Bir zamanlar rüya gibi bir mahalleydi, milyarderlerle komşu olmak ağızlarının tadını kaçırdı! Partiler de inşaat da bitmiyor: Yerin altında neler oluyor?

Palo Alto ilçesinin Crescent Park mahallesi, çok uzun süre boyunca "California rüyası" denince ilk akla gelen yerlerdendi. Doktorlar, avukatlar, şirket yöneticileri ve Stanford Üniversitesi akademisyenlerinin yaşadığı mahalle, ağaçlarla süslü yemyeşil bahçeleriyle, şık evleriyle, sıkı komşuluk ilişkileriyle, sokaklarda bisikletle gezen çocuklarıyla uzaktan bakanlara "Tam yaşanacak yer" dedirtiyordu.

Ne var ki Mark Zuckerberg ve ailesinin Crescent Park'a taşınması, bu güzel ortamın sonunu getirdi. 14 yıldır Crescent Park'ta yaşayan Zuckerberg nedeniyle, mahallenin o eski huzurlu halinden eser kalmadı. Üstelik yıllarca burada oturmuş olan komşuların birçoğu da taşınmak zorunda kaldı.

BÜTÜN MAHALLEYİ SATIN ALIYOR

The New York Times'ın haberine göre, Crescent Park sakinleri, güncel serveti 270 milyar dolar olan Zuckerberg'ü çok nadir görüyor ancak nefesini enselerinde hissediyor. Zira Zuckerberg, Edgewood Yolu ve Hamilton Bulvarı üzerinde en az 11 evi satın aldı. Bu iş için toplamda 110 milyon dolardan fazla harcama yapan Zuckerberg, ev sahiplerine evlerinin iki hatta üç katını teklif ederek akıllarını çeldi. Yaklaşık 15 milyon dolarlık tekliflere hayır diyemeyen Crescent Park sakinleri eşyalarını toplayıp mahalleyi birer birer terk etti.

Üstelik Zuckerberg'ün satın aldığı evlerin önemli bir kısmı şu an boş duruyor. Daha önce satın aldığı beş evi birleştirip tek bir yerleşke haline getiren Zuckerberg, eşi Priscilla Chan ve üç kızıyla birlikte burada yaşıyor. Etrafı yüksek çalılarla çevrili yerleşkede ayrıca misafir evleri, bakımlı bahçeler, bir pickleball sahası ile isteğe bağlı olarak kapanabilen bir havuz bulunuyor. Boş binalardan biri de eğlence amaçlı olarak kullanılıyor ve açık havada yapılan partilerin hazırlık alanı vazifesi görüyor.

Bir diğer bina ise son birkaç yıldır 14 çocuğun eğitim gördüğü bir özel okul olarak hizmet veriyor. Ancak imar yasasında binanın bu amaçla kullanılabileceğine dair bir ifade yok; bir başka deyişle okul yasaya aykırı bir şekilde faaliyet gösteriyor. Dördü öğretmen altı yetişkinin geçtiğimiz eğitim yılında bu okulda görev yaptığı da biliniyor.

YER ALTINDAKİ SIĞINAĞIN AMACI NE?

Yerleşkenin altı üstünden daha ilginç. Resmi belgelere göre, Zuckerberg yerin altında yüzlerce metrekarelik bir "bodrum katı" inşa etti. Ancak komşular buranın basit bir bodrumdan ziyade bir sığınak hatta bir yarasa mağarası olduğunu öne sürüyor. "Bodrumun" sekiz yılda inşa edildiğini belirten komşular, dev inşaat aletlerinin ve gürültünün verdiği rahatsızlıktan da şikayetçi.

Komşuların rahatsız olduğu bir diğer şey de Zuckerberg'ün mahalleyi sürekli gözetim altında tutuyor olması. Yerleşkenin dört bir yanına yerleştirilmiş olan güvenlik kameralarının bazılarının kendi mülklerini çektiğini belirten komşular, özel araçlarının içinde bekleyen güvenlik görevlilerinin mahalleye gelen ziyaretçileri izlediğini, fotoğraflarını çektiğini hatta kaldırımda yürüyenleri durdurup, "Burada ne yapıyorsun?" diye sorguya çektiğini söyledi.

Zuckerberg ve Chan adına konuşan sözcü Aaron McLear, çiftin komşularını rahatsız etmemek için ellerinden geleni yaptığını belirterek, Meta'nın spesifik ve ciddi tehditler nedeniyle CEO Zuckerberg'ün güvenlik altında olmasını istediğini vurguladı. McLear kameraların komşuları gözetlemediğini ve talep gelmesi halinde yönlerinin ayarlandığını da sözlerine ekledi.

Sözcü, rahatsız edici etkinlikler öncesi komşulara bilgi verildiğini ve şikayetlerini aktarmaları için iletişim numaraları sağlandığını da belirterek, "Evde çalışanlara paylaşımlı yolculuk yapabilmeleri ve böylece kendi araçlarını park ederek skoağı doldurmamaları için ödeme de yapılıyor" ifadelerini kullandı.

