Enflasyona yeni ‘çerçeve’

MERKEZ Bankası (TCMB), dün İstanbul Finans Merkezi’nde yılın üçüncü enflasyon raporu toplantısını düzenledi.  Başkan Fatih Karahan, “Enflasyonda çerçeve değişikliğine gidiyoruz” sözleriyle orta vadeli hedeflerin sunulmasında değişikliğe gittiklerini duyurdu. Yeni sisteme göre şimdiye kadar ‘enflasyon tahminleri’ açıklayan ve ihtiyaç duyulması halinde bu oranı revize eden TCMB, bundan sonra bu tahminin yanı sıra bir de ‘ara hedef’ açıklayacak. TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın aktardığına göre bu ara hedefler, rapor dönemleri arasında olağanüstü gelişmeler olmadığı sürece değiştirilmeyecek. Karahan, “Ara hedefler, içsel para politikası patikasını belirlerken referans olarak alınacak. Böylece, kontrol ufku içerisinde enflasyonun ara hedeflere yakınsaması sağlanacak” dedi. Buna göre Karahan, 2025 yıl sonu enflasyonu için ara hedeflerinin yüzde 24 olduğunu söyledi. Bu oran, bir önceki enflasyon raporunda yıl sonu enflasyon tahmini olarak belirlenmişti. Yani yüzde 24, yıl sonu enflasyon tahminiydi, şimdi ara hedef oldu. Karahan, enflasyonun 2025 yıl sonunda yüzde 70 olasılıkla yüzde 25 ila yüzde 29 aralığında olacağını tahmin ettiklerini söyledi. Merkez, 2026 sonunda ise enflasyonun yüzde 13 ila yüzde 19 aralığında olacağını tahmin ediyor. 2026 enflasyon ara hedefi yüzde 12’den 16’ya ve 2027 için ise yüzde 8’den 9’a çıkarıldı.

NEDEN DEĞİŞTİ

Karahan, söz konusu değişikliğe neden ihtiyaç duyduklarını şöyle anlattı: “Bugüne kadar yaptığımız iletişimde ‘ara hedefler’ aynı zamanda ‘tahmin’ görevi de görüyordu. Ancak enflasyonda veri oynaklığı ve belirsizlik yüksek. Zaman zaman tahminleri revize etmek gerekiyor. Tahminle hedef aynı şey olunca hedefi de revize etmiş oluyorduk. Bu da para politikasının etkinliğini zorlaştırıyordu.”

Dünkü toplantıda öne çıkan konulardan biri de Karahan’ın yeniden ‘otopilotta değiliz’ mesajı vermesi oldu.

İKİNCİ ‘OTOPİLOTTA DEĞİLİZ’ MESAJI

Faiz indirim sürecine 250 baz puanlık indirimle Aralık 2024’te başlayan ve bunu Ocak 2025’te 250 baz puanlık indirimle devam ettiren TCMB, bu yılın ilk enflasyon raporu toplantısında ‘otopilotta değiliz’ mesajı vermişti. Ancak bu mesajdan bağımsız olarak, mart ayı ortasında iç siyasi gündemdeki hareketlilik nedeniyle faiz indirimlerine ara verilmek durumunda kalınmıştı. Martta ara verilen indirimlere temmuzda devam edildi. Piyasa, eylüldeki PPK’da da faiz indirimlerinin devamını bekliyor.

Karahan ise dünkü toplantıda dezenflasyon süreci devam etse de enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklerin varlığına işaret bir kez daha ‘otopilotta değiliz’ mesajını verdi. Karahan, faiz indirimlerinin seyrine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “Enflasyon üç aydır üst üste piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Ancak hizmet kalemlerindeki atalet, özellikle eğitim ve kira özelinde tahminlerimizin üzerinde. Bu da enflasyon üzerinde önümüzdeki dönemde bir miktar yukarı yönlü risk olduğunu ima ediyor. Faiz indirimlerinin sayısı ve miktarı, enflasyon görünümüne ve bu risklere bağlı olacak. Otopilotta değiliz.”

‘KREDİDE GEVŞEME DÜŞÜNMÜYORUZ’

YILIN üçüncü enflasyon raporu toplantısında öne çıkan konulardan biri de Karahan’ın kredilere getirilen aylık büyüme sınırlarını kısa vadede gevşetmeyi düşünmediklerini söylemesi oldu. “Kredi limitlerinin hızlı bir şekilde gevşetilmesi yönünde talep olduğunu biliyoruz” diyen Karahan, “Bunun için erken. Ciddi bir değişiklik beklemiyoruz. Sadece yakın dönemde kredi mevduat fiyatlamalarının etkinliğini artırmak adına birtakım ufak değişiklikler yapabiliriz ama limitleri kısa vadede değiştirmeyi düşünmüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

GIDA FİYATLARINDA İKLİM RİSKİ ARTTI

MERKEZ Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın önemli bir vurgusu da bu yıl tarımı etkisi altına alan zirai don ve kuraklığa ilişkin oldu. Gıda fiyatlarında iklim koşullarının etkili olmaya devam ettiğini vurgulayan Karahan, zirai donun meyve fiyatlarını yılın ilk yarısında olumsuz yönde etkilediğini anımsattı. Son aylarda artan sıcaklıklara bağlı olarak bazı bölgelerde kuraklığın belirginleştiğinin görüldüğünü kaydeden Karahan, “Bitkisel üretim tahminleri gerek zirai don hadisesi gerekse artan sıcaklıklara bağlı olarak rekolte kayıplarına işaret etmekte. Belirginleşen kuraklığın önümüzdeki dönemde gıda fiyatları üzerinde yukarı yönlü riskleri artırdığını değerlendiriyoruz” dedi.

%24-Bu yıl sonu için enflasyonda ara hedef

%25-Yıl sonu enflasyon alt bandı yüzde 19’dan 25’e yükseldi

%29-Yıl sonu enflasyon üst bandı yüzde 29 olarak korundu