Çalışmayan bir yürüyen merdiven başınızı mı döndürüyor? İşte bu garip hissin nedeni Sözcü Gazetesi

Bilim insanlarına göre duran haldeki bir yürüyen merdivende başınızın dönmesinin oldukça ilginç bir nedeni var: Algı ve motor hafızanın çatışması.

Yürüyen merdivenler, her gün kullandığımız ama genellikle farkına varmadığımız otomatik davranış kalıplarımızı tetikliyor. Uzmanlara göre bir yürüyen merdivene yaklaşırken beyin, geçmiş deneyimlere dayanarak onun hareket edeceğini varsayıyor. Bu da 'motor hafıza' adı verilen sistemin devreye girmesine yol açıyor.

Yani siz daha adımınızı atmadan önce beyniniz, kaslarınıza, "Dengeyi hareket eden bir yüzeye göre ayarla" şeklinde sinyal gönderiyor. Ancak gerçek bambaşka: Merdiven duruyor...

Bu çelişki, beyin ile vücut arasında kısa süreli bir senkron kaybına yol açıyor. Sonuç olarak da kısa süreli baş dönmesi, dengesizlik hissi ve hatta küçük bir sendeleme yaşıyorsunuz...

Bu olgu, algı ve beklenti arasında yaşanan bir çarpışmadan kaynaklanıyor. Gözler merdivenin durduğunu fark ediyor ancak beyin, defalarca karşılaştığı 'hareketli yürüyen merdiven' deneyimini devreye sokuyor. Bu da bir tür 'algı çakışması' yaratıyor.

Nörologlara göre bu durum bilinçli gözlemlerin, bilinçaltı motor alışkanlıklar karşısında ne kadar zayıf kalabileceğinin de bir göstergesi.

Bu etki, herkes üzerinde aynı yoğunlukta hissedilmeyebiliyor. Düzenli olarak yürüyen merdiven kullanan bireyler bu çelişkiyi daha keskin hissederken, daha az deneyime sahip olanlar daha az etkilenir. Ayrıca yaş; denge duyusu, vestibüler sistem hassasiyeti gibi faktörler de baş dönmesi seviyesini belirleyebilir...

Sonuç olarak duran bir yürüyen merdiven üzerinde hissettiğimiz baş dönmesi ya da dengesizlik hissi, basit bir teknik aksaklıktan ziyade 'beynimizin alışkanlıklarına olan sadakatinden' kaynaklanıyor. Bu küçük fenomene bilim insanları 'yürüyen merdiven etkisi' diyor.