Diğer çalışanlardan yüzlerce kat fazla maaş alıyorlar

S&P 500 endeksindeki ABD’li dev şirketlerin CEO’ları 2024 yılında ortalama yüzde 9,7 maaşlarına zam alarak 17,1 milyon dolar kazandı.

Maaşlardaki artış, şirketlerin hisselerindeki yükseliş, kârlardaki artışla paralel olarak gerçekleşti. Aynı dönemde şirket çalışanlarının ortalama maaşı yüzde 1,7 arttı. Çalışanların ortalama maaşları 85 bin 419 dolar oldu.

CEO’ların maaş paketlerinde, düzenli maaş ödemelerinden ziyade, şirket hisselerine dayalı gelir kalemleri daha büyük yer tutuyor. Uzmanlara göre, performansa bağlı olarak şekillenen bu yapı, yöneticileri uzun vadeli başarıya teşvik etmeyi amaçlıyor.

Bu sistemin, şirketlerin stratejik hedefleriyle uyumlu bir liderlik anlayışı oluşturması hedeflenirken, çalışanlarla yönetim arasındaki maaş uçurumunu daha da derinleştirdiği ifade ediliyor.

Uzmanlar, bu durumun kurum içinde adalet algısını zedelediğini, çalışan bağlılığını düşürdüğünü ve nihayetinde şirketin genel verimliliği üzerinde olumsuz etkiler yarattığını dile getiriyor.

Fortune'un haberine göre, 2024’te en yüksek maaş alan CEO elektroşok cihazları ve vücut kameraları üreten Axon Enterprises’ın kurucusu Rick Smith olurken, kazancı da 164,5 milyon dolar oldu. Şirket hisseleri geçen yıl iki katına çıkarken, geliri de üç yılda yüzde 30’dan fazla arttı.

Smith’i 87,4 milyon dolarlık kazancıyla GE Aerospace CEO’su Lawrence Culp, 74,6 milyon dolarlık geliriyle Apple CEO’su Tim Cook takip etti.

Carrier Global CEO’su David Gitlin 65,6 milyon dolar kazanırken, Netflix CEO’su Ted Sarandos da geçen yıl 61,9 milyon dolar kazandı.

Equilar verilerine göre, CEO’lara verilen hisse gelirleri ortalama yüzde 15 artarken, maaşlar sadece yüzde 4 yükseldi.

Araştırmada, listede yer alan şirketlerin yarısında, ortalama bir çalışanın CEO ile aynı parayı kazanmasının 192 yıl sürdüğü görülürken, COE ve çalışan maaş farkının en yüksek olduğu şirketler şu şekilde oldu:

Carnival Corp.: 1.300 kat

McDonald’s: 1.000 kat

2024 yılında araştırmaya dahil edilen 27 kadın CEO'nun ortalama kazancı 20 milyon dolar olarak belirlendi. Bu rakam, erkek CEO’ların ortalaması olan 16,8 milyon doların biraz üzerinde.

Utah Üniversitesi'nden Prof. Christy Glass’a göre ise bu gelir farkı, DEI (çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık) politikalarında yaşanan genel yavaşlamayı dengelemek için yeterli değil.

Yılın en yüksek gelir elde eden kadın CEO’ları arasında Otis Worldwide CEO’su Judith Marks 42,1 milyon dolarla ilk sırada yer alırken, onu 31,1 milyon dolarla Citigroup’tan Jane Fraser ve 31 milyon dolarla AMD CEO’su Lisa Su takip etti.

Equilar’ın paylaştığı verilere göre, 2024’te üst düzey yöneticilere yönelik güvenlik harcamalarının ortalaması 94.276 dolara çıktı. Bu artışta, UnitedHealthCare CEO’suna yönelik gerçekleştirilen silahlı saldırının etkili olduğu belirtiliyor. Centene ve Intel, bu dönemde yönetici güvenliğine en fazla yatırım yapan şirketler arasında öne çıktı.