AYM kararı iptal etti: Engelli araçlarında ÖTV muafiyetinde değişiklik

Anayasa Mahkemesi (AYM), engellilik oranı %90’ın altında olan bireylerin yalnızca aracı kendileri kullanmaları halinde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetinden yararlanabilmelerini öngören düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Karar, dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.

Engelli bireylerin ÖTV istisnasından yararlanmasına ilişkin yıllardır tartışılan düzenleme, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. AYM, 22 Nisan 2025 tarihli kararında, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7. maddesindeki mevcut uygulamanın, Anayasa’nın sosyal devlet ve eşitlik ilkelerine aykırı olduğuna hükmetti.

Yüksek Mahkeme, iptal kararının Resmî Gazete’de yayımlanmasının ardından dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verdi. Bu süre içerisinde kanun koyucunun yeni bir düzenleme yapması bekleniyor.

Mevcut yasal düzenlemeye göre, engellilik oranı %90’ın altında olan bireyler, yalnızca aracı bizzat kullanabileceklerini sağlık kurulu raporuyla belgelemeleri durumunda ÖTV muafiyetinden faydalanabiliyordu. Aracı bir yakını veya refakatçisi kullanacaksa, bu kişiler ÖTV istisnasından yararlanamıyordu.

Kararda, sürücü belgesi alma imkânı bulunmayan ya da kullanamayacak durumda olan bireylerin bu muafiyetten dışlanmasının, nesnel ve makul bir gerekçeye dayanmadığı vurgulandı. Bu durumun farklı muameleye ve dolayısıyla eşitlik ilkesine aykırı olduğu belirtildi.

"Engelli bireyler arasında araç kullanabilenler lehine tanınan muafiyet, kullanamayanlar için ayrımcılık oluşturuyor. Bu da sosyal devlet ilkesine aykırılık teşkil ediyor."

Karar, engelli hakları alanında önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Kararın yürürlüğe girmesiyle birlikte, engellilik oranı %90’ın altında olan bireylerin aracı bizzat kullanmaları gerekmeksizin, farklı şekillerde de ÖTV muafiyetinden faydalanabilmeleri mümkün olacak.

Uzmanlar, dokuz aylık sürede TBMM'nin yeni ve daha kapsayıcı bir düzenlemeye gitmesini bekliyor. Yeni düzenlemenin, hem AYM kararının gerekçelerini hem de sosyal devlet ilkesi çerçevesinde engelli bireylerin hayatını kolaylaştıracak çözümleri içermesi gerektiği vurgulanıyor.