Baraj doluluk oranları kritik eşiğe geldi: Tablo gitgide kötüleşiyor!

İklim değişikliğine bağlı olarak son yıllarda yaşanan yağış azlığı ve kuraklık, su kaynaklarını da etkiledi. Türkiye’de yağışların azalmasıyla birlikte birçok bölgede kuraklık alarmı veriliyor. Büyükşehirlerde baraj doluluk oranları kritik seviyelerin altına indi.

Nehirlerin taşıdığı su miktarında azalmalar görülürken, göllerdeki su seviyesinde de düşüş yaşandı. Uzmanlar, suyun tasarruflu kullanılması için çağrıda bulunurken, yerel yönetimler de buna yönelik önlemler almaya başladı.

Megakent İstanbul'a su sağlayan barajların geçen yıl 1 Eylül'de 45,79 olan doluluk oranı, bu yıl aynı dönemde 39,98 olarak ölçüldü.

Başkent Ankara'da ise geçen yıl 31 Ağustos'ta barajlardaki su miktarı 606 milyon 945 bin metreküp iken bu yıl aynı dönemde 291 milyon 323 bin metreküpe geriledi. Geçen yıl yüzde 38,28 olan doluluk oranı, bu yıl 18,38'e düştü.

İstanbul'daki barajların son durumu açıklandı

İzmir'de de kuraklık ve yağış azlığı nedeniyle barajlardaki su seviyesi, her geçen gün düşüyor. İzmir'de içme suyunun büyük bir bölümünün karşılandığı Tahtalı Barajı'nda su seviyesi yüzde 5,67'ye düştü.

Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı'nın doluluk oranı yüzde 0,64, Ürkmez Barajı'nın yüzde 6,28, Balçova Barajı'nın yüzde 16,14, Güzelhisar Barajı'nda ise yüzde 53,2 olarak ölçüldü. Gördes Barajı'nda bu yıl hiç su kalmadı.

Muğla'nın Bodrum ilçesine su sağlayan Geyik ve Mumcular barajlarında doluluk oranları düştü. Uzmanlar Bodrum'da sonbaharda yağışın gelmemesi halinde suya ihtiyaç duyulacağına belirtti

Türkiye'nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya Ovası'ndaki barajlarda su seviyesi, kritik noktaya geldi. Konya'ya içme suyu sağlayan barajlardan biri olan Altınapa Barajı'nda su miktarı, 3 milyon metreküpe geriledi. Konya Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Fetullah Arık, son 30-35 yılının en kurak yazlarından birinin yaşandığını belirterek, "Afşar Barajı, Bağbaşı Barajı ve Bozkır Barajı'nda da kuraklıktan kaynaklı olarak istenilen su hacmi gerçekleşmedi. Bağbaşı Barajı'ndaki suyun miktarını çok ciddi bir şekilde düştü" dedi.

Kuruyan göllerle birlikte doğal yaşamın da zarar gördüğünü belirten Prof. Dr. Arık, “Kurak alanlar içerisinde, kuşların doğal yaşam alanlarını yitirmiş vaziyetteyiz. Ciddi anlamda kuruyan göllerimiz söz konusu. Akşehir, Çavuşçu ve Meke Gölü'nden bahsedebiliriz. Ama barajlarımızda da çok ciddi sorunlar yaşıyoruz" ifadelerini kullandı.

Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği Adana'da da içme suyu ve tarımsal sulama ihtiyacını karşılayan 7 barajından 5'inde aktif doluluk oranı gözle görülür oranda azalırken, 2'sinde ise az da olsa yükseldi. Hatay'da Antakya, Defne ve Samandağ ilçelerinin içme suyunu sağlayan Karaçay Barajı'nda doluluk oranı yüzde 10'a düştü.

Bolu'nun içme ve kullanma suyu ihtiyacının karşılandığı Gölköy Baraj Gölü, ilkbaharda kar sularının erimesiyle yüzde 100 doluluk oranına ulaşmıştı.

Sıcak hava, yağışların azalması ve suyun tarımsal sulamada kullanılması nedeniyle barajın doluluk oranı yüzde 25'ler seviyesine düştü. Suyun çekildiği alanlar gözle görülür hale geldi ve adacıklar oluştu.

Kuraklıktan Van da nasibini aldı. Van Gölü gibi kente su sağlayan Zernek, Sarımehmet, Koçköprü ve Morgedik baraj göllerinin su seviyelerinde düşüş gözlendi.

Alabalık üretimi yapan barajdaki tesiste su ürünleri mühendisi olarak görev yapan Nihat Yılmaz, kafes balıkçılığı yapılan Zernek Baraj Gölü'nde yılın 8 ayı alabalık üretimi yapıldığını belirterek, “Böyle devam ederse 2021-2022 ile karşılanan aynı sorunla karşı karşıya gelebiliriz. O dönemde balıklar ve diğer canlılar ölmüş, oksijen pik noktaya düşmüştü" diyerek önlem alınmasını istedi.

Sivas'ta şehir şebeke suyuna da destek sağlayan ve geçen sene su seviyesi ciddi oranda düşen Pusat Özen Barajı'ndaki doluluk oranı, bu yılki yoğun kar yağışı ve bahar yağmurlarına rağmen beklenen düzeye ulaşmadı.

Suyun azalmasıyla birlikte baraj altında kalan eski Pusat köyü geçen yıl yeniden gün yüzüne çıktı. Su çekilen bölgelerdeki kuruma nedeni ile eski köy kalıntısı, içinde rahatlıkla gezilebilir hale geldi.

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi'nden (SCÜ) Öğretim Üyesi Dr. Fatih Kartal, tarımsal sulamanın barajlarda ciddi etkisi olduğunu belirterek, "Sivas'ın, yarı kurak ve kurak bir topoğrafyaya sahip olması hasebiyle burada çok ciddi tarım politikaları uygulanması lazım. Ciddi boyutta tarım alanlarına ait revizyonlar yapılması lazım" dedi.

Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde, 'Su ve havasının güzelliğinden Bursalıların yüzü kırmızıdır. Velhasıl Bursa sudan ibarettir' sözleriyle tanımladığı su şehri Bursa'da barajların ortalama doluluk oranı yüzde 9,4'e geriledi.

Nüfusu 3 milyon 271 bin olan kentin içme suyu ihtiyacını karşılayan Doğancı Barajı ile Nilüfer Barajı'nın su seviyeleri düştü.

Kuraklık Trakya'da da kendisini gösterdi. Tekirdağ'ın Süleymanpaşa ilçesine içme suyunu sağlayan Naip Barajı'nda su seviyesi yüzde 1'in altına düştü.

Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi (TESKİ), vatandaşlara tasarruf çağrısında bulunuldu. Yine kentte tarımsal amaçlı kullanılan Yazır Göleti de kuraklık nedeniyle kuruma noktasına geldi.