Gece görüşlü helikopteleri kullanmaya gerekçe yokmuş: Bakan Yumaklı yangın söndürme çalışmalarını savundu

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, TRT Haber'de katıldığı yayında orman yangınlarına ilişkin açıklamalarda bulundu.

Son yangınlara değinen Bakan Yumaklı, "Son açıklamamızdan bu yana 69 yangın çıktı, 67’si kontrol altına alındı. Şu anda yalnızca Afyon Hocalar ve Denizli Tavas’taki yangınlar aktif durumda ancak herhangi bir tehdit oluşturmuyorlar" dedi.

Bakan Yumaklı gece görüşlü yangın söndürme hava araçlarının kullanılmamasına ilişkin gelen tepkilere yanıt verdi.

Orman yangınlarının küresel bir sorun haline geldiğini vurgulayan Yumaklı, "Son 10 yılda dünya genelinde yangın alanları ve şiddeti iki kat arttı. 2013-2023 döneminde yanan ormanlık alan 94 milyon hektara ulaştı" ifadelerini kullandı.

Çıkan yangınların büyük çoğunluğunun insan hatasından kaynaklandığını vurgulayan Yumaklı, "2024 yılı içinde çıkan yangınların yüzde 96’sı doğrudan ya da dolaylı olarak insan kaynaklı. Sadece yüzde 4’ü yıldırım gibi doğal nedenlerden kaynaklanıyor" dedi.

Yumaklı, yangınların çıkış riskini belirleyen "3-30" faktörüne dikkat çekerek, "Hava sıcaklığının 30 dereceyi, rüzgar hızının saatte 30 kilometreyi aşması ve nem oranının yüzde 30’un altına düşmesi durumunda yangın riski ciddi ölçüde artar" dedi.

Yangınla mücadelede Cumhuriyet tarihinin en güçlü filolarına sahip olduklarını söyleyen Yumaklı, "Cumhuriyet tarihimizin en güçlü hava ve kara filosuna sahibiz. 27 uçağımız var, 105 helikopter var, rezerv güçlerle birlikte. 14 Bayraktar İHA'mız var. Bunlarla 7/24 ülkemizi tarıyoruz. Havadan ve karadan müdahil oluyoruz. Otağ yangın yönetim uçağımız var ki içindeki bütün teknik donanım, TUSAŞ'a teşekkür ediyorum, buradaki mühendis kardeşlerimiz tarafından gerçekleştirildi. Üç boyutlu o yangın alanını tarayıp bize yangının şiddetini, gidiş yönünü, arkadaşlarımızın konumlarını ve konumlanmaları gereken yerleri gösteriyor." diye konuştu.

Yumaklı, Birleşmiş Milletler’in 2030’a kadar orman yangınlarında yüzde 14, 2050’ye kadar ise yüzde 30 artış beklendiğini belirterek, son 100 yılın en sıcak ve en kurak yazının yaşandığını da sözlerine ekledi.

2025 yılının ilk yedi ayında çıkan 4.477 yangından 1.928’i ormanlık alanda, kalanları ise orman dışı bölgelerde meydana geldiğini belirten Yumaklı, "Yangınların yüzde 57’si orman dışı alanlarda başladı ve ormanlara sıçramadan söndürüldü" bilgisini paylaştı.

Yumaklı, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2002'de kara aracı olarak, arazöz olarak sadece 637 tane arazözü vardı Türkiye'nin. Bugün 1786 tane… İlk müdahale aracı diye bir şey yoktu. Şu anda 2 bin 742 tane. Bunlar çok hızlı bir şekilde hareket edip arkalarındaki hızlı müdahale kitleriyle beraber oradaki çıkan yangına ilk anda müdahale eden arkadaşlarımız. Zaten şu veriyi de vereyim. Bu sebeple biz yangınların yüzde 95'ini 10 hektara ulaşmadan söndürmüş oluyoruz. Yani herhangi bir şekilde hani bu 4 bin 477 rakamını verirken de onu söyledim. Bu yangınların hepsinin ekranlarımıza çok şiddetli yangınlar olarak yansımamasının işte gerekçesi bu kabiliyet. Sadece 300 tane iş makinası varken şu anda 831 iş makinası var."

Gece görüşlü müdahale araçlarına dair tartışmalara da değinen Yumaklı, şunları söyledi:

"Bizim beş gece görüşlü helikopterimiz var. Biz bunu geçen sene de kullandık. Bu sene kullanmak için ortam ya da gerekçemiz olmadı. Bunu özellikle altını çizerek söylüyorum. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de gece görüşlü helikopterlerin kullanılması bir can tehlikesinin olması durumunda, yerleşim yerlerinin ya da kritik tesislerin korunması gerektiğinde kullanılır. Çünkü gece uçuşu o kadar kolay bir hadise değildir. İşte teller vardır, yükseltiler vardır ve dünyada da pek çok ülkede aynı bizim gibi eğer gece görüş kullanılacaksa bizim gibi yapılır.

Şimdi bize hep söyleniyor, hemen buraya bir gece görüşü gönderelim. O şekilde değil. Ben buradan tekraren şunu belirtmek istiyorum. Biz hiç kimseyi ikna etmek için ne kara araçlarımızı ne hava araçlarımızı ne gece görüşlerimizi geçit yaptıracak durumda değiliz. Yangının durumuna, seyrine, gerekliliklerine göre hem kara araçları hem hava araçları, eğer gerekiyorsa da gece görüşler kullanılır. Yani bu sadece biz istedik diye olabilecek bir şey değildir. Bunu tamamen gereklilikler belirler. Bütün dünyada olduğu gibi. Bu işin bilimiyle alakalı bir konudur, özelliğiyle ilgili bir konudur. Yani elbette uzmanlığı olmayan kişilerin yorumları bu. Dolayısıyla bu konunun altını çizmek istiyorum. Bir şey daha var. O da yine siz söylemediniz ben söyleyeyim. Gece görüşlü uçaklar. Dünyada gece görüşlü uçak diye bir şey yok. Yani gece görüşlü, işte ekipmanları kullanan pilotların kullandığı helikopterler vardır."

Yangın söndürmede kullanılan air traktörlerin sayısının 20’ye çıkarılacağını belirten Yumaklı, her bir uçağın 3 ton su taşıma kapasitesine sahip olduğunu ifade etti. Ayrıca 2028’den itibaren TUSAŞ tarafından geliştirilen ağır sınıf helikopterlerin de envantere katılacağını açıkladı.

Bakan Yumaklı, orman yangınlarıyla mücadelede kayıtlı 132 bin gönüllünün olduğunu ifade etti. Yumaklı, "132 bin gönüllümüz var, kayıtlı. Yani kendilerine her an ulaşabileceğimiz kardeşimiz var. Bunun dışında farklı kurumlar, sivil toplum kuruluşları, bunların hepsi bizim insan gücümüz aslında" dedi.

Orman yangınlarına karşı mücadelede görevli tüm kurumların hazır olduğunu ifade eden Yumaklı, "Ekim 2025’e kadar teyakkuz halindeyiz. Herkesin dikkatli olması, ormanlarımızı korumamızda en büyük yardımcımızdır" şeklinde konuştu.