Bu mantarı gördüğünüz anda kaçın! Kimse tanımıyor ama çok tehlikeli Sözcü Gazetesi

"Muchomor Sromotnikowy" olarak bilinen ve yaygın adıyla Yeşil Toadstool (Amanita phalloides), yalnızca Polonya'nın değil, dünyanın en ölümcül mantar türlerinden biri. Zararsız gibi görünse de bu mantar, tek bir ısırıkla bile ciddi sağlık sorunlarına hatta ölüme neden olabilir. Uzmanlar, kesinlikle tüketilmemesi gerektiğini vurgularken, bu ölümcül mantarı doğada nasıl tanıyacağınızı bilmeniz hayati önem taşıyor.

YENİLEBİLİR TÜRLERLE KARIŞTIRILABİLİYOR

Yeşil Toadstool’un en tehlikeli yanlarından biri de, masum görünen bazı yenilebilir mantar türlerine olan benzerliği. Özellikle "czubajka kania" ve "güvercin yeşisi" gibi türlerle karıştırılabiliyor. Aralarındaki farklar oldukça küçük olduğu için ayırt edici özellikleri iyi bilmek gerekiyor.

GÖRÜNÜŞÜ NASIL? NERELERDE RASTLANIYOR?

Bu mantar genellikle zeytin sarısı veya beyazımsı-yeşilimsi renkte bir şapkaya sahip. Alt kısmında beyaz tabakalar bulunuyor. Şaftın üst kısmında zaman zaman beyaz “fırfır” yapılar dikkat çekiyor. Üstte ise “ölüm fincanı” olarak anılan karakteristik pürüzlü bir yapı yer alıyor.

Doğada kayın ve meşe ağaçlarının altında, yaprak döken ya da karışık ormanlarda görülüyor. Zehirliliğini sağlayan amatoksinler, özellikle de alfa-amanitin, ısıl işleme dayanıklı. Bu madde sindirim sistemine girdiğinde karaciğer nekrozuna ve organ yetmezliğine yol açabiliyor.

ZEHİRLENME BELİRTİLERİ VE TEDAVİ

Bu mantarın tüketilmesiyle gelişen zehirlenme üç aşamada gerçekleşiyor:

- 6-12 saat içinde: Kusma, ishal ve karın ağrısı ile başlayan mide-bağırsak şikayetleri ortaya çıkar.

- 24-48 saat içinde: Belirtiler azalsa da bu aldatıcı bir evredir. Karaciğer ve böbrek hasarı başlar.

- Sonraki günlerde: Sarılık, bilinç kaybı, kanamalar ve hatta karaciğer koması gelişebilir. Tedavi edilmezse sonuç ölümle sonuçlanabilir.

Acil müdahalede zaman hayati önem taşır. Hastane ortamında mide yıkaması, aktif karbon uygulaması ve karaciğeri destekleyici tedaviler yapılır. Gerekirse organ nakli de gündeme gelebilir.

MODERN TEDAVİ YÖNTEMLERİ KULLANILIYOR

Polonya’daki bazı tıp merkezlerinde, toksik maddelerin emilimini engelleyen silibinin gibi modern tedavi ajanları kullanılmaktadır. Bu madde, özellikle alfa-amanitinin karaciğere ulaşmasını engelleyerek hayatta kalma şansını artırır.