Çevre illerde de hissedildi: Konya ve çevresi için deprem sürpriz mi? Bölgede hangi faylar yer alıyor? ‘Deprem açısından en güvenli yerlerden biri...

Türkiye’de deprem denildiğinde, insanlar tarafından en güvenli yer olarak akla ilk olarak Konya geliyor. Çünkü sınırlarımız içinde bulunan en aktif tektonik fayların gösterildiği deprem haritalarında, Konya fay hatlarından bir hayli uzak görünüyor. Ancak bu büyük bir yanılgı…

Son yaşanan depremin yanı sıra 26 Nisan günü de Konya’nın Cihanbeyli ilçesinde 3,9 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmişti. Bu depremin ardından 3,6 büyüklüğünde bir deprem daha yaşanmıştı.

2023’TE DE 5 BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREM OLMUŞTU

Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Bölümü'nde görevli Prof. Dr. Fetullah Arık, “Özellikle Konya Fay Zonu üzerinde yer alan en büyük ve yerleşim merkezine en yakın deprem, 2023 yılı Ağustos ayında meydana geldi" diyen Prof. Dr. Fetullah Arık, "Bu deprem 5 büyüklüğündeydi ve herhangi bir hasara yol açmadı. Ondan önce de art arda 4 büyüklüğünde iki deprem yaşanmıştı; bu depremler küçük binalarda bazı döküntülere sebep olmuş, ancak ciddi bir yapısal hasar oluşmamıştı" ifadelerimi kullandı.

‘PEK ÇOK YERLE KIYASLARSAK DEPREM AÇISINDAN EN GÜVENLİ YERLERDEN BİRİ DİYEBİLİRİZ AMA…’.

Konya’nın depremselliği daha detaylı bilgiler paylaşan Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Bölümü’nde görevli Prof. Dr. Fetullah Arık ise şu bilgilerin altı çizdi:
-- Konya’yı pek çok yerle kıyaslarsak deprem açısından Türkiye’nin en güvenli yerlerinden biri diyebiliriz. Ama bu durum, Konya şehir merkezinin yıkıcı depremlerden hiçbir zaman etkilenmeyeceği anlamına gelmiyor.
-- Konya’nın deprem durumu; Bolu, Sakarya, Erzincan, Bingöl veya benzeri iller gibi değil. Bu farklılık ana olarak deprem oluşturabilecek fayların uzunluğunun, türünün ve deprem tekrarlanma aralığının farklı olmasından kaynaklanıyor. Bölgedeki aktif fayların büyük bir bölümü normal fay ve binlerce yıla varan deprem tekrarlanma aralıklarına sahip.
-- Ancak bu fayların deprem tekrarlanma aralıklarının, en son yıkıcı depremi ne zaman oluşturduklarının ve düzenli aralıklarla deprem oluşturup oluşturmadıklarının bilinmemesi nedeniyle bölgede orta büyüklükte bir depremin oluşma ihtimali her zaman göz önünde bulundurulmalı.

KONYA HAVZASI’NDA HANGİ FAYLAR YER ALIYOR?

Şehirde yer alan faylarla ilgili de bilgiler paylaşan Prof. Dr. Arık, şu önemli bilgileri paylaştı:

Deprem açısından potansiyel olarak tehdit oluşturabilecek faylar iki grup altında toplanabilir.

-- 1- Bölgesel ölçekli olan Akşehir, Tuz Gölü ve Ecemiş Fay zonları. Konya il merkezi alüviyal bir zemin üzerinde kurulu olduğundan bu faylarda oluşabilecek büyük bir deprem özellikle yüksek katlı binalarda yıkıma yol açabilir.
-- 2- Ova/Havza kenarlarını sınırlayanlar ise Konya, Cihanbeyli, Ilgın, Yunak, Tuzlukçu ve Altınekin gibi fay zonları. Yerleşim yerlerinin çoğunluğu bu faylar üzerinde bulunuyor. Bazısı da çok yakınında yer alıyor. Bu fayların üretebileceği büyük depremler ciddi can kayıplarına ve hasara yol açabilir. Ayrıca havzanın doğusunu sınırlayan Divanlar Fayı ve Göçü Fayı, kuzeyde yer alan Karaömerler Fayı ve Konya’nın hemen batı kesiminden geçen Tatköy, Sille ve Meram-Dere fayları da potansiyel açıdan tehlike oluşturabilecek faylar.

KONYA’DA 6 VE ÜZERİ DEPREMLER YAŞANABİLİR Mİ?

“Akşehir Fay Zonu hariç diğer fayların oluşturabileceği en büyük depremleri genel olarak 5,5-6,5 büyüklüğü arasında olabilir” diyen Prof. Dr. Arık, “Hasara etki eden ana faktörler, zemin, deprem odağının derinliği, deprem merkezine olan uzaklık ve bina yapısı” dedi ve şöyle devam etti:
“Diğer faktörleri sabit kabul ederek sadece zemini göz önüne aldığımızda Hadim, Taşkent ve Bozkır gibi birkaç ilçe hariç Konya il merkezi de büyük ölçüde dâhil olmak üzere ilçelerin çoğu alüvyon zemin üzerinde kurulu. Alüvyon gevşek zeminlerin deprem sarsıntılarını büyütme özelliği bulunuyor.”