Cem Vakfı iktidara yaklaştı, federasyon dağıldı

Alevi kurumları arasında yaşanan "Cem Vakfı" krizi derinleşiyor. Cem Vakfı tarafından 31 Temmuz 2025 tarihinde yaptığı ve hükümetle yakın temas trafiğini detaylandırdığı basın açıklamasının ardından, bugün Alevi Vakıflar Federasyonu'na bağlı önemli cemevlerinden peş peşe istifa açıklamaları geldi.

Bugün yayımlanan ortak bildiride; HAKEV (Haydar Eren Eğitim ve Kültür Vakfı Aydınlı Cemevi), Eskişehir Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Cemevi, Adalar Cem Vakfı, Kartal Cemevi Vakfı ile Anadolu Bilim Kültür ve Cem Vakfı, Alevi Vakıflar Federasyonu ile tüm bağlarını kopardıklarını duyurdu. Kurumlar, kararlarının gerekçesini "Federasyonun kuruluş amacından ve Alevi-Bektaşi inanç değerlerinden sapması" olarak açıklarken, bu sapmanın arkasında Cem Vakfı'nın iktidar ile geliştirdiği ilişki ve son dönemde izlediği yönelimlerin bulunduğunu vurguladılar.

Kriz, Cem Vakfı Genel Merkezi'nin 4 gün önce yaptığı basın açıklamasıyla alevlendi. Cem Vakfı açıklamasında; Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, AKP Genel Başkanvekili Efkan Ala, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin, Ankara Valisi Vasip Şahin ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli gibi yetkililerle yapılan görüşmelere yer verilmişti.

Vakıf, bu temaslarda Aleviliğin hukuken tanınması, cemevlerine yasal statü verilmesi, Alevi inanç önderlerinin kamu görevlisi olması, zorunlu din derslerinin seçmeli hale getirilmesi ve Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı’nın Cumhurbaşkanlığı’na bağlanması taleplerini ilettiklerini açıklamıştı.

Cem Vakfı açıklamasında, "Toplumsal barış ve kardeşlik ortamının güçlenmesi için diyalog ve ortak akıl anlayışıyla hareket ediyoruz. Türkiye Cumhuriyeti’nin demokratik birikimi çerçevesinde, inanç temelinde her türlü ayrımcılığın önüne geçileceğine inanıyoruz" ifadeleri dikkat çekmişti.

Ancak Cem Vakfı'nın bu açıklaması, Alevi Vakıflar Federasyonu içinde ciddi tepkilere neden oldu. Bugün yapılan ortak açıklamada; Federasyon Başkanı Dr. Haydar Baki Doğan'ın son dönemde izlediği yönelimlerin, inancın öz değerlerinden, halkın vicdani beklentilerinden ve katılımcı yönetim anlayışından uzaklaştığı vurgulandı.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Alevi Vakıflar Federasyonu, kuruluş amacından ve çizgisinden uzaklaşarak farklı bir yol izlemektedir. Bu uzaklaşma, temsil edilen değerlerde, kullanılan dilde ve alınan kararlarda açıkça görülmektedir. İnançsal değil siyasi bir gaye benimseyen mevcut yönetim anlayışı, ortak akıl ve istişare kültürünü tamamen terk etmiştir."

Bu noktada Cem Vakfı'nın, Federasyon üzerinde ciddi bir nüfuz kurduğu ve iktidarla kurduğu yakın temaslar nedeniyle diğer Alevi kurumları tarafından eleştirildiği belirtiliyor. Federasyona bağlı bazı cemevleri ise, bu durumun "Alevi-Bektaşi toplumunun inançsal ve vicdani taleplerini gölgede bırakacak nitelikte bir yön değişikliğine" yol açtığını savunuyor.

"İlkesel Direniş" Vurgusu

Ayrılma kararı alan kurumlar, süreci bir "kopuş" değil, "ilkesel sorumluluğun gereği" olarak nitelendirdiler. İmzacı kurumlar, federasyonla tüm idari, temsili ve yapısal bağlarını sonlandırdıklarını ilan ederken, Alevi-Bektaşi inancına, halkın taleplerine ve şeffaf yönetim anlayışına bağlılıklarının süreceğini vurguladılar.

HAKEV (Haydar Eren Eğitim ve Kültür Vakfı Aydınlı Cemevi), Eskişehir Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Cemevi, Adalar Cem Vakfı, Kartal Cemevi Vakfı ve Anadolu Bilim Kültür ve Cem Vakfı tarafından ortak olarak yapılan açıklamanın tamamı şu şekilde:

HAKEV (Haydar Eren Eğitim ve Kültür Vakfı Aydınlı Cemevi), Eskişehir Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Cemevi, Adalar Cem Vakfı, Kartal Cemevi Vakfı ve Anadolu Bilim Kültür ve Cem Vakfı olarak kuruluşumuzdan bu yana temel ilkemiz; Alevi-Bektaşi inancının değerlerine bağlı, halkın ihtiyaç ve taleplerine duyarlı, adalet, şeffaflık ve toplumsal sorumluluk ilkelerine uygun bir anlayışla hareket etmek olmuştur.
Ancak üzülerek belirtmeliyiz ki, mensubu bulunduğumuz ve Sayın Prof. Dr. İzzettin Doğan'ın önderliğinde kurulan Alevi Vakıflar Federasyonu kuruluş amacından ve çizgisinden uzaklaşarak farklı bir yol izlemektedir. Bu uzaklaşma sadece yönetim anlayışında değil, temsil edilen değerlerde, kullanılan dilde ve alınan kararlarda açıkça görülmektedir. Bu doğrultuda inançsal değil siyasi bir gaye benimseyen Alevi Vakıflar Federasyonu Başkanı Sayın Dr. Haydar Baki Doğan'ın son dönemde benimsediği yönelimler;
İnancın öz değerlerinden,
Halkın vicdani beklentilerinden,
Katılımcı ve hesap verebilir yönetim anlayışından,
Ortak akıl ve istişare kültüründen uzaklaşmıştır.
Gelinen noktada, söz konusu kurumun mevcut yapısı ve işleyiş biçimi, bizlerin savunduğu değerlerle açık bir çelişki içindedir. Bu nedenle, ilkelerimizle
bağdaşmayan bu yapının içerisinde yer almamızın artık mümkün olmadığı kanaatine varmış bulunmaktayız.
Topluma ve Alevi-Bektaşi inancına karşı taşıdığımız sorumluluk gereği; HAKEV (Haydar Eren Eğitim ve Kültür Vakfı Aydınlı Cemevi) ve Eskişehir Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Cemevi olarak ilgili kurumla tüm idari, temsilî ve yapısal bağlarımızı sonlandırma kararı aldığımızı kamuoyuna saygıyla arz ederiz. Aynı düşünce ve sorumluluk bilinciyle hareket eden Adalar Cem Vakfı, Kartal Cemevi Vakfı ve Anadolu Bilim Kültür ve Cem Vakfı da Alevi Vakıflar Federasyonundan ayrılmak için gerekli yasal süreçleri başlatmış bulunmaktadır. Bu karar, bir kopuştan ziyade; ilkelerimize, inancımıza ve halkımıza karşı taşıdığımız sorumluluğun gereğidir.