Beştepe deki etkili isim son noktayı koydu: Komisyonda amaç Anayasa olmalı

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kurulacak olan ve İmralı Süreci'yle bağlantılı olarak 8 hafta boyunca çalışması planlanan yeni komisyon, siyaset gündemini hareketlendirdi. İsmail Saymaz'ın yazısında aktardığına göre, Beştepe’nin "herkes için yeni anayasa" vizyonuyla şekillendirmek istediği komisyonda, AKP ile CHP arasında şimdiden bilek güreşi başlamış durumda.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 29 Temmuz 2025'te, Tokat Senatörü Metin Somuncu’nun cenaze töreninin ardından Meclis’te basın mensuplarının sorularını yanıtlayarak Anayasa Komisyonu'na ilişkin tutumlarını net şekilde ortaya koymuştu. Özel "Seninle ne anayasası, menemen yapmam" diyerek, anayasal uyumsuzluk gösteren iktidarla anayasa yapılamayacağını savundu.

Özel, bu komisyonun bir anayasa yazım komisyonu değil, hukukun ve demokrasinin gereğini yerine getirecek bir platform olması gerektiğini belirterek şunları ifade etti:

"Anayasaya uymayanla anayasa yapılamaz. Bu komisyon hukuk üretecekse, hakkaniyet üretecekse, demokrasi üretecekse, barış üretecekse bu komisyonun dışında kalınamaz. Meclis komisyon kurmuş, 10 kişilik sana kontenjan vermiş. ‘Sen 10 kişiyle burada görev yapmalısın’ diyor. ‘Ben yapmam’ diyemezsin."

1 Ağustos'ta ise Cuma namazının ardından Kahramankazan’da konuşan Özel, komisyondaki tavırlarının net olduğunu tekrarladı. Şeffaflık vurgusu yapan Özel, Cumhuriyet’in temel değerleriyle çelişen herhangi bir adıma izin vermeyeceklerini belirterek şu ifadeleri kullandı:

"Bırakın Cumhuriyet'in kolonlarını kestirmeyi, kolonunun üzerine küçücük bir çivi çakacağım diyene müsaade etmeyiz. Biz bu cumhuriyetin kurucusuyuz, bekçisiyiz."

AKP ve MHP cephesinde ise süreç boyunca "Anayasa yazımı" vurgusu dillendirilmezken. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, bugün yaptığı açıklamada komisyonun "asli meselesinin" yeni bir anayasa hazırlamak olmadığını belirterek şöyle dedi:

"Asli meselemiz hiç şüphesiz anayasa yazmak, hukuk reformu yapmak ya da tüm meseleleri bir anda çözmek değildir. Meclisin halkın sesi olmanın yanında toplumsal barışın taşıyıcısı, kardeşliğin teminatı, çözümün meşru adresi olduğunu hatırlatma iradesidir. Bu komisyonda yeni bir anayasa yazmıyoruz belki ama kardeşlik cümlelerini kuracağız ve birlikte hareket edeceğiz."

İsmail Saymaz'ın bugünkü köşe yazısında komisyon toplantılarının 8 hafta sürmesinin beklendiği ve tavsiye niteliğinde kararların alınmasının beklendiğini kaydetti.

Saymaz’ın yazısında, Anayasa tartışmalarıyla ilgili olarak "Beştepe’de etkin olan bir eğilim, komisyonun temel amacının yeni bir anayasa olması gerektiğini savunuyor. Ancak bu görüşe sahip olanlar, CHP'li belediyelere yönelik operasyonlar ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun durumu gibi konuları gündeme getirmesine karşı çıkıyor." ifadelerini kullandı.

Saymaz, Beştepe’de dile getirilen düşünceleri şöyle özetledi:

Şöyle düşünüyorlar:
"Komisyonun ana amacı, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu demokrasi ve hukuk reformunun anayasal ve yasal çerçevede atılması gereken adımlarına ilişkin temel yaklaşımları ortaya koymak olmalıdır."

Saymaz, bu görüşe sahip olanların komisyon önünde bir 'ödevi' olduğunu vurgulayarak şunları yazdı:

Bu görüş sahiplerine göre komisyonun önünde 'Cumhuriyet’in kuruluşunu tamamlamak' ödevi var. Bu da 'Türkü, Kürdü, Arabı, Sünnisi, Alevisiyle her kesimi Türk milleti ve vatandaşlığı içerisinde ismen olmamakla birlikte hükmen kapsayan ve herkesin ait hissettiği yeni bir anayasayı TBMM’nin ortak iradeyle yapmak' demek.

Komisyonun yeni anayasa dışında hukuk reformları gerektiren; infaz, yerel yönetimler, siyasi partiler ve seçim hukuku gibi alanlarda perspektif geliştirebileceğini belirtiyorlar.

'Terörsüz Türkiye'nin teknik ve pratik süreci bakımdan sadece entegrasyon konusunda mevzuattaki imkanları tespit edebileceğini düşünüyorlar. Halen yürürlükte olan 2014 tarihli 'Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesine Dair 6551 Kanun'un değerlendirilebileceğini, bu kanunun yetersiz kalması halinde eksik mevzuatı tamamlama çalışması için TBMM’ye tavsiyelerde bulunabileceğini kaydediyor.

Belli ki komisyonda AK Parti ve CHP arasında bilek güreşi ve müzakere olacak.

CHP, İmamoğlu’nun ve tutuklu belediye başkanlarının tahliyesini, kayyumların sonlandırılmasını ve operasyonların durdurulmasını masaya sürecek. AK Parti, sözü yeni anayasaya getirecek.