SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Saraçhane mitingi davasında 13 gence tahliye kararı; 7 si Cumhurbaşkanı na hakaret ten hemen tahliye edilmeyecek

İtalya Başbakanı Meloni den Küresel Sumud Filosu na katılan vatandaşlarını koruma sözü Dünya Haberleri

Yunan medyası Ankara nın dış politikasını inceledi: ‘Yalnızlaştırılmış bir Türkiye anlatısı çoktan çöktü’ Gündem Haberleri

İstanbul u kara bulutlar sardı peki yağmur yağacak mı? MGM raporu paylaştı

ABD Başkanı Trump tan Avrupalı liderlere boykot çağrısı: Rus petrolünü almayın Dünya Haberleri

İspanya Başbakanı Sanchez: AB’nin İsrail saldırılarına tepkisi tam bir başarısızlık Avrupa Haberleri

ALTIN FİYATLARI CANLI 4 EYLÜL: Rekor tazeledi! Bugün 22 ayar bilezik, ons, Cumhuriyet, yarım, çeyrek altın ve gram altın fiyatları ne kadar?

TCMB Başkanı Karahan: Yıl sonunda enflasyonun yüzde 29’un altına düşmesini bekliyoruz

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Kaya, Kırklareli Sağlıklı Hayat Merkezi ni ziyaret etti: Kırklareli Haberleri

Fenerbahçe, İş Bankası Nays ve Dominos hacklendi mi? No System Is Safe bildirimi nedir? İşte son durum Son Dakika Haberleri

İmamoğlu: Ben CHP’liyim diyen hiçbir siyasetçi bu onursuzluğa alet olmaz Agos

Faize karşı trilyonluk el birliği Ekonomi Haberleri

Özgür Özel: İsterse CHP ye kayyım atasınlar, biz yolumuzda yürüyeceğiz

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Velioğlu: CAR T gibi hücre bazlı tedavi ürünlerini ülkemizde üreteceğiz

Kızılcık Şerbeti’nin yeni sezon afişi yayınlandı

Beykoz Belediyesi davası devam ediyor! İlk celsenin ikinci gününde sanıklar hakim karşısında

Emlak vergisi nasıl hesaplanır? İşte ödeme süreci

İletişim Başkanı Burhanettin Duran, Filenin Sultanları nı tebrik etti

Kendini şeyh olarak tanıttı günde 300 kişi evine geldi! MASAK raporundaki serveti şaşkına çevirdi

CHP tarihinin kara lekesi: Kongrede delegelere vaatler: İş, daire, telefon...

Bakırda 2035’e kadar yüzde 30’luk kayıp bekleniyor

Bakırda 2035’e kadar yüzde 30’luk kayıp bekleniyor

SonTurkHaber.com, Sabah kaynağından alınan bilgilere dayanarak bilgi paylaşıyor.

Kritik minerallerde birkaç ülkede yoğunlaşan tedarik ve artan ihracat kısıtlamalarının önemli arz kesintisi riskleri oluşturduğu ve özellikle bakırda herhangi bir önlem alınmaması halinde 2035'e kadar yüzde 30'luk arz açığı görülebileceği bildirildi.

Uluslararası Enerji Ajansının yıllık Küresel Kritik Mineraller Görünümü 2025 raporu yayımlandı. Raporda, enerji sektöründe kullanılan galyum, grafit, manganez, nadir toprak elementleri, silikon, molibden, kobalt, tellurium, antimon, germanyum, indiyum, lityum, titanyum, vanadyum, tantalyum, tungsten, bakır, nikel, krom ve zirkonyum olmak üzere 20 kritik minerale ilişkin analiz yer aldı.

Rapora göre, kritik minerallerde özellikle işleme ve rafinaj süreçleri birkaç ülkede yoğunlaşmış durumda.

