Erdoğan af yetkisini kimler için kullanıyor kimler için asla kullanmıyor? Müebbet alan FETÖ mahkumu... Madımak faili...

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Anayasa’nın 104. maddesinin 16. fıkrası uyarınca, sağlık sorunları gerekçesiyle 12 mahkûmun kalan hapis cezalarını affetti. Karar, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ancak bu karar, hem affedilen isimlerin suç profilleri hem de af yetkisinin kullanımıyla ilgili tartışmaları sert bir şekilde tekrar gündeme taşıdı.

Anayasa hukuku doçenti Tolga Şirin’in eleştirileri ve Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık ve Ayşe Barım'ın yaşadığı ağır sağlık sounlarına rağmen görmezden gelinmesi kararın hukuki ve etik boyutlarını gündeme taşıdı.

Adalet Bakanlığı’nın yazıları doğrultusunda, Adli Tıp Kurumu’nun hazırladığı sağlık raporlarına dayanılarak alınan af kararında, 'sürekli hastalık', 'sakatlık' ve 'kocama hali' gerekçeleri öne çıktı. Affedilen hükümlüler arasında ağır suçlardan mahkûm edilen isimler dikkat çekti.

'Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs' suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası almıştı. FETÖ’den ağırlaştırılmış müebbet hapis alan Mehmet Tunç, 'Kocama hali' gerekçesiyle affedildi.

Mersin'de, 10 yıl önce boşandığı eşi Şenay Öz'ü, kızının gözleri önünde tabancayla vurarak öldüren Ali Kapu, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı. 'Tasarlayarak öldürme' suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası almış, 'sürekli hastalık” nedeniyle serbest bırakıldı.

Konya’nın Ereğli ilçesinde ve Adana’nın Ceyhan ilçesinde işlediği çeşitli suçlardan dolayı hakkında birçok farklı tarihte kesinleşmiş mahkûmiyet kararı bulunan 1966 doğumlu Mustafa Şahbudak, Adli Tıp Kurumu’nun sağlık raporuyla affedildi.

Şahbudak hakkında verilen cezalar arasında şunlar bulunuyor:
Fuhuşa teşvik ve aracılık (5 kez): 2 yıl hapis ve para cezası
Suç örgütü kurma: 4 yıl 2 ay hapis
Yağmaya teşebbüs: 4 yıl 2 ay hapis
Tehdit: 3 yıl 4 ay hapis
Tekrar fuhuşa teşvik (4 kez): 7 yıl 17 ay 7 gün hapis
Kasten öldürme: Müebbet hapis
Kasten öldürmeye teşebbüs (2 kez): 25 yıl hapis
Kamu malına zarar verme: 1 yıl 15 gün hapis
Ruhsatsız mermi bulundurma: 450 TL adli para cezası
'Sakatlık' gerekçesiyle cezası kaldırıldı.

Fuhuşa teşvik ve örgüt kurma suçlarından mahkûmdu. “Sürekli hastalık ve kocama hali” nedeniyle affedildi.

Uyuşturucu ticareti ve fuhuşa teşvik suçlarından 24 yılı aşan cezaları vardı. “Sürekli hastalık ve sakatlık” gerekçesiyle serbest bırakıldı.

Kasten öldürmeye teşebbüs, resmi belgede sahtecilik ve hürriyeti yoksun kılma gibi suçlardan hükümlüydü. “Sürekli hastalık ve sakatlık” nedeniyle affedildi.

Çok sayıda hırsızlık ve tehdit suçundan mahkûmdu. “Sakatlık” gerekçesiyle cezası kaldırıldı.

Silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası almıştı. “Sürekli hastalık” nedeniyle affedildi.

Madımak Oteli'nin yakılarak 33 kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan katliamın sanıklarından “Anayasal düzeni zorla değiştirmeye kalkışma” ve “infaz kurumuna yasak eşya sokma” suçlarından ağırlaştırılmış müebbet hapis hükümlüsü Adem Kozu’nun kalan cezası "sürekli hastalık hali" gerekçesiyle kaldırıldı.

Kararlar, 31 Temmuz 2025 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla yürürlüğe girdi.

Anayasa hukuku doçenti Tolga Şirin, "Aksi hâlde tam bir keyfîlik alanı oluşuyor." diyerek Erdoğan'ın 'af' kararlarına ilişkin "Bir süredir 'af' konusunda çalışan biri olarak şu beş notu düşmek isterim" başlığıyla yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:

"1-) Cumhurbaşkanının "af" yetkisinin olup olmadığı tartışmaya açıktır.

2-) Anayasa'nın 104'üncü maddesinde Cumhurbaşkanına "sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezalarını hafifletme veya kaldırma" yetkisi veriliyor.

Bu maddede geçen

- "sürekli hastalık",
- "sakatlık" ve
- "kocama"

kavramları ayrıntılı biçimde tanımlanmaya muhtaçtır.

Keza bu yetkinin kullanılmasından önceki usuller de netleştirilmelidir.

3-) Bu yetkiyle bir yargı kararına ve temel haklara etki edildiği için düzenleme (şu anda olduğu gibi genelgeyle veya CBK ile değil) kanunla yapılmalıdır.

4-) Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemler için yargı denetimi açıldığı için, bu yetki kullanımına karşı dava yolları netleştirilmelidir.

5-) Bu yetkinin kullanılması takdiri mi yoksa koşulları oluştuğunda zorunlu mu? Bu tartışmaya açık bir konu. Metnin değişen lafzı uyarınca bu husus yargısal olarak açıklığa kavuşturulmalıdır.

Aksi hâlde tam bir keyfîlik alanı oluşuyor."

Erdoğan'ın af kararının ardından, sağlık sorunları nedeniyle tahliye talepleri reddedilen bazı isimler tekrar gündeme geldi. Özellikle Mehmet Murat Çalık ve Ayşe Barım’ın sağlık durumlarına ilişkin raporlar, af yetkisinin kullanımında çifte standart iddialarını gündeme getirdi.

Türk Tabipleri Birliği (TTB), 23 Mart 2025’ten bu yana tutuklu bulunan Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık’ın sağlık durumuna dair kapsamlı bir rapor yayımladı. Raporda, Çalık’ta geçmişte Akut Myeloid Lösemi ve Mukoepidermoid Kanser teşhisleri konduğu, bu hastalıkların tekrarlama riski taşıdığı belirtildi. Ayrıca, ani 20 kiloluk kilo kaybı, mide ve bağırsak iltihaplanması, kalp-damar sistemi riskleri ve stres kaynaklı ruhsal sorunlar tespit edildi. TTB Bilim Kurulu, cezaevi koşullarının Çalık’ın sağlığını ciddi şekilde tehdit ettiğini, tutukluluğun ölçüsüz bir tedbir olduğunu ve tutuksuz yargılanması gerektiğini vurguladı. TTB Merkez Konseyi Başkanı Dr. Alpay Azap, sağlık hakkının ertelenemez bir insan hakkı olduğunu belirterek, Çalık’ın koşullarının acilen değiştirilmesi gerektiğini ifade etti.

Gezi Parkı soruşturması kapsamında “etki ajanlığı” ve “hükümeti ortadan kaldırmaya yardım” iddialarıyla Ocak 2025’te tutuklanan Ayşe Barım’ın sağlık durumu da kritik bir noktada. Barım, cezaevinde defalarca bayılma nöbetleri geçirdi ve avukatlarının tahliye talepleri reddedildi. 2 Temmuz 2025 tarihli sağlık raporuna göre, Barım’da kardiyolojik sorunlar arasında Hipertrofik Kardiyomiyopati (HKM) ve asimetrik septal hipertrofi nedeniyle ani ölüm riski, ileri mitral yetersizliği, trisküspit yetersizlik ve sol atriyum dilatasyonu tespit edildi. Raporda, kalp pili (ICD) takılması önerildi; aksi takdirde ani kalp durması riskinin yüksek olduğu vurgulandı. Nörolojik bulgulara göre ise Barım’da beyin anevrizması saptandı; MCA bifurkasyonunda yerleşimli, geniş boyunlu bu anevrizma nedeniyle son bir ayda dört bayılma nöbeti geçirdiği belirtildi. Anevrizmanın patlaması durumunda beyin kanaması ve ölüm riski bulunduğu, cezaevi koşullarında hızlı müdahale imkânının olmaması nedeniyle hayati tehlike taşıdığı ifade edildi. Avukatları, Barım’ın her an ani ölüm riskiyle karşı karşıya olduğunu belirterek tahliye talep etti, ancak mahkeme bu talebi reddetti.