 sonrası çalışmaya başlayanların yani bu yeni kanundan çıkacak kanundan da yararlananların aylıklarında sadece 485 liralık bir artış olacak."

2008 öncesi ve sonrasında memurların özlük haklarında çok büyük farklılıklar olduğunu söyleyen Kıvanç "Fark şundan kaynaklanıyor." diyerek 2008 öncesi koşulları anlattı:

"Memurlara unvanına göre bir işte tazminat yansıtma oranları vardı. Ne kadar prim kesilirse kesilsin, kesilen primden bağımsız olarak onların bir emekli aylığı belirleniyor."

2008 sonrasında çalışmaya başlayan memurlar için "işçilerde bir fark yok" diyen Kıvanç şöyle devam etti: "İşçiler nasıl tüm emekli aylıkları, tüm çalışma yaşamları boyunca ödenen prime göre bağlanıyorsa 2008 sonrası çalışmaya başlayan memurlar açısından da aynı şey söz konusu olacak."

AYM'nin bu kararı eşitlik sağlanması için aldığına işaret eden Kıvanç, esas konunun özlük haklarının eşitlenmesi olduğuna dikkati çekti.

Özlük haklarının eşitlenmesinin önemini şu örnekle açıkladı:

"Kamuda çalışan bir mühendisin verdiği örnek şu; diyor ki benim diyor çalışırken diyor maaşımdan diyor kesilen diyor prim diyor 12.000 lira diyor. Benim diyor çalıştırdığım diyor benim şoförlüğümü yapan işçinin diyor maaşından ücretinden kesilen 19.000 lira diyor. Bu ne anlama geliyor? O mühendis gelecekte kendisinin şoförlüğünü yapan, yıllarca şoförlüğünü yapan kişiden daha düşük emekli aylığı alacak. Bu konuda çok acil kamu reformunun da kamu personel reformunun hayata geçirilmesi gerekiyor."