Doğalgazda % 44 sübvansiyon sürüyor

Dünyanın doğalgaz tedarikçisi bölgelerinde son dönemde yaşanan savaşlar küresel gaz fiyatını yükseltti. Avrupa'da uzun süredir artan enerji fiyatlarına karşı Türkiye son 3 yıldır uyguladığı sübvansiyonlar ile vatandaşın faturalarına 1 trilyon TL'lik destekte bulunuyor. Önceki gün konutlarda yapılan yüzde 24.6'lık artışa rağmen halen faturaların yüzde 44'ü sübvanse edilmeye devam ediyor. Yani her 1.000 TL'lik faturanın 440 TL'si Hazine tarafından ödeniyor.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI MİLAT
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın ardından Avrupa Birliği'ne akışın kısıtlaması, OPEC ülkelerinin petrol fiyatını istediği düzeyde tutabilmek için başlattığı arz kesintileri küresel çapta enerji dengelerini bozdu. Rus gazı Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2'den Baltık Denizinden geçerek Avrupa'ya ulaşırken, Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Kuzey Akım'da meydana gelen doğal gaz kaçakları nedeniyle bu hattan tam verim alınamamaya başlandı. Ukrayna üzerinden geçen "Kardeşlik Hattı" da savaş nedeniyle fiilen kullanılamamaya başlandı. Bir tek Türkiye üzerinden geçen Türk Akımı ve Mavi Akım boru hatları sağlıklı şekilde çalıştı. Avrupa Birliği önemli 3 doğalgaz nakil hattının tam kapasite çalışamaması nedeniyle alternatif tedarikçilere yöneldi. Bu da halihazırda volatilitesi yüksek olan enerji piyasalarında, doğalgaz fiyatının daha da yükselmesine neden oldu. AB söz konusu arz kısıtlılıkları nedeniyle sıvılaştırılmış gaz (LNG) almaya başladı. Ancak Hürmüz Boğazı'ndaki statükonun İran tarafından tek taraflı olarak değiştirilmesi, gevşeyen doğalgaz piyasalarını yeniden bozdu.
TÜRKİYE ÖNLEMLERİNİ ALDI
Türkiye savaş ve diğer jeopolitik mücadelelere karşı vatandaşlarını ekonomik açıdan korumak ve yüksek enerji maliyetlerinin baskısını azaltmak için çeşitli önlemler aldı. Buna rağmen doğalgaza dünden geçerli olmak üzere konutlarda yüzde 24.6, sanayide yüzde 7.86 artış yapılmak zorunda kalındı. Öte yandan Türkiye son üç yılda vatandaşların enerji faturalarına toplamda 1 trilyon TL sübvansiyon sağladı. Son güncellemeye rağmen vatandaşların doğalgaz faturalarına halihazırda yüzde 44 sübvansiyon uygulanmaya devam ediliyor. 2002'de 100 metreküp doğalgaz için hesaplanan fatura tutarının asgari ücret içindeki payı yaklaşık yüzde 26 iken bu oran bugün yüzde 5.9'a geriledi. Enerjide arz güvenliğinin sağlanması için Sakarya Gaz Sahası'nda doğalgaz üretimi günlük 9.5 milyon metreküpe çıkarıldı. 2025 yılında doğalgaza yapılacak toplam sübvansiyon bedelinin ise 200 milyar TL'ye ulaşması bekleniyor.