Bakü ve Erivan Washington’da ‘barıştı’

ABD’nin başkenti Washington dün tarihi bir ana şahitlik etti. ABD Başkanı Donald Trump tarafından Beyaz Saray’da ağırlanan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, iki ülke arasında uzun süredir müzakereleri yürütülen barış deklarasyonunu imzaladı. Zirve öncesi iki liderle de ayrı ayrı görüşen Trump, ilerleyen saatlerde Aliyev ve Paşinyan’la ortak bir basın toplantısı düzenledi. Trump toplantıda, Azerbaycan ve Ermenistan ile üçlü bir mutabakata imza atıldığını açıkladı.

99 YILLIK ÖZEL ORTAKLIK

Deklarasyonun ’35 yıllık savaşı bitirdiğini’ bildiren Trump, “İki ülke birbirlerinin egemenliğine saygı duyacak. Çatışmaları durdurmayı, ticari ve diplomatik ilişkileri başlatmayı ve birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygı duymayı taahhüt ediyorlar. Bence çok iyi bir ilişkiniz olacak ve bir sorun olursa da beni ararsanız sorunları çözerim” dedi.

Deklarasyon kapsamında Nahçıvan ile Azerbaycan’ı birbirine bağlayacak olan Zengezur koridorunun isminin “Trump Uluslararası Barış ve Kalkınma Rotası” (TRIPP) olduğu da bildirildi. ABD’li şirketlerin işleteceği olan koridorla ilgili ABD Başkanı, “Azerbaycan’ın Nahçıvan topraklarına tam erişim sağlayacağı özel bir geçiş alanı olacak. Ayrıca Ermenistan bu koridor için ABD ile 99 yıla kadar sürebilecek özel ortaklık kuracak. Amerikalı şirketler burayı kalkındıracak ve çok da para harcayacak “ yorumunu yaptı. Amerikalı özel sektörün inşa edeceği altyapı projeleriyle koridorun uluslararası ticarete açılması beklenirken güvenliğin Washington-Erivan ortaklığıyla sağlanması değerlendiriliyor.

YAPTIRIMLAR KALDIRILDI

Trump, Azerbaycan’a uygulanan yaptırımların kaldırılacağını da duyurarak, “Savunma alanında Azerbaycan’a uygulanan yaptırımları kaldırıyoruz. Bu, Azerbaycan için çok önemli” ifadelerini kullandı.

TARİHİ BİR GÜN

Trump’ın ardından konuşan Azerbaycan lideri Aliyev de hem ambargoların kaldırılması hem de deklarasyon nedeniyle Trump’a teşekkür etti. Aliyev, “Bu sadece bizim için değil bölge için muazzam fırsatlar yaratacak. Azerbaycan halkı tarafından asla unutulmayacak bir gün çünkü ilk defa barışı tadacağız. Başkan Trump ve ekibi olmasaydı şu anda Ermenistan ve Azerbaycan savaşmaya devam ediyor olurdu” dedi. Aliyev bundan sonraki süreçte Ermenistan ve Azerbaycan’ın azim ve cesaretle birbirini affetme ve anlaşma yoluna gidebileceğini de ekledi. Ermenistan Başbakanı Paşinyan da Azerbaycan ile imzalanan ortak bildiriyle önemli bir dönüm noktasına ulaşıldığını ve iki ülke arasında yeni bir tarihin temelinin atıldığını söyledi.

TÜRKİYE’DEN SÜRECE DESTEK

Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan ile Ermenistan arasında kalıcı barışın tesisine yönelik sağlanan ilerlemeden ve bu kapsamda Washington’da kayda geçirilen iradeden memnuniyet duyulduğunu açıkladı. Bakanlık tarafından, “Uluslararası çatışma ve krizlerin giderek yoğunlaştığı bir dönemde atılan bu adım, bölgesel barış ve istikrarın sağlanması bakımından son derece önemli bir gelişme teşkil etmektedir. ABD Yönetimi’nin sürece sağladığı katkıları takdir ediyoruz. Güney Kafkasya’nın huzur ve refaha kavuşması yönünde tarihi bir fırsat yakalanmıştır. Türkiye olarak, bu fırsatın hayata geçirilmesi için ortaya koyulan çabalara katkı sunmaya devam edecek ve can Azerbaycan’ın özveriyle sürdürdüğü gayretleri destekleyeceğiz” ifadeleri kullanıldı.

ZENGEZUR KORİDORU NEDİR

Koridor, Ermenistan’ın en güneyinde Azerbaycan’ın Zengezur olarak adlandırdığı Syunik bölgesinden geçerek Azerbaycan’ın batısını Nahçıvan’a, oradan da Türkiye’ye bağlamayı amaçlıyor. Savaşın ardından Rusya’nın arabuluculuğuyla 10 Kasım 2020’de imzalanan ateşkes anlaşmasında Nahçıvan ile Azerbaycan arasında ulaşım yollarının açılması öngörülmüştü.