Bingöl balı nasıl Türkiye’nin AB tescilli ilk balı oldu?

'Bingöl balı', Avrupa Birliği (AB) tarafından kısa süre önce Korumalı Menşe Adı (PDO) statüsü verilen özel bir bal türünü ifade ediyor. Bu bal, AB tarafından onay alan Türkiye’den ve Bingöl ilinden ilk ürün ünvanlarını taşıyor.

AB, bu balı PDO olarak tanıyarak hem Bingöl balı adını koruyor hem de ürünün, bölgenin coğrafyası ve geleneksel üretim yöntemleriyle bağlantılı ayırt edici niteliklere sahip olmasını ve bunların korunmasını sağlıyor.

Bölgenin zengin çiçek çeşitliliği

Bingöl iline özgü bu bal, rengi açık kehribardan koyu kehribara kadar değişen lezzetli bir üründür. Bingöl’de 300’ü ildeki yaylalara endemik olmak üzere yaklaşık bin 700 bitki türü bulunuyor. Bölgenin zengin çiçek çeşitliliği ve iklimsel özelliklerinin yanı sıra geniş çiçeklenme dönemi yelpazesi balın olağanüstü lezzetine katkı sağlıyor. Bingöl’de köklü bir gelenek olan arıcılık bölgede önemli bir geçim kaynağı.

Büyükelçi Thomas Hans Ossowski

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkanı, Büyükelçi Thomas Hans Ossowski şu değerlendirmede bulunuyor:
“AB’nin Bingöl balını PDO statüsü ile tescil etmesini memnuniyetle karşılıyorum. Bu tescil Bingöl balına değer katacak, onu sahtecilik ve dolandırıcılıktan koruyacak. AB’nin PDO logosuyla tüketiciler hakiki ve lezzetli Bingöl balı satın aldıklarından emin olabilirler.”

Bingöl Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mehmet Ali Aba

Başvuru sahibi kurum olan Bingöl Arı Yetiştiricileri Birliği’nin Başkanı Mehmet Ali Aba şöyle konuşuyor:
“Çok mutlu ve gururluyuz. Balımız zaten çok kaliteli. İngiltere ve Fransa’dan da olmak üzere 12 ödülümüz var. AB’nin PDO’su balımıza hak ettiği değeri kazandıracak. Ayrıca önemli ihracat faaliyetlerinin de önünü açacak.”

Bingöl'de köklü bir gelenek olan arıcılık, bölge için önemli bir gelir kaynağı

Bingöl balı, 2017 yılında İstanbul’da düzenlenen 45. Apimondia Uluslararası Arıcılık Kongresi’nde 120 ülkeden 600 yarışmacı arasında dünya ikincisi oldu. 2023 yılında Paris Uluslararası Bal Ödülleri’nde (PIHA) ve aynı yıl Londra Uluslararası Bal Ödülleri’nde altın ödülü kazandı.  Bingöl Balı son olarak Ocak ayında Paris’te düzenlenen Uluslararası Bal Yarışması'ndan 'Altın Bal' ödülü ile döndü.
Bingöl Üniversitesi Arı ve Doğal Ürünler Ar-Ge ve Ür-Ge Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Deniz Canlı

Arıcılıkta pilot üniversite olan Bingöl Üniversitesi, üç yıl boyunca 117 bitkiyi inceleyerek bu balın PDO sürecine katkıda bulundu.
“Bu logoyu gördüğümüzde balın Bingöl'de üretilen Bingöl Balı olduğundan emin olabiliriz” diyor Bingöl Üniversitesi Arı ve Doğal Ürünler Ar-Ge ve Ür-Ge Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Deniz Canlı.

Bingöl Üniversitesi Arı ve Doğal Ürünler Ar-Ge ve Ür-Ge Uygulama ve Araştırma Merkezi

Bal üreticisi İbrahim Işık şunları söylüyor: “Bizim balımız çok özel. AB tescili ile balımızın marka değerinin artacağını ve Avrupa’da tanınacağını düşünüyorum.”

Diğer üretici Murat İnaki, “AB tescili balın, ilimizin ve ülkemizin yurtdışında tanınırlığını artıracak ve böylece biz üreticiler dünya çapında yeni pazarlar bulabileceğiz” diye konuşuyor.

Bir diğer üretici Naim Balun da, “Çok mutlu ve gururluyuz. Ürünümüz çok kaliteli ve bölgemize özgü. Ama Bingöl balı adı altında satılan sahte ballar var. AB coğrafi işaretinin bu sahtekârlığı önlemeye yardımcı olacağını düşünüyorum” ifadelerini kullanıyor.

Kaynak: