Diyarbakır’da yıkılan binaya ‘az hasarlı’ raporu verildi

6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerde 11 ilde olduğu gibi Diyarbakır’da da büyük yıkım yaşandı. Kentte 6 bina yıkılırken, 5 bin 484 bina hasar aldı. Yıkılan binalarda 409 kişi hayatını kaybetti, 912 kişi ise yaralandı. Depremden en fazla etkilenen ilçelerin başında 397 bin 661 nüfuslu Bağlar geldi.
Aradan geçen 2,5 yıla rağmen kentte depremzedelerin mağduriyeti bitmedi. Hasar tespit raporları, hak sahipliği ve kira destekleri konusunda yaşanan mağduriyet aileleri daha da zor duruma düşürdü.

Bağlar ilçesine bağlı 35 bin nüfuslu Şehşamil Mahallesi’nde 167’si ağır, 212’si orta hasarlı olmak üzere 379 hasar aldı. En büyük mağduriyetlerden birini ise Emek Caddesi Lefkoşa Sokak’ta bulunan 7 katlı, 42 daireli Veysel 1 Apartmanı sakinleri yaşadı.

Kasım 2023’te bitişiğindeki binanın ağır hasarlı rapor alması üzerine Veysel 1 Apartmanı da ağır hasarlı sayıldı. Sakinlere bir hafta içinde tahliye tebligatı gönderildi ve bina Aralık ayında yıkıldı. Ancak 42 daireden sadece bir kısmına TOKİ’den ev çıktı, 6 daire ve dükkan sahibi hak sahibi olamadı. Bu kişilere kira desteği verildi.

Depremzedeler için asıl şok, 24 Eylül 2024’te yaşandı. Mahkeme, Veysel 1 Apartmanı’nı az hasarlı olarak kayıtlara geçirdi. İddialara göre bilirkişi heyeti binayı yerinde incelemeden, önceki veriler üzerinden rapor hazırladı. Oysa bina aylar önce yıkılmıştı, geriye yalnızca enkaz kalıntıları kalmıştı.
Bu karar sonrası TOKİ’den hak sahibi olanlara evlerini boşaltıp anahtarlarını teslim etmeleri istendi. Kira desteği alan ailelerin ödemeleri ise bir yıl önce kesildi.

Amida Haber’e konuşan depremzedelerden Mehmet Durmuş yaşadıkları mağduriyeti şöyle anlattı:

“Binamız aslında az hasarlıydı. Bitişikteki binanın taşıyıcı sistemleri çürük olduğu bizimkini de ağır hasara çevirdiler ve yıktılar. Bize ev çıkmadı, kiraya çıktık. Dava süreci devam ediyordu. Bu süreçte mahkeme kararıyla bina az hasarlıya dönüştürüldü. Evimizi yıktılar, şimdi az hasarlı diyorlar. Madem öyle evimiz nerede? Bir yıldır kira desteğimi de kestiler. 6 aile aynı durumda mağdur olduk. İnşaat işçisiyim. Şu an kirada oturuyorum ve ödeyemiyorum. TOKİ’den ev hakkı verilmesini istiyorum.”

Durmuş, bilirkişi heyetinin binayı yerinde incelemeden rapor verdiğini öne sürerek, “Mahkeme binanın yıkıldığından bile habersiz. Bir heyet görevlendirerek binanın denetlenmesini istiyor. Heyette binayı kontrol etmeden önceki evraklara göre bir rapor hazırlıyor. Gelip binayı yerinde kontrol etseydi binanın yıkılmış, ortada olmadığını görürdü. 2,5 yıl boyunca büyük mağduriyetler yaşadık. Bundan sorumlu olan herkesten şikayetçi olacağım. Cumhurbaşkanına, valiliğe ve Çevre Şehircilik Bakanlığı’na sesleniyorum: Mağduriyetimizi giderin” diye konuştu.

Depremzedelerin açtığı davalar istinaf aşamasında sürerken, kira desteği kesilen aileler hem barınma hem de ekonomik zorluklarla mücadele ediyor. Veysel 1 Apartmanı’nın yanı sıra Diyarbakır’da yüzlerce depremzedenin benzer sorunlarla karşı karşıya.