Beş maddede Beyaz Saray Zirvesi Amerika Haberleri

ABD'nin başkenti Washington D.C.'de, Avrupalı liderlerin ve Ukrayna lideri Zelenski'nin katılımıyla gerçekleşen Beyaz Saray Zirvesi'nde beklenenin aksine gerilimden uzak ve uzlaşmanın daha yoğun olduğu bir düzlemde gerçekleşti.

Zirve sonunda beş hususun öne çıktığı görülüyor.

Ukrayna ve Avrupa'dan Güvenlik Garantisi Talebi

ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa liderlerinin talebi üzerine “NATO benzeri güvenlik garantileri” sağlayabileceği mesajını verdi; ancak sahada dağıtılacak askeri kuvvetlerin ağırlıklı olarak Avrupalı müttefiklerce karşılanacağını belirtti. Güvenlik garantileri, savaş sonrası Ukrayna’nın güvenliğini sağlamada kilit olarak öne çıktı. Avrupalı liderler, Ukrayna için NATO'nun 5. maddesine (Bir üyeye yapılan saldırı tüm üyelere yapılmış kabul edilir) benzer bir güvenlik garantisinin verilmesini öne çıkardı.

Ateşkes konusunda ayrıştılar

Trump, İngiltere, Fransa ve Almanya liderleriyle bir araya gelerek “ateşkes mi yoksa doğrudan barış müzakereleri mi” üzerinde fikir ayrılığı yaşadı. Avrupa liderleri ateşkesin gerekli olduğunu vurguladı; Trump ise hızlı bir anlaşma önerdi.

Üçlü Zirve Hazırlığı

Toplantı sonrası Trump, hemen ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i arayarak olası bir üçlü zirve (Trump–Zelenski–Putin) için zemin hazırlığını başlattı. Almanya Şansölyesi Friedrich Merz görüşmenin iki hafta içinde yapılacağını açıkladı. Reuters, üçlü zirve için olası adaylardan birinin Macaristan olduğunu belirtti. Reuters’ın aktardığına göre, bu bilgiyi üst düzey bir ABD yönetim yetkilisi verdi. Ancak Kremlin, görüşmeye dair resmi onayını henüz açıklamadı. Macaristan yönetimi yakın zaman önce Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin yetkisini öngören anlaşmadan çıktığını ilan etmişti. Bu durum, Putin'in Budapeşte'ye gelmesi önündeki engeli kaldırıyor. Öte yandan Macaristan Başbakanı Victor Orban'ın hem ABD Başkanı Donald Trump hem de Putin ile yakın dostluğu bulunuyor. Ancak Macaristan'ın olası zirve için adaylardan sadece biri olduğu değerlendiriliyor. Zirvenin yapılabileceği noktalardan biri olarak İstanbul'un da adı geçiyor.

Stratejik teşekkür

Zelenski, önceki gergin Oval Ofis görüşmesine kıyasla bu toplantıda Trump’a 11 kez teşekkür etti. Bu tavır, ABD desteğini sürdürme stratejisinin bir parçası olarak değerlendirildi. Toplantıyı “çok yapıcı ve önemli bir adım” olarak tanımlayan Zelenski, güvenlik garantilerinin içeriğinin 10 gün içinde netleşeceğini kaydetti. Avrupa liderleri de barış planının temel direkleri olarak “güçlü savunma”, “birlik” ve “toprak bütünlüğü” vurgusunu öne çıkardı.

90 milyar dolarlık silah alımı

Ukrayna lideri Volodimir Zelenski görüşme sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın, ABD yapımı Patriot hava savunma sistemi alabileceğini belirtti. Bu silah alımının 90 milyar dolar seviyesinde olacağı ve Avrupa üzerinden gerçekleşebileceğini kaydetti. Ukrayna lideri, söz konusu paket kapsamında Washington'ın da Kiev'den insansız hava araçları satın alacağını söyledi.