Dünya basınında IDEF 2025 gündemi: Savunmada özerkliğin simgesi... Türkiye nin kararlılığını gözler önüne serdi

IDEF 2025, Milli Savunma Bakanlığının ev sahipliğinde, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının desteğiyle, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfının yönetim ve sorumluluğunda ve KFA Fuarcılık AŞ'nin organizatörlüğünde İstanbul Fuar Merkezi'nde (İFM) düzenleniyor. 22 Temmuz'da kapılarını ziyaretçilere açan fuar, bugün gerçekleştirilecek tanıtım ve toplantıların ardından sona erecek.

Toplam 44 ülkeden gelen katılımcıların stant açtığı ve 400'ün üzerinde uluslararası firmanın ürünlerini sergilediği IDEF 2025'te, Türkiye'nin önemli savunma sanayisi şirketlerinin yanı sıra yüksek katma değerli üretim yapan Türk girişimciler de yerini aldı. Fuar boyunca birçok yenilikçi çözüm sunan harp sistemlerinin tanıtımı gerçekleştirildi.

Fuar kapsamında TÜBİTAK ile Türkiye'nin önde gelen kurumları arasında IDEF 2025 kapsamında Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır'ın katılımıyla 8 anlaşma imzalandı. ASELSAN ise IDEF'te denizlerin altından uzayın derinliklerine uzanan kara, deniz, hava, hava savunma, sınır-sahil güvenlik, haberleşme, elektronik harp, elektro-optik ve silah sistemlerinde özgün mühendislik çözümleriyle geliştirilen 300'den fazla ürününü tanıttı.

Dış basın, Türkiye'nin IDEF 2025 ile savunma alanındaki ilerlemesini gözler önüne serdiğini belirtti. Haberlerde, IDEF 2025'in Ankara'nın savunma özerkliğinin simgesi haline geldiği vurgulandı. NATO ülkeleriyle birlikte dünyanın pek çok farklı bölgesinden ülkenin de fuara yoğun ilgi gösterdiği bildirilen haberlerde, IDEF 2025'in savunma sanayii alanında Türkiye'nin giderek artan önemini gözler önüne serdiği kaydedildi.

AL MONITOR: SAVUNMA ÖZERKLİĞİNE DOĞRU BİR SIÇRAMAYI SİMGELİYOR

Washington merkezli Al Monitor'den Barın Kayaoğlu'nun haberinde, IDEF 2025'te sergilenen ürünlerin Türkiye'nin savunma özerkliğine doğru önemli bir sıçramayı simgelediği belirtildi. Haber sitesine göre IDEF 2025, Türkiye'nin ortaya çıkan güvenlik tehditlerine karşı yerli savunma teknolojilerini geliştirme konusundaki kararlılığını bir kez daha ortaya koydu.

Haberde, Türkiye'nin IDEF 2025 savunma fuarını en yeni askeri teknolojilerini sergilemek ve modern savaşın değişen ihtiyaçlarına uygun yerli çözümler üretme yolunda istikrarlı bir ilerleme kaydettiğini vurgulamak için bir fırsat olarak değerlendirdiği kaydedildi. Al Monitor, sergilenen ürünlerin yeni hipersonik balistik füze TAYFUN BLOK-4'ten mikrodalga tabanlı dron savar sistemlerine ve gizli hızlı saldırı araçlarına (FAC) kadar geniş bir yelpazede yer aldığına dikkat çekti. Haberde bu ürünlerin, Ankara'nın savunma ihtiyaçlarını yerli teknolojilerle karşılama stratejisinin bir yansıması olduğu yorumu yapıldı.

Türkiye'nin savunma ihracatı geçen yıl 7,15 milyar dolara çıktığını bildiren Al Monitor, bu rakamın tüm zamanların en yüksek seviyesi olduğunu ve bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 30'luk bir artış gösterdiğini açıkladı. Haberde bu artışın, Türkiye'nin küresel bir silah tedarikçisi olarak giderek daha önemli bir rol üstlendiğini ortaya koyduğu ifade edildi. Al Monitor, fuarın Türkiye'nin savunma alanında özerklik kazanma, ihracatı artırma ve askeri doktrinini teknoloji odaklı, asimetrik savaş alanına uygun şekilde yeniden yapılandırma hedeflerini yansıttığını belirtti.

EURASIA REVIEW: IDEF 2025... MUHAREBE DENEYİMİ VE YERLİ SAVUNMA İNOVASYONUNUN BİR SERGİSİ

ABD'li Eurasia Review'de yer alan Haluk Direskeneli imzalı haberde, IDEF 2025'in Avrasya'nın en büyük ve en önemli savunma fuarlarından biri olduğu vurgulandı. Eurasia Review, bu yılki fuarda, aktif çatışmalara dahil olan ülkelerin de dikkat çeken katılımcılar arasında olduğunu söyledi.

Ukrayna'nın fuarda Rusya ile süren savaş kapsamında geliştirdiği silahları tanıttığı belirtilen haberde, IDEF 2025'in yerli firmaların yanı sıra yabancı şirketler için de önemli bir platform olduğu kaydedildi. IDEF 2025'i 'Muharebe Deneyimi ve Yerli Savunma İnovasyonunun Bir Sergisi' başlığıyla okuyucularına duyuran Eurasia Review, fuardaki elektronik harp sistemlerinden zırhlı araçlara ve taktik insansız hava araçlarına kadar pek çok ürünün, savaş koşullarında test edilmiş ve operasyonel etkinliği kanıtlanmış teknolojiler olarak öne çıktığını bildirdi.

Haberde, Pakistan'ın da yerli olarak üretilen zırhlı araç, füze ve insansız hava platformlarını sergilediği belirtilerek, İslamabad heyetinin Türkiye ile sürdürdüğü ikili savunma projelerine dikkat çektiği ifade edildi. Eurasia Review, Pakistanlı yetkililerin Türkiye ile endüstriyel iş birliğinin genişletilmesi yönündeki potansiyeli vurguladığını açıkladı.

Habere göre, IDEF 2025, Türkiye'nin savunma alanındaki artan öz yeterliliğini ve inovasyon yeteneğini sergilemek için önemli bir platform oldu. ASELSAN, Roketsan, HAVELSAN ve TUSAŞ gibi sektörün önde gelen firmalarının yanı sıra, ülke genelindeki teknoparklarda faaliyet gösteren çok sayıda KOBİ ve girişimin de fuarda yerini aldığı belirtildi.

İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı standında ziyaretçilere tanıtılan teknolojiler arasında sahada kullanılan dört bacaklı robotlar, Araç Sürücü Analiz Sistemi (ASAS) ve mobil yüz tespit kamerası Karagöz de yer aldı.

IDEF 25'E AFRİKA, ORTA ASYA VE ORTA DOĞU'DAN YOĞUN İLGİ

Eurasia Review, IDEF 2025'in özellikle Afrika, Orta Asya ve Orta Doğu'dan gelen yabancı askeri heyetlerin yoğun ilgisini çektiğini açıkladı. Haberde, generaller ve tedarik yetkililerinin, Türk yapımı sistemleri yakından inceleyerek üretici ve mühendislerle doğrudan görüşmeler gerçekleştirdiği bilgisi paylaşıldı. Türk İHA ve havadan atış mühimmatlarının büyük beğeni topladığını kaydeden Eurasia Review, pek çok gelişmekte olan ülke için bu sistemlerin Batı menşeili pahalı alternatiflere kıyasla daha uygun maliyetli bir seçenek sunduğuna dikkat çekti.

Eurasia Review, karşı dron lazer sistemleri, mobil radar platformları, sinyal bozma/aldatma cihazları ve yapay zeka destekli komuta-kontrol yazılımları gibi yeni nesil teknolojiler geniş bir şekilde sergilendiğini söyledi. Haberde, bu sistemlerin çeşitliliği ve olgunluk seviyesinin, Türkiye'nin savunma sektörünün geleneksel platformların ötesine geçerek hızla geliştiğini gözler önüne serdiği yorumuna yer verildi.

NATO heyetlerinin yanı sıra tarafsız ya da rakip bloklardan temsilcilerin de fuarda bulunduğu belirtilen haberde, bu durumun Türkiye'nin çok kutuplu bir dünyada giderek öne çıkan çok yönlü savunma ortağı rolünü ortaya koyduğu söylendi. Eurasia Review, IDEF 2025'in sadece bir ticaret fuarı olmanın ötesinde, günümüz savaş alanı gerçekleri ile geleceğin savunma vizyonlarının kesiştiği bir buluşma noktası olduğunu ifade etti.

Enderus Teknoloji tarafından geliştirilen ultra hafif tekerlekli taktik araç, ilk kez sergilendiği IDEF 2025'te yoğun ilgi görürken, gelen talep üzerine seri üretime başlanılması planlanıyor.

EDR: GÖKBORA VE GÖKHAN, METEOR'A KUVVETLİ RAKİPLER OLACAK

Avrupa Savunma Ajansı'nın (European Defence Agency) yayın organı European Defence Review (EDR), T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının (SSB), Meteor benzeri kabiliyetlere sahip iki ramjet motorlu hava-hava füzesi olan Gökbora ve Gökhan'ın geliştirilmesi için iki ayrı Ar-Ge sözleşmesi imzaladığını bildirdi. Haberde, bu sözleşmelerden birinin Roketsan ve ASELSAN, diğerinin ise TÜBİTAK ile yapıldığı kaydedildi. EDR, söz konusu füzelerin, Türkiye'nin yeni nesil savaş uçakları ile mevcut insanlı ve insansız hava platformlarının hava muharebe yeteneklerini önemli ölçüde artıracağını belirtti.

IDEF'in ikinci gününde tanıtılan ilk füze olan Gökbora'nın, Roketsan tarafından geliştirildiğini açıklayan EDR, şu ifadeleri kullandı:

"Gökbora'nın 3,75 metre uzunluğunda ve 180 mm çapındaki füzenin 100+ NM menzile sahip olduğu açıklandı. Füzenin broşüründe, arka kanatçıkların katlanabilir olduğu belirtiliyor. Bu özellik, Gökbora'nın KAAN 5. nesil savaş uçağının ve Kızılelma muharebe İHA'sının silah bölmelerine entegre edilmesini kolaylaştıracak, böylece platformların 'temiz' konfigürasyonunu korurken taşıyabilecekleri füze sayısını artıracak. Füzenin hız ve manevra kabiliyetine ilişkin detaylar paylaşılmazken, Gökbora projesinin 2024 ortalarında başladığı ve Roketsan'ın en kısa sürede testlere başlamayı hedeflediği öğrenildi."

Roketsan, 17. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda ilk kez sergilediği 6 yeni ürününün tanıtımını gerçekleştirdi.

GÖKHAN, FUARIN DÖRDÜNCÜ GÜNÜNE KADAR GİZLİ TUTULDU

Haberde, Gökhan'ın ise fuarın dördüncü gününe kadar gizli tutulduğuna dikkat çekilerek, TÜBİTAK tarafından geliştirilen projenin mayıs 2021'de Milli Savunma Bakanlığı (MSB) ile imzalanan "Milli Ramjet Motorlu Hava-Hava Füzesi Geliştirme Projesi" kapsamında başlatıldığı belirtildi. EDR, IDEF 2025'te füzenin uzun menzilli versiyonu için ek bir sözleşme imzalandığını açıkladı.

Gökhan'ın boyut ve menzil bilgilerine ilişkin bilgi paylaşılmadığını aktaran EDR, füzenin veri sayfasında Mach 3'ün üzerinde bir hıza ve aktif itki ayar kontrolü sayesinde geniş bir angajman zarfına sahip olduğunu kaydetti. Ayrıca haberde, füzenin GPS/INS navigasyon sistemi ve son saldırı aşamasında rehberlik sağlayan katı hal aktif radar arayıcı ile donatıldığı ifade edildi. EDR bu radarın, ASELSAN'ın MURAD radar ailesinin bir türevi olabileceği değerlendirmesini yaptı.

EDR'ye göre, SSB'nin nihai tercihini yapmasıyla birlikte Türkiye, görüş ötesi hava-hava füzesi (BVRAAM) pazarına girmiş olacak. Haberde, Gökbora ve Gökhan'ın, Avrupa'nın Meteor füzesine kuvvetli rakipler olmasının beklendiği vurgulandı.