Cevdet Yılmaz: Yapay zeka ile eğitimde fırsat eşitliği güçlenecek

11'inci Kalkınma Planı kapsamında yürürlüğe konulan Ulusal Yapay Zeka Stratejisi çerçevesinde Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından hazırlanan 'Eğitimde Yapay Zeka Politikaları Belgesi'nin tanıtım programı, MEB Şura Salonu'nda yapıldı. Dijitalleşme ve teknolojide uluslararası düzeyde rekabet vizyonunu yansıtan belgenin tanıtım programına; Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ve öğretmenler ile öğrenciler katıldı.

'GENÇLERİMİZLE, GELECEĞİMİZLE İLGİLİ BİR BELGE'

Programda konuşan Cevdet Yılmaz, Eğitimde Yapay Zeka Politikaları Belgesi'nin, Türkiye'nin insan odaklı yaklaşımla bilgiye dayalı kalkınma iradesinin somut bir göstergesi olduğunu belirtti. Beşeri sermayenin her şeyin anahtarı olduğunu vurgulayan Yılmaz, "İnsan varsa diğer bütün unsurlar var. Nitelikli, donanımlı insan hem kendi bireysel yaşamı bakımından hem de ülkelerin gücü bakımından en önemli unsur. Uzun yıllar kalkınmayla ilgilenmiş bir arkadaşınız olarak şunun da altını çizmek isterim. Kalkınmanın amacı insan olduğu gibi, insan refahı, insanın mutluluğu olduğu gibi en temel vasıtası da yine insandır. Donanımlı, nitelikli bir nesil varsa karşınızda, elindeki tüm imkanları da alsanız; o nesil yeniden her şeyi inşa eder. Ama böyle bir kaynağınız yoksa; ne kadar paranız, teknik araç gereciniz olsa da maalesef sorun çözemezsiniz. Dolayısıyla bu belge son derece değerli. Çünkü insanla ilgili bir belge; çocuklarımızla, gençlerimizle, geleceğimizle ilgili bir belge" diye konuştu.

'YAPAY ZEKANIN ETKİLERİNİ HER ALANDA GÖRECEĞİZ'

Hazırlanan belgenin her bir öğrenciye, öğretmene ve aileye dokunacak unsurlar içeren somut bir rehber niteliği taşıdını vurgulayan Yılmaz, "Yapay zeka, teknolojiler içinde bir teknoloji değil; yatay bir teknoloji. Bütün alanları etkileyecek bir teknoloji ve hızla bütün yaşamın alanlarında somut birtakım etkilerde bulunan bir teknoloji. Önümüzdeki yıllarda bu etkilerin çok daha hızlanacağını birçok gözlemci ifade ediyor. Kamu yönetiminden sağlığa, güvenlikten iletişime her alanda yapay zekanın etkilerini önümüzdeki dönemde daha fazla göreceğiz, hissedeceğiz. Bazıları bunu elektriğin icadına benzetiyorlar. Böyle sıradan bir teknoloji değil. Bütün alanları etkileyen, hayatı dönüştüren bir teknoloji olarak görülüyor. Tabii yapay zeka, bütün bu yatay teknolojiler gibi genel bütün teknolojik yenilikler gibi hem fırsatlar getiriyor hem de tehditler koyuyor karşımıza. Bugün yapay zekayla tüketicilerin ne tüketeceğini belirleyebilirsiniz, siyasi tercihleri etkileyebilirsiniz; birtakım algoritmalarla siyasi tercihlerini etkilediklerini biliyoruz. Savaşlarda otonom sistemler kullanarak, kendisi karar vererek insanları hedef alan mekanizmalar geliştirebilirsiniz" dedi.

'ÖĞRENCİLER İHTİYAÇ DUYDUKLARI İÇERİKLERE ERİŞEBİLECEK'

Teknolojiyi tüketen değil, üreten bir ülke olmak zorunda olduklarını işaret eden Yılmaz, Milli Eğitim Bakanlığı'nca yapılan çalışmaların teknoloji üreten Türkiye hedefine son derece önemli katkılar sunacağına inandığını belirtti. Yılmaz, yapay zekanın toplumun geneline yayılmadığında yetkinlik oluşturulamayacağını ve sosyal adaletin zayıflayacağını belirterek, "Yapay zeka sadece belli grupların tekelinde olan bir teknoloji olarak kalırsa sosyal faydadan ziyade sosyal eşitsizlikleri, adaletsizlikleri arttırabilir. Dolayısıyla fırsat eşitliği kavramının burada yine altını çizmemiz gerekiyor. Milli Eğitim kanalıyla özellikle milyonlarca çocuğumuza, ailemize bu teknolojinin ulaşması sosyal adaleti sağlamak ve fırsat eşitliğini sağlamak bakımından da son derece kıymetli. Aksi takdirde bu teknolojilerin böyle bir boyutu olduğunu da ifade etmek zorundayız. Bu teknolojiyle öğrencilerimiz artık sınıf ortamına bağlı kalmadan ihtiyaç duydukları içeriklere erişebilme imkanına sahip olacaklar. Akıllı sistemler öğrencinin güçlü ve zayıf yönlerini analiz ederek kişiye özel destek sunabilecek, eksikler anında tespit edilecek ve öğretmenlerimize güçlü bir rapor sistemiyle yardımcı olma imkanı doğacaktır. Böylece eğitimde fırsat eşitliği daha güçlenecek, ülkemizin en değerli kaynağı olan insan gücü geleceğe çok daha sağlıklı bir zeminde hazırlanmış olacaktır" dedi.

