Geçici yuva olma rehberi

Üç hafta önce oturduğumuz sitede köpeğimizi gezdirirken küçük ve korkmuş bir başka köpek gördük. Arabalardan, diğer köpeklerden ve hatta kedilerden bile korkan küçücük bir köpeğin sokakta hayatta kalma şansı yoktu. Biz de onu eve almaya karar verdik. Neredeyse hiç yabancılık çekmeden eve, bize ve köpeğimiz Leo’ya uyum sağladı. Hemen sahiplendirme çalışmalarına başladık. İki hafta boyunca ona geçici yuva olduk. Sonra şans eseri oturduğumuz sitede yaşayan bir abla-kardeş onun ailesi olmaya karar verdi. İsim koyma işini onlara bıraktık ve adını Fıstık koydular. Fıstık Hanım’ın hikâyesinden yola çıkarak patili dostlarımıza geçici yuva olmak isteyenler
ya da evine sokaktan ikinci  bir hayvanı alacaklar için minik bir rehber hazırladık. Aklımıza takılan soruları da veteriner hekim Gökhan Durukan ve veteriner hekim Mahmut Baran Şahin’e sorduk.

Gökhan Durukan sokaktan eve bir hayvan getirmeye karar verdiğimizde onu hemen bir veteriner hekime götürmemiz gerektiğini söylüyor. Özellikle evde başka bir hayvan varsa “Ekstra dikkatli olunmalı” diyor. Yapılması gerekenleri de şöyle özetliyor: “İştahı, idrar ve dışkısının durumu, çevreyle etkileşimi, uyku düzeni, nefes alış verişi, dişleri ve ağız sağlığı, tüy-deri yapısı gibi fizyolojik ve psikolojik belirtiler takip edilmeli. Veteriner hekime bilgi verilmeli. İlk günlerde onu çok zorlamamak, davranışlarını rahatça sergilemesine imkân tanımak gerek. Rahatlaması için ona oyuncaklar verilebilir. Kedilere dinlenip saklanabilecekleri, yüksek alanlarda tünekler; köpeklere evde izole olabilecekleri bölgeler sunulabilir.”

Eğer travmalı bir hayvanı eve aldıysak ne yapmalıyız? Durukan şunları anlatıyor: “Eve yeni bir hayvan aldığımızda onun geçmişini bilmemiz mümkün olmuyor. Bu yüzden her hayvanın davranış bozukluğu yaşama ihtimalini göz önünde bulundurmalıyız. Bunu anlamanın da bazı yolları var: Uyku düzeni, beslenmesi, sosyal etkileşimi, nefes alış verişi, salyalanması, gözbebeklerinin büyümesi, saklanması ve basmakalıp davranışları bize ipucu verebilir.”

Hastalıklara dikkat!

Gökhan Durukan özellikle kalabalık ve bulaşıcı hastalık riski olan ortamlardan gelen hayvanlar için dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıralıyor:

◊ İç ve dış parazit tedavileri; hayvanın yaş, kilo, ırk, genel sağlık durumu, gebelik veya emzirme gibