En iddialılardan biriydi: 10 milyar avro değerindeki şirket bir gecede nasıl çöktü?

Kıtayı Çin'e olan bağımlılıktan kurtaracak ve Avrupa tedarik zincirinin gelişmesine olanak sağlayacak "Avrupa pilleri" üretmeyi hedefleyen eski Tesla yöneticilerinin kurduğu Northvolt şirketinden bahsediyoruz .

Northvolt, Avrupa otomotiv endüstrisinin büyük umudu olarak pazara sunulmuştu. Nitekim güçlü siyasi destek, Avrupa Yatırım Bankası'ndan bol miktarda finansman, Almanya ve Kanada gibi hükümetlerden milyarlarca dolarlık taahhütler ve Goldman Sachs gibi finans devlerinden yatırımlar almıştı . Ayrıca, Northvolt'u Avrupa tedarik zincirinin ve Avrupa'da elektrikli mobilitenin geleceğinin temellerini atacak stratejik ortak olarak gören Volkswagen ve Volvo gibi büyük otomobil üreticileri tarafından da destekleniyordu .

İlk plan etkileyiciydi ve 15 milyar avroyu aşkın özel ve kamu sermayesi, 50 milyar avroyu aşan siparişler ve İsveç, Almanya ve Kanada'da büyük ölçekli fabrikalardan oluşan bir ağ içeriyordu . Amaç, hammadde pazarının ve pil üretiminin büyük bir bölümünü kontrol eden Çin'e Batılı bir rakip yaratmaktı.

Ancak pratikte Northvolt, vaatlerini yerine getiremedi. Şirketin İsveç'teki Skellefteå şehrindeki amiral gemisi fabrikası, planlanan kapasitesinin yalnızca %1'inde çalıştı ve bu da kararlaştırılan akü siparişlerinin teslim edilememesine neden oldu . Gecikmeler birikti, tedarik zinciri kaotik bir hal aldı ve Çin, Japonya ve Güney Kore'deki tedarikçilere bağımlılık azalmadan devam etti.

Sorun sadece teknik değil, aynı zamanda stratejikti de. Northvolt, dünyadaki lityum , kobalt ve nikel rezervlerinin %96'sından fazlasını kontrol eden Çinli rakiplerinin avantajını küçümsedi. Bu kritik malzemeler olmadan hiçbir Avrupalı ​​şirket rekabet edemezdi. Aynı zamanda, elektrikli araçların Avrupa pazarında yaygın olarak benimsenmesinin yavaş ilerlemesi, şirketin iş modelini daha da kırılgan hale getirdi.

İlk ciddi aksilik, planlanan tesisin hükümet desteğine ve 5 milyar avroluk yatırıma rağmen kapatıldığı Kanada'da yaşandı. ABD'de zararlar 6 milyar avroya ulaşırken, grubun toplam zararı fırladı. 2024 yılında Northvolt iflasla karşı karşıya kaldı ve yatırımcılar bunu "Avrupa tarihinin en büyük endüstriyel başarısızlıklarından biri" olarak nitelendirdi.

Sonuç olarak Northvolt, Amerikan startup şirketi Lyten tarafından satın alındı ​​ve kendi kendine yeten bir Avrupa pil tedarik zinciri kurma hayali geride kaldı. Kıta, Çin'e olan bağımlılığını azaltmada başarısız olmakla kalmadı, aynı zamanda milyarlarca avroluk kamu ve özel sermayenin somut bir sonuç elde etmeden buharlaştığına da tanık oldu.