Ertuğrul Özkök: Fatih Altaylı ne yaptı, cooling vest mi giydi?

Pazar günü Formula 1'in Singapur ayağındaki yarışın son 8 “Lap”ini izliyorum.

“Lap”, tur demek.

Mercedes’in George Russel’ı birinci sırada.

İkinci sırada Redbull’un Max Verstappen’i var.

Üçüncü sırada MacLaren takımının Lando Norris…

MacLaren, takım olarak bu yılki yarışı kazanmak üzere…

Artık heyecan pilotlar arasındaki birincilik yarışlarında. 

Charles Leclerc’ın üstünde gördüğüm kapalı tişört 

Ama yarışın başından beri aklım, Charles Leclerc’ın yarış tulumunu giyerken altında gördüğüm, vücuda sımsıkı yapışan, boğazına kadar kapalı tişörtte.

Bir “Cooling vest” bu…

Yani “Soğutucu yelek…”

Bütün pilotlar yarış boylunca böyle bir ceket giyiyor.

Çünkü yarış sırasında arabanın içindeki sıcaklık 39-40 dereceye kadar ulaşıyor.

Oturdukları koltuk hemen çok güçlü motorun önünde.

Öteki aletlerin yaydığı ısı pilotların gövde ısısını da 39’lara çıkarıyor.

Bu da sağlıklı düşünme ve karar verme yeteneklerini düşürüyor.

O nedenle iç kısmı silikondan yapılmış özel “Cooling yelekleri” veya tişörtleri giyiyorlar.

Tişörtün içini 30 derecede tutuyor

Bu yolla yarış esnasında vücutla elbise arasındaki ısıyı 30 dereceye kadar indirip orada tutuyor.

Vücut kalori yakarak kendisini dengeliyor.

Bu biraz soğuk denizde insanların giydikleri mayolara benziyor.

Orada sistem, vücudun içinde dolaşan suyu ısıtmak, burada ise soğutmak üzere tasarlanmış.

Leclerc giydi ama Max Verstappen giymedi ve bu konuda bir tartışma var.

Bazı pilotlar bunun hiçbir işe yaramadığını ve rahatsız olduğunu söyleyip giymeyi reddediyor ama Otomobil Federasyonu ısrarlı.

Çünkü 2023 yarışlarında birçok pilot aşırı sıcaktan hastanelik olmuştu.

İyi bir Formula 1 uzmanı olan Altaylı, cooling vest mi giydi? 

Dün sabah Fatih Altaylı’nın Youtube kanalına yazılı olarak koyduğu açıklamayı okurken bir gün önceki F1 yarışında düşündüğüm bu şeyler aklıma geldi.

Altaylı, Youtube yorumlarına bir süre ara verdiğini söylüyordu.

Hüzünlü bir açıklamaydı.

Belki de Fatih’in kendi dünyasındaki hüzünden daha fazlasını bize veren cümlelerdi bunlar.

Eminim bazılarında bir umutsuzluğa bile yol açmıştır.

Şuna eminim, “Gardım düştü” açıklaması değildi

Ben araba kullanmayı bilmeyen amatör bir F1 yarışı tutkunuyum.

Fatih ise, Türkiye’nin en iyi araba ve F1 uzmanlarından biridir.

Silivri’de bile F1’in yeniden Türkiye’ye gelmesi için çalışmalar yapıyordu.

“Cooling Vest”in ne olduğunu benden çok daha iyi bilecek ve anlatacak biridir o.

Şuna eminim bu bir “Gardım düştü” açıklaması değil.

Tanıdığım Fatih, Silivri’den görüşleri tamamen değişmiş bir insan olarak çıkmayacak. 

Fatih’in daha önünde koşacak çok “lap” var

Onu biraz tanıyorsam, şunu söyleyebilirim.

Fatih “Cooling Vest’i giydi.”

Bir F1 yarışçısıdır o.

Önünde daha koşacak çok “lap” var…

Olaylara serin bakması gerektiğini anlayacak bir pilot…

Bence aldığı karar doğrudur.

Aynı saatlerde cooling vest giyen bir teknik direktör ne diyordu?

Fatih’in açıklamasını okuduğum dakikalarda New York Times’ın spor gazetesi The Athletic’te Liverpool’un eski teknik direktörü Jurgen Kloop’la yapılmış çok güzel bir mülâkat yayımlandı.

Klopp, Liverpool’dan ayrıldığından beri ilk defa kapsamlı bir mülâkat veriyor.

8 yıl Liverpool’u başarıdan başarıya koşturduktan sonra şimdi kenara çekildi.

Söylediği en çarpıcı şey şu:

“Hayatımın geri kalan döneminde bir daha teknik direktörlük yapmayı düşünmüyorum.”

Ya yarın 65 yaşımda dönüp yine başlarsam

Çok iddialı bir söz.

Yaşı henüz 58.

Premier League’de gelmiş geçmiş en başarılı teknik direktöre olarak bilinen Sir Alex Ferguson ayrıldığı zaman 71 yaşındaydı.