BAKAN TEKİN: TEKNOLOJİYİ YÖNETEN BİR TÜRKİYE HEDEFLİYORUZ

Bakan Tekin ise eğitim felsefesinin izini taşıyan söz konusu belgenin insanı merkeze alan, teknolojiyi de insanın değer dünyasıyla uyumlu bir biçimde konumlandıran bir perspektifle kaleme alındığını söyledi. Tekin, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında hazırlanan müfredatta amacın, dijital çağın gerekliliklerine uyum sağlayabilen; aynı zamanda fikri derinliği, ahlaki sorumluluğu ve medeniyet idrakini kuşanmış bireylerden oluşan bir nesli her beraber inşa etmek olduğunu vurgulayarak, "Ezberin değil anlayışın, taklidin değil tahkikin, tüketimin değil üretimin merkezinde olduğu Maarif Modelimiz, künhüne vakıf bir nesil inşasını Türkiye'nin en stratejik yatırımı olarak görmektedir. Çünkü bir milletin asıl gücü ne yer altı kaynaklarıdır ne de teknolojik ekipmanıdır; hepsini güce dönüştürecek olan beşeri sermayesidir. Şu an sizlerle ve kamuoyuyla paylaştığımız Eğitimde Yapay Zeka Politika Belgesi de bu anlayışın bir sonucudur. Bizler tüm gayretimizle teknolojiyi ithal eden değil yöneten ve yön veren bir Türkiye'yi hedefliyoruz" değerlendirmesinde bulundu.

'4 HEDEF, 15 POLİTİKA, 40 EYLEM PLANI BELİRLEDİK'

Bakan Tekin, söz konusu belge kapsamında öğretmen eğitimi, öğrenci okuryazarlığı, etik ilke ve müfredat uyarlamaları gibi çok boyutlu bir çerçevede 4 hedef, 15 politika ve 40 eylem adımı belirlediklerini söyleyerek, "Bu adımlar, teknolojik gelişmelerin öğrencilerimize ve öğretmenlerimize anlamlı biçimde temas etmesini sağlayacak somut uygulamalardan oluşuyor. Bir yandan seçmeli derslerle ortaokul ve lise öğrencilerimizi erken yaşlardan itibaren bilinçli bir dijital geleceğe hazırlarken, diğer yandan öğretmenlerimize yönelik hizmet içi eğitimler, eğitici eğitimleri ve rehber materyallerle bu süreci daha da derinleştirdik. Aynı şekilde, EBA Öğrenci Asistanı, Yapay Zeka Öğretmen Asistanı, DİLİM platformu, MEBİ ve Açık Uçlu Soruların Yapay Zeka ile Değerlendirilmesi gibi bir çok projelerle eğitim sistemimizin tüm bileşenlerini kapsayan, insan merkezli ve milli değerlerle uyumlu bir dijitalleşme ekosistemi inşa etme yolculuğuna başladık. Kuşkusuz bu büyük ekosistemin merkezinde öğretmenlerimiz yer alıyor. Yapay zeka çağında; öğretmenlerimizi güçlendiren, öğretmenlerimizin mesleki gelişimini destekleyen yapay zeka temelli uygulamaları, onların karar süreçlerine katkı sunacak dijital araçları sistemimize entegre ediyoruz" diye konuştu.

'TÜM VATANDAŞLARIMIZ DİJİTAL İMKANLARLA BULUŞACAK'

Yapay zeka teknolojilerinin eğitime entegre edilmesiyle birlikte veri güvenliğinden taviz vermeden, yapay zeka uygulamalarını sorumlu bir anlayışla yönetip, eğitim sistemini dijital çağın risklerine karşı daha dirençli ve daha esnek bir yapıya kavuşturacaklarını vurgulayan Tekin, "Dijital dönüşümün adil, kapsayıcı ve sürdürülebilir olması için güçlü bir altyapı kurmak da öncelikli hedeflerimiz arasındadır. Türkiye'nin her köşesinde, büyük şehirlerden en ücra beldelere kadar, tüm öğrencilerimizin eşit imkanlarda yapay zeka temelli öğrenme süreçlerine erişmesini sağlamak üzere dijital altyapı yatırımlarımızı da kararlılıkla sürdürüyoruz. Özel eğitim gereksinimi olan bireylerden kırsalda yaşayan çocuklarımıza, göçmen öğrencilerimizden yetişkin bireylere kadar tüm vatandaşlarımızı dijital çağın imkanlarıyla buluşturacak, erişilebilir ve esnek bir öğrenme ekosistemi oluşturmaya çalışıyoruz . Bu yaklaşımla, eğitim hakkını mekanla ve yaşla sınırlamayan, her bireyin potansiyelini açığa çıkaracak bir sistem inşa edilmiş olacak" dedi.