ÇİN EN BÜYÜK RAFİNAJ KAPASİTESİNE SAHİP

Bakır, lityum, nikel, kobalt, grafit ve nadir toprak elementlerinde üç büyük üreticinin ortalama pazar payı, 2020'deki yüzde 82 seviyesinden 2024'te yüzde 86'ye yükseldi. Bu büyüme nikelde Endonezya, diğer tüm minerallerde ise Çin'den geldi.

Politika yapıcılar kritik mineral arzındaki söz konusu yoğunlaşmanın farkına varmış olsa da IEA'nın projelere yönelik detaylı analizleri, kritik minerallerin tedarik zincirlerinde çeşitlendirmeye yönelik ilerlemenin yavaş olacağını gösteriyor.

Raporda analiz edilen enerjiyle ilgili 20 kritik mineralin 19'unda Çin, en büyük rafinaj kapasitesine sahip ülke konumunda ve ortalama yüzde 70'lik pazar payına sahip. Bu minerallerin 15'inde fiyatlar, petrolden daha fazla oynaklık gösteriyor.

Bu minerallerden sadece nikelde, Endonezya'nın pazar payı yaklaşık yüzde 50 ile Çin'e göre daha yüksek seviyede bulunuyor.

ENERJİYLE İLGİLİ STRATEJİK MİNERALLERİN YÜZDE 55'İ İHRACAT KONTROLÜNE TABİ

Mevcut politikalar ve yatırım eğilimleri dikkate alındığında, gelecek 10 yılda ilk üç tedarikçinin pazar payının sınırlı şekilde düşeceği ve pazardaki yoğunlaşmanın ancak 2020'deki seviyesine döneceği öngörülüyor.

Kritik minerallere yönelik talep, son yıllarda temiz enerji dönüşümünün hızlanmasıyla giderek büyüyor. Lityum talebi 2024'te yıllık bazda yüzde 30 arttı. Çin, Endonezya ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti gibi ülkelerdeki büyük üretim artışları, özellikle batarya fiyatlarının düşmesini sağladı.

Tedarikteki artışa rağmen, gelecek 10 yıla yönelik arz-talep dengeleri bazı riskler barındırıyor. Kritik minerallerde yatırım ivmesi zayıflarken, bu alandaki harcamalar geçen yıl sadece yüzde 5 arttı. Bu oran 2023'te yıllık bazda yüzde 14'tü.

Kritik mineral keşfine ilişkin faaliyetler de geçen yıl duraklama eğilimine girdi ve 2020'den beri süren büyüme kesintiye uğradı.

Rapora göre, özellikle bakır piyasaları büyük risklerle karşı karşıya kalabilir. Ülkelerin elektrik şebekelerini genişletme adımlarıyla artan bakır talebi karşısında, herhangi bir önlem alınmaması halinde, mevcut bakır madeni proje stoku 2035'e kadar yüzde 30'luk arz açığına işaret ediyor.

Artan ihracat kısıtlamaları da kritik minerallerde tedarik güvenliğini tehdit edebilir. Enerji dönüşümünde kullanılan stratejik minerallerin yüzde 55'i şu anda bir tür ihracat kontrolüne tabi ve bu kısıtlamaların kapsamı yalnızca ham ve rafine ürünlerle sınırlı değil, işleme teknolojilerini de içerecek şekilde genişliyor.

"ARZ ŞOKUNUN ETKİSİ BÜYÜK OLUR"

IEA Başkanı Fatih Birol, rapora ilişkin değerlendirmesinde, yüksek jeopolitik gerilimlerin yaşandığı bir dünyada kritik minerallerin küresel enerji ve ekonomi güvenliğini korumada "ön cephede yer alan" bir gündeme dönüştüğünü belirterek, "Bu konu, 21. yüzyılda enerjinin güvenliği, erişilebilirliği ve sürdürülebilirliğini sağlamak için hayati önem taşıyor. İyi tedarik edilen bir piyasada bile, aşırı hava olayları, teknik arızalar ya da ticaret engelleri gibi nedenlerle kritik mineral tedarik zincirleri ciddi şekilde sarsılabilir. Böyle bir arz şokunun etkisi büyük olur, tüketiciler için fiyatların artmasına ve sanayide rekabetçiliğin zayıflamasına yol açabilir." ifadelerini kullandı.