Yani Kloop’un en verimli olabileceği yılları bunlar.

Çok iddialı bir laf değil mi…

“Doğru, iddialı” diyor ve devam ediyor:

“Evet mesela 65 yaşımda bir gün yeniden teknik direktörlüğe dönersem ve bana ‘Ama zamanında şöyle demiştin’ derlerse ben de şu cevabı veririm:

“Evet o gün öyle düşünüyordum, ama bugün böyle düşünüyorum.” 

“Son 24 yılda sadece 2 düğüne katılabildim, biri kendiminkiydi”

Son 24 yıldır sadece 2 düğüne katılabilmiş.”Zaten biri kendi  düğünümdü. Son 24 yılda sadece 4 kere sinemaya gidebildim o da son 8 haftadır” diyor.

Klopp bugün “Cooling yeleğini” giymiş çok başarılı bir teknik direktör.

İkisi çok farklı noktalarda ama bana göre ikisi de “Cooling vest” giymiş iki başarılı insan. 

Bence onu içeride tutanlar kimse onlar da cooling vest giymeli 

Fatih’in açıklamasını okurken şunu da düşündüm.

Bugün, içinde hiçbir suç unsuru bulunmayan bir konuşma nedeniyle onu içerde tutan savcı ve hâkimler, onun hakkında bu siyasi cezalandırma yolunu açanlar da bence artık bir “Cooling Vest”e girmeyi tartışmaya başlamalılar.

Çünkü bu Silivri siyaseti ile ülke çok büyük bir “Yargı ve adalet kaosuna” gidiyor.

Hepimiz bunun altında kalabiliriz… 

Turpun büyüğünden devlet büyüğüne geçiş sadece 5 aydı 

Bakın 5 ay içinde itirafçıların muhalefet için kullandığı “Turpun büyüğü” kavramından, bir başka itirafçı iş insanın, iktidar için kullandığı “Devlet büyüğü” kavramına geçtik.

Bunların ikisi de hukuk kavramı değildir, ikisi de çok yanlış ifadelerdir.

Ama bugün seçilmiş belediye başkanlarının iki yıl önce mezun olmuş savcı ve hâkimler eliyle Silivri’ye gönderildiği bir dönemi yaşıyoruz.

İktidar sahipleri bütün bunlara bakıp, “Oh olsun” diyebilirler…

Ama bakın yeni nesil itirafçılar şimdi oklarını iktidara da çevirdiler.

Biz bunları Ergenekon döneminde de yaşadık.

Yani artık iktidarın da “Cooling Vest” giyip şu son 10 yıla bakmasında yarar var.

Gazze politikası devlet içinde serinletme aklının ilk işareti mi?

Devlet içinde bazı kesimlerde serinletme çabalarının başladığını görüyorum.

Devletin, “Cooling Vest’ini giymiş bazı kesimleri kapalı kapılar ardında, Mısır ve Katar’la birlikte Hamas’ı ikna etmeye uğraşıyor.

Bir adım daha ileri gideyim.

Türkiye, Katar ve Mısır, Hamas’a resmen muhtıra veriyor.

“Bu anlaşmayı kabul edip silah bırakmaz, yönetimden çekilmezsen biz artık sana desteğimizi keseceğiz” diyor.

Evet bu üç ülkenin arasında Türkiye de var.

Asıl cooling vest’i giymesi gerekenler haber kanalları 

Hepimizin oturup “cooling vest”imizi giyme zamanımız geldi.

Bu kutuplaşmanın nedeni nedir? İşte bu soruyu da sorma zamanıdır.

Popülist ve otoriter liderler ve onların trolleri mi…

Kutuplaşmanın tek nedeni onlar mı?

ABD’de iki haftadır çok ciddi bir mesele sosyologlar arasında da tartışılmaya başladı.

Yeni tez şu:

Kutuplaşmayı sadece siyasetçiler ve troller yaratmıyor.

Haber kanalları da bu kutuplaşmanın sorumluları…

Ekmeğini, günlük rızkını sadece kendi mahallesinin fanatiklerine seslenmekten çıkaran, onlardan gelecek alkışla beslenen haber kanalları ve onların konuşan kafaları da bu kutuplaşmanın sorumluları.

Yani haber kanallarının sahipleri de cooling vest’lerini sandıktan çıkarmalılar. 

Altaylı’nın susma kararı hepimiz için iyi bir düşünme fırsatı

Fatih Altaylı çok önemli bir karar aldı.

Bence de üzerinde düşünülmeye çok değer bir karar bu.

O nedenle bu karar sadece muhalefetin etkili bir sesinin susturulması olarak görmek çok yanlış olur.

Bu hepimizi, bütün Türkiye’yi ilgilendiren bir psikoloji ile hesaplaşmayı gerektiriyor.

Altaylı’nın susma kararı hepimiz için bir düşünme fırsatı olabilir.

Umudum olmasa da bunu söylemek gerekir diye düşünüyorum.