Fas ile Türkiye arasında ticari ilişkiler değerlendirilecek Sözcü Gazetesi

Fas Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Dış Ticaretten Sorumlu Bakan Yardımcısı Ömer Hacira’nın başkanlık etmesi beklenen heyetin Türkiye ziyareti, bazı yabancı medya organlarında isimleri açıklanmayan Faslı iki yetkiliye dayandırılarak yapılan haberlerde STA’nın yeniden müzakere edileceği şeklinde yorumlandı.

Fas Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri ise bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını, söz konusu ziyaretin anlaşma kapsamında düzenli olarak yapılan teknik istişarelerin bir parçası olduğunu vurguladı.

Fas Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Uluslararası Ticaret İlişkileri Direktörü Yusuf Zahoui, yerel basına yaptığı açıklamada, "Bu, anlaşmalarda öngörüldüğü gibi düzenli bir değerlendirme ziyaretidir. Olağan ve teknik bir çerçevede ele alınacaktır." ifadelerini kullandı.

İki ülke arasında 2004’te imzalanan ve 2006 yılında yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması gereği, taraflar belirli aralıklarla ticaretin seyrini değerlendirmek üzere bir araya geliyor. Önümüzdeki hafta Ankara’da yapılacak toplantının da bu çerçevede gerçekleştirileceği belirtiliyor.

Zahoui, toplantının yalnızca ticaret verilerinin, uygulamadaki gelişmelerin ve karşılıklı fırsatların ele alınacağı teknik bir komite toplantısı olduğunu belirterek, "Bu görüşmede rakamlar gözden geçirilecek, uygulamanın genel gidişatı değerlendirilecek. Ticaretin nasıl daha dengeli ve verimli ilerletilebileceği konuşulacak." dedi.

Faslı yetkili, son dönemde bazı değerlendirmelerde, Türkiye ile olan dış ticaret açığının STA kaynaklı olduğu yönünde yorumların eksik bir bakış açısıyla yapıldığını ifade etti.

Zahoui, "Evet dış ticaret açığımız var ama bunun doğrudan STA’lardan kaynaklandığını söylemek hatalı olur. Mevcut açığın yaklaşık yüzde 40’ı anlaşmalarla bağlantılı değil." diye konuştu. STA’ların bazı sektörlerde doğrudan yabancı yatırımları teşvik ettiğine işaret eden Zahoui, "Bu yatırımlar olmasaydı, bazı üretim alanlarında (Fas’ta) bugün ulaşılan kapasiteye erişilemeyebilirdi." dedi.

Fas ile Türkiye arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasının yalnızca ikili ticareti artırmakla kalmayıp Fas’ın daha geniş pazarlara entegrasyonunu da desteklediğini belirtilen Zahoui, "Yatırımcılar sadece iç pazara değil, diğer pazarlara erişim olanaklarına da bakar. Olası üretim kapasitesi, istihdam imkanları ve ihracat potansiyeline göre yatırım kararı veriyorlar. STA’lara sadece dar bir ithalat penceresinden bakmak yanıltıcı olur." değerlendirmesinde bulundu.

Fas’ın benzer değerlendirme toplantılarını diğer ülkelerle de gerçekleştirdiğine dikkati çeken Zahoui, bu temasların yeni dış ticaret yol haritasının doğal bir parçası olduğunu belirtti.

Türkiye ile Fas arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması, 7 Nisan 2004 tarihinde imzalanmış, 1 Ocak 2006’da yürürlüğe girmişti. Anlaşma kapsamında sanayi ürünlerinde gümrük vergileri kademeli olarak kaldırılırken, tarım ürünlerinde belirli koruma önlemleri ve kota uygulamaları sürdürülüyor.

2024 yılında ikili ticaret hacminin Fas rakamlarına göre yaklaşık 5,5 milyar dolar seviyesine ulaştığı, yine Fas rakamlarına göre; Fas’ın Türkiye’ye ihracatının 1,1 milyar dolar, Türkiye’den ithalatının ise 3,9 milyar dolar olarak kaydedildi.

Türkiye’nin rakamlarına göre ise 2024 yılında ikili ticaret hacmi yaklaşık 4,9 milyar dolar seviyesine ulaşırken, Fas’ın Türkiye’ye ihracatı 1,4 milyar dolar, Türkiye’den ithalatı ise 3,4 milyar dolar olarak kaydedildi.

Uzmanlar, iki ülke arasındaki STA’nın ticaret hacminin büyümesinde belirleyici rol oynadığını ve ekonomik iş birliğini teşvik etmeye devam ettiğini belirtiyor.