En son güncellemeleri ve haberleri takip etmek için SonTurkHaber.com'ı izlemeye devam edin, biz durumu takip ediyor ve en güncel bilgileri sunuyoruz.
seeGörüntülenme:52
embedKaynak:https://sabah.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 21 Mayıs 2025 13:58 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Saraçhane mitingi davasında 13 gence tahliye kararı; 7 si Cumhurbaşkanı na hakaret ten hemen tahliye edilmeyecek

03 Eylül 2025 16:38see180

İtalya Başbakanı Meloni den Küresel Sumud Filosu na katılan vatandaşlarını koruma sözü Dünya Haberleri

05 Eylül 2025 00:44see177

Yunan medyası Ankara nın dış politikasını inceledi: ‘Yalnızlaştırılmış bir Türkiye anlatısı çoktan çöktü’ Gündem Haberleri

03 Eylül 2025 16:08see174

İstanbul u kara bulutlar sardı peki yağmur yağacak mı? MGM raporu paylaştı

05 Eylül 2025 08:03see170

ABD Başkanı Trump tan Avrupalı liderlere boykot çağrısı: Rus petrolünü almayın Dünya Haberleri

04 Eylül 2025 18:42see164

İspanya Başbakanı Sanchez: AB’nin İsrail saldırılarına tepkisi tam bir başarısızlık Avrupa Haberleri

03 Eylül 2025 14:02see160

ALTIN FİYATLARI CANLI 4 EYLÜL: Rekor tazeledi! Bugün 22 ayar bilezik, ons, Cumhuriyet, yarım, çeyrek altın ve gram altın fiyatları ne kadar?

04 Eylül 2025 01:37see127

TCMB Başkanı Karahan: Yıl sonunda enflasyonun yüzde 29’un altına düşmesini bekliyoruz

03 Eylül 2025 18:09see127

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Kaya, Kırklareli Sağlıklı Hayat Merkezi ni ziyaret etti: Kırklareli Haberleri

03 Eylül 2025 16:04see124

Fenerbahçe, İş Bankası Nays ve Dominos hacklendi mi? No System Is Safe bildirimi nedir? İşte son durum Son Dakika Haberleri

03 Eylül 2025 21:28see122

İmamoğlu: Ben CHP’liyim diyen hiçbir siyasetçi bu onursuzluğa alet olmaz Agos

03 Eylül 2025 14:09see120

Faize karşı trilyonluk el birliği Ekonomi Haberleri

05 Eylül 2025 04:06see117

Özgür Özel: İsterse CHP ye kayyım atasınlar, biz yolumuzda yürüyeceğiz

04 Eylül 2025 15:48see116

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Velioğlu: CAR T gibi hücre bazlı tedavi ürünlerini ülkemizde üreteceğiz

04 Eylül 2025 18:50see115

Kızılcık Şerbeti’nin yeni sezon afişi yayınlandı

03 Eylül 2025 19:47see115

Beykoz Belediyesi davası devam ediyor! İlk celsenin ikinci gününde sanıklar hakim karşısında

03 Eylül 2025 14:32see114

Emlak vergisi nasıl hesaplanır? İşte ödeme süreci

04 Eylül 2025 15:33see113

İletişim Başkanı Burhanettin Duran, Filenin Sultanları nı tebrik etti

04 Eylül 2025 21:01see113

Kendini şeyh olarak tanıttı günde 300 kişi evine geldi! MASAK raporundaki serveti şaşkına çevirdi

03 Eylül 2025 17:35see113

CHP tarihinin kara lekesi: Kongrede delegelere vaatler: İş, daire, telefon...

03 Eylül 2025 20:09see112
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları