Dünya limiti aştı Dış Haberler

Global Footprint Network (Küresel Ayakizi Ağı) tarafından her yıl belirlenen ve insanlığın dünyanın bir yılda yenileyebileceği doğal kaynakları tükettiği tarihe işaret eden Limit Aşım Günü bu yıl 24 Temmuz oldu.

24 Temmuz, bu yılın "Dünya Limit Aşım Günü" olarak kaydedildi. Bu tarih, insanlığın doğaya olan talebinin, Dünya'nın o yıl içinde yenileyebileceği kapasiteyi aştığı günü ifade ediyor.

Ekolojik Ayak İzi kavramını geliştiren uluslararası sürdürülebilirlik kuruluşu Global Footprint Network tarafından hesaplanan bu tarih, York Üniversitesi tarafından sürdürülen Ulusal Ayak İzi ve Biyokapasite Hesaplarına dayanıyor.

Ülke Limit Aşım Günü (2025 için) Katar 6 Şubat 2025 Lüksemburg 17 Şubat 2025 Singapur 26 Şubat 2025 Moğolistan 2 Mart 2025 Estonya 4 Mart 2025 Kuveyt 7 Mart 2025 Letonya 7 Mart 2025 Bahreyn 9 Mart 2025 ABD 13 Mart 2025 Umman 15 Mart 2025 BAE 16 Mart 2025 Danimarka 19 Mart 2025 Avustralya 19 Mart 2025 Kanada 26 Mart 2025 Belçika 27 Mart 2025 Litvanya 28 Mart 2025 Avusturya 29 Mart 2025 Rusya 6 Nisan 2025 Finlandiya 6 Nisan 2025 Suudi Arabistan 8 Nisan 2025 Slovenya 8 Nisan 2025 Güney Kore 9 Nisan 2025 Çekya 10 Nisan 2025 İsveç 10 Nisan 2025 Norveç 16 Nisan 2025 Fransa 19 Nisan 2025 Kazakistan 23 Nisan 2025 Karadağ 24 Nisan 2025 Hırvatistan 27 Nisan 2025 İsrail 29 Nisan 2025 Yeni Zelanda 30 Nisan 2025 Bulgaristan 1 Mayıs 2025 Almanya 3 Mayıs 2025 Polonya 3 Mayıs 2025 Hollanda 5 Mayıs 2025 Portekiz 5 Mayıs 2025 İtalya 6 Mayıs 2025 İsviçre 7 Mayıs 2025 Türkmenistan 7 Mayıs 2025 Japonya 8 Mayıs 2025 Sırbistan 8 Mayıs 2025 Malezya 9 Mayıs 2025 Slovakya 10 Mayıs 2025 Belarus 13 Mayıs 2025 Bosna-Hersek 17 Mayıs 2025 İrlanda 17 Mayıs 2025 Şili 17 Mayıs 2025 Birleşik Krallık 20 Mayıs 2025 Çin 23 Mayıs 2025 İspanya 23 Mayıs 2025 Yunanistan 25 Mayıs 2025 Romanya 31 Mayıs 2025 Macaristan 2 Haziran 2025 İran 13 Haziran 2025 Gürcistan 17 Haziran 2025 Türkiye 18 Haziran 2025

Bu yılki Limit Aşım Günü'nün geçen yıldan daha erken olmasının nedenleri ise şöyle açıklanıyor;

2025 yılında, Dünya Limit Aşım Günü'nün 24 Temmuz olarak kaydedilmesi, insanlığın şu anda doğayı, Dünya ekosistemlerinin kendini yenileyebileceğinden 1,8 kat daha hızlı tükettiğini gösteriyor. Bu aşırı tüketim; insanların biyosferin emebileceğinden fazla karbondioksit salması, yenilenebilir olandan fazla tatlı su kullanması, yeniden büyüyebileceğinden fazla ağaç kesmesi, balık stoklarının yenilenme hızından daha hızlı avlanması gibi nedenlerle ortaya çıkıyor.

Bu durum, uzun vadeli kaynak güvenliğini özellikle zaten kaynaklara erişimde zorlananlar için tehdit ediyor.

Limit aşımı, yalnızca biyolojik çeşitliliğin azalmasına, kaynakların tükenmesine, ormansızlaşmaya ve atmosferde sera gazı birikimine (bu da aşırı hava olaylarını şiddetlendiren bir neden) yol açmakla kalmıyor; aynı zamanda gıda ve enerji güvensizliği, sağlık krizleri ve çatışmaları da tetikliyor. Bu öngörülebilir duruma karşı hazırlık yapmayan bölgeler, şehirler, şirketler ve ülkeler önemli risklerle karşı karşıya kalıyor.

Bu yılki Dünya Limit Aşım Günü, bu zamana kadarki en erken gün olarak kayda geçse de, son 15 yılı aşkın süredir Dünya, kaynaklarını ilk 7 aydan sonra tüketmiş oluyor.

Kalan aylarda ise Dünya, gezegenin sınırlarını daha da zorlayarak "borçla" yaşıyor. Yani tarih aynı kalsa da gezegen üzerindeki baskı giderek artıyor: Her yıl yaşanan açık, zaten var olan ekolojik borcu büyütüyor.

TÜRKİYE 18 HAZİRAN'DA LİMİTİ AŞTI

Türkiye'nin Limit Aşım Günü bu yıl 18 Haziran olarak açıklanmıştı. Doğal kaynakları yılın yarısına bile gelmeden tükettiğimiz vurgulanmıştı.

Global Footprint Network Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Lewis Akenji bu seneki rekora ilişkin şöyle konuştu:

"Ekolojik anlamda ne kadar zarar verebileceğimizin sınırlarını zorluyoruz. 21. yüzyılın çeyreğini geride bırakırken, gezegene en az 22 yıllık ekolojik iyileşme borçluyuz, şu andan itibaren hiçbir yeni zarar vermesek bile. Eğer bu gezegene hala 'evimiz' demek istiyorsak, bu düzeydeki limit aşımı; bugüne dek yapılan tüm tarihi yatırımları gölgede bırakacak büyüklükte bir uyum ve önleme çabasını zorunlu kılıyor. Ortak geleceğimiz için.”