KOMŞULAR KORKUDAN İSİMLERİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMEDİ

McLear, "Mark, Priscilla ve çocukları Palo Alto'yu 10 yılı aşkın zamandır yuvaları olarak benimsiyor. Bu topluluğun parçası olmaya değer veriyorlar ve mahallede bir rahatsızlık yaratmamak için gereken yerel kurallara fazlasıyla uyuyorlar" dedi.

Ancak The New York Times'a konuşan dokuz Crescent Park sakininin anlattıkları, McLear'ın çizdiği pembe tabloyla pek uyuşmuyor. O kadar ki komşulardan yedisi başlarına olumsuz bir şey gelebileceği endişesiyle isimlerinin açıklanmasını dahi istemedi.

Hamilton Bulvarı üzerinde bulunan kendi konutunun üç tarafının Zuckerberg'ün mülkleriyle çevrili olduğunu belirten Michael Kieschnick ise "Hiçbir mahalle işgal edilmek istemez. Ama burada yaptıkları şey tam olarak bu. Mahallemizi işgal ettiler" diye konuştu.

Kieschnick ve diğer komşular, Zuckerberg'e, diğer teknoloji zenginlerinin yaptığı üzere yakınlarda boş bir arazide sıfırdan bir yerleşke inşa etmek yerine Crescent Park'ın kontrolünü ele geçirdiği için öfkeli olduklarını dile getirdi. Nitekim Atherton, Los Altos Hills, Portola Valley and Woodside gibi birçok civar mahalle, mahremiyet arayan zenginlerin dev malikanelerine ev sahipliği yapıyor.

YETKİLİLERE DE ÖFKE VAR

Öte yandan Crescent Park sakinleri, Palo Alto yetkililerine de öfkeli. Zuckerberg, 2016 yılında büyük bir yerleşke inşa etmek için başvuru yapmış ancak reddedilince başvurusunu geri çekmişti. Zuckerberg'ün aynı inşaatı zamana yayıp parçalar halinde yaptığını ifade eden mahalleliler, yerleşkenin içindeki özel okulu da defalarca şikâyet etmelerine karşın bir sonuç alamadıklarını vurguladı.

Şehir yetkililerinin ve polis memurlarının Zuckerberg'e duyduğu saygının kendilerine zarar verdiğini ifade eden Kieschnick, "Her yerde milyarderler kendi kurallarını yazmaya alışkınlar. Zuckerberg ve Chan tek değil. Burada fark bizim komşumuz olmaları. Ama yetkililerin bu kadar kayıtsız kalmasının sebebi bir muamma" ifadelerini kullandı.

Bir cep telefonu şirketinin kurucusu olan, şimdilerde de yeşil enerji savunuculuğu yapan Kieschnick, Zuckerberg'ün kendisine de teklif yaptığını ancak 30 yıldan fazladır oturduğu evini sevdiği ve taşınmak gözünü korkuttuğu için hayır dediğini ifade etti.

ABD'NİN DÖRT BİR YANINDA YERLEŞKELER İNŞA EDİYOR

Zuckerberg'ün emlak yatırımları oldukça meşhur. Daha önce San Francisco'nun Dolores Park mahallesinde de benzer bir inşaatla tepkilerin hedefi olan Facebook kurucusu, burayı 2022'de 31 milyon dolara satmıştı. Zuckerberg Hawaii'nin Kauai adasında çok geniş bir arazinin üzerinde de bir yerleşke inşa ediyor. Burada iki malikane, ip köprülerle birbirine bağlı ağaç evler ve bir yeraltı sığınağı bulunuyor. Teknoloji milyarderinin inşa ettiği üçüncü yerleşke Tahoe Gölü yakınlarında bulunuyor. Zuckerberg ayrıca bu yıl Washington D.C.'de bulunan dev bir malikaneye de 23 milyon dolar nakit ödemişti.

Ancak Zuckerberg ve ailesinin asıl yaşadığı yer Palo Alto. 2011 yılında Edgewood Yolu'ndaki en eski evi satın alarak Crescent Park'a adım atan Zuckerberg'ün burayı seçmenin nedenlerinin başında Meta'nın Menlo Park'taki merkezine sadece 5 kilometre uzakta olması geliyor.

PALO ALTO TEKNOLOJİ MİLYARDERLERİNE ALIŞKIN

Öte yandan Palo Alto çok uzun zamandır teknoloji devlerinin ikametgahı konumunda. Hewlett Packard, 1,5 kilometre uzakta bir garajda kuruldu. Google'ın tohumları Stanford'da atıldı. Apple'ın kurucusu Steve Jobs da yıllarca Palo Alto'da sakin bir hayat yaşadı. Bu örnekler nedeniyle, Zuckerberg'ün Crescent Park'a yerleşmesi, mahalle sakinlerini başta pek de endişelendirmedi.

Ancak Zuckerberg'ün ilerleyen dönemde alımlarını artırması kaygıya yol açtı. 2012-2013 yılları arasında 40 milyon dolar harcayan Zuckerberg, ilk evinin etrafını çevreleyen dört evi satın aldı. 2022'de yatırım fırtınasını yeniden başlatan Zuckerberg, dördü son 15 ayda olmak üzere altı ev daha satın aldı. Alımlar çeşitli limited şirketler aracılığıyla gerçekleştirildiğinden çok fazla basına yansımazken, Zuckerberg'ün satıcılardan gizlilik sözleşmeleri imzalamasını istediği de kaynakların aktardığı detaylardan oldu.

