Bosna’dan Gazze’ye ‘sembolik’ destek Kültür Sanat Haberleri

Bosna Hersek Ulusal Müzesi, Yahudilerin sözlü tarihini anlatan “Saraybosna Hagadası”nın bulunduğu salona giriş biletlerinden elde edilen geliri Filistin’e bağışlama kararı aldı. Müze adına açıklama yapan Dr. Mirsad Sijarić, “Sistematik, hesaplı ve soğukkanlı teröre maruz kalan Filistin halkına destek veriyoruz” dedi.

Bosna Hersek Ulusal Müzesi, “Saraybosna Hagadası”nın bulunduğu mekâna giriş biletlerinden ve “Saraybosna Hagadası-Tarih ve Sanat” adlı yayının satışından elde edilecek tüm geliri Filistin’e bağışlayacağını duyurdu. Yahudilerin sözlü kültürünü resimli haliyle barındıran Sefaradların bilinen en eski anlatısı olan eserin, 1350 yılında İspanya’da resmedildiği düşünülüyor. 1894’ten beri Bosna Hersek Ulusal Müzesi’nde sergilenen tarihi değeri yüksek eserin 1992 yılında sigorta amaçlı değeri 7 milyon dolar olarak tahmin edilmişti. Yahudiler için çok önemli olan bu eserin bilet gelirlerinin ve hakkında yazılan “Saraybosna Hagadası-Tarih ve Sanat” adlı yayının gelirinin Filistin’e gönderilmesinin sembolik değeri ise paha biçilemez.

SESSİZ KALMAK SOYKIRIMI KABUL ETMEKTİR

Bu kararın Filistin halkıyla dayanışmayı ifade ettiğini belirten Bosna Hersek Müzesi adına açıklama yapan Dr. Mirsad Sijarić, şunları söyledi: “Bilgiye erişimin sınırsız olduğu günümüzde, yüz binlerce sivilin –özellikle kadınların ve çocukların– öldürülmesine, aç bırakılmasına ve zorla yerinden edilmesine karşı sessiz kalmak veya tarafsız görünmek, gerçek zamanlı olarak tanıklık ettiğimiz bu soykırımı kabul etmenin ve ona ortak olmanın bir göstergesidir. Kültürel, tarihî ve doğal mirasın korunmasıyla görevli bir kurum olarak ayrıca uyarıyoruz: Bu trajedinin gölgesinde, Filistinli Müslümanların ve Hristiyanların kültürel ve dinsel kimliği kasıtlı biçimde silinmektedir. Dinî yapıların ve tarihî mekânların yıkılması, ele geçirilmesi veya kullanımının engellenmesi; aynı şekilde ortak, evrensel ve korunması gereken medeniyet değerleri olması gereken arazilerin ve tarım alanlarının yok edilmesi bu sürecin bir parçasıdır. Bosna Hersek Ulusal Müzesi, bu şekilde, İsrail Devleti’nin doğrudan ve onun utanmaz eylemlerini destekleyen ve/veya haklı çıkaran herkes tarafından dolaylı olarak sistematik, hesaplı ve soğukkanlı bir şekilde teröre maruz kalan Filistin halkına destek veriyor.”

DODİK ENDİŞELENDİ

Kamuoyunda büyük yankı uyandıran bu açıklama, Bosna Sırp Cumhuriyeti Devlet Başkanı Milorad Dodik’i endişelendirdi. Dodik, X hesabından yaptığı paylaşımında, “Ulusal Müze’nin Saraybosna Hagadah’ından elde edilen geliri ‘Filistin’e destek’ olarak kullanma kararı, Yahudi kültürel mirasının açıkça sembolik bir şekilde siyasi olarak kötüye kullanılması anlamına geliyor: İsrail Devleti’ne karşı bir mesaj. Sırp Cumhuriyeti, Saraybosna’daki Avrupa Hahamlar Konferansı’nın yasaklanmasının hemen ardından gelen bu eylemden kararlılıkla uzak duruyor. Bu, münferit bir hareket değil, Yahudilere yönelik hoşgörüsüzlük atmosferinin bir devamı niteliğinde” dedi.

SENİN PARANI GÖNDERMEYİZ MERAK ETME

Bu paylaşımın üzerine Ulusal Müze, Dodik’e meydan okuyarak, müzeyi ziyarete davet etti.

Yapılan açıklamada, “Dodik, Saraybosna Hagadası’nın, Yahudi mirasının ve ayrıca Bosna-Hersek’teki diğer halkların kültürel, tarihî ve doğal mirasının korunması ve sunumu konusundaki çalışmalarımızı bizzat yerinde görebilir ve endişe duyduğunu ifade ettiği konular hakkında doğrudan bilgi edinebilir” ifadeleri kullanıldı. Müzenin bir de sözü var, eğer Dodik, “Saraybosna Hagadası–Tarih ve Sanat” adlı yayından bir nüsha satın alırsa, onun parasını Filistin’e göndermeyip, birinci cildin baskısı bitmek üzere olduğu için ikinci cildin basımı için kullanacaklar. Bir kısmı iç politikayı ilgilendiren ince mesajlı bu cevap bir yana, Yahudilerin tarihi değeri yüksek eserinin Gazze’ye sembolik de olsa yardım olarak gönderilmesi, kim bilir başka kimleri kızdıracak?