Öte yandan sözcüsü McLear, Zuckerberg'ün bölgeye ilgisinin çok iyi bilindiğini, son üç satın alımda satıcıların kendisine gelip teklifte bulunduğunu belirtti. Sözcü evlerin bazılarının tadilat ihtiyacı nedeniyle boş tutulduğunu, bazılarında da Zuckerberg ve Chan'in akrabalarının yaşadığını sözlerine ekledi.

YASA DIŞI DEĞİL AMA YASANIN RUHUNA AYKIRI

Palo Alto'nun resmi veri tabanına göre, Zuckerberg'ün mülkleri için şu ana kadar 56 farklı inşaat başvurusuna onay verildi. Bu bağlamda Zuckerberg üç evi tamamen yıkıp yerlerine daha küçüklerini inşa ederken dördüncü evde de büyük tadilat çalışmaları yapıldı. Bahçelerdeki havuzlar dolduruldu, yerlerine tek bir büyük bahçe inşa edildi. Yerleşkeye bir şarap mahzeni, bir fıskiye, bir misafirhane, çeşitli avlular, bir havuz evi, bir depo eklendi. Var olan havuzlardan birinin de zemini değiştirilerek gereken hallerde havuzun kolayca kapatılabileceği bir sistem kuruldu.

Palo Alto sözcüsü Meghan Horrigan-Taylor, kimseye özel muamele edilmediğini ve inşaatın yasalara uygun biçimde gerçekleştirildiğini söyledi. Crescent Park yakınlarında yaşayan Palo Alto Kent Konseyi üyesi Greer Stone ise izinlerin yasanın ruhuna aykırı olduğunu belirtti. Bu sorunla başa çıkmak için bir yasal girişim üzerinde çalıştığını ifade eden Stone, Zuckerberg için, "Yerel yasalarımızdaki boşluklardan faydalanıyor" ifadelerini kullandı.

İNŞAATLAR BİTTİ Mİ?

Zuckerberg ve Chan'in 10 sene kadar önce yerleşke inşaatına başlarken, 20 kadar komşuyu evlerine davet ettiğini ve planlarını anlattığını söyleyen Kieschnick, çiftin kendilerine projeye dair vizyonlarını anlattığını, işçilere sokağın dışında park yer sağlama ve evlerin hiçbirini yıkmama sözü verdiğini öne sürdü. Kieschnick bu sözlerin hiçbirinin tutulmadığını belirtirken McLear, kimseye böyle sözler verilmediğini savundu.

Sekiz yıl süren inşaat son aylarda büyük oranda sona ermiş durumda olsa da komşular devamının geleceği endişesiyle rahat bir nefes alamadıklarını belirtti. Garaj girişlerinin kapandığını söyleyen Crescent Park sakinleri, inşaat molozları nedeniyle lastiklerinin patladığını ve ekipmanların araçlarının aynalarını kırdığını öne sürdü. İşçilerin sürekli kapılarına araçlarını park edip bahçelerinde yemek yediklerini de ifade eden komşular, "Zuckerberg, işçilere kendi kapısının önünün boş kalmasını istediğini söylemiş" ifadelerini kullandı. Özellikle Hamilton Bulvarı üzerinde oturanlar, Zuckerberg'lere gelen giden kamyonlar yüzünden kendi yollarını kullanamadıklarını belirtti.

Bu gönderiyi Instagram'da gör

Mark Zuckerberg (@zuck)'in paylaştığı bir gönderi

PARTİLERİN GÜRÜLTÜSÜ BİLE YETİYOR

Komşular, evde yapılan partilerin de rahatsızlık kaynağı olduğunu söyledi. Hazırlık aşamasındaki hareketliliğin, gelen misafirlerin araçlarını park eden valelerin ve yüksek sesli müziğin mahallede düzeni bozduğunu belirten Crescent Park sakinleri, polise yaptıkları gürültü şikayetlerinden de bir sonuç alamadıklarını anlattı. (Düğünlerini bu evde yapan Zuckerberg-Chan çifti geçtiğimiz ekim ayında verdikleri disko temalı partinin fotoğraflarıyla da Instagram'ı sallamıştı.)

Haberde komşuların rahatsızlığını azaltmak için alınan önlemlere de değinildi. Buna göre, önceden çok ses çıkaran benzinli araçlar kullanan güvenlik görevlileri, sessiz elektrikli araçlar kullanmaya başladı.

Zuckerberg de mahallede her yıl yapılan komşuluk etkinliklerine katılmamakla birlikte bir keresinde bir araba dolusu dondurma gönderdi. Özellikle partilerin çok gürültülü olduğu zamanlarda komşulara, çikolata, hamur işi gibi özür hediyeleri gönderildiği de belirtilen haberde dikkat çekilen bir diğer hediye ise gürültüyü kesen kulaklıklar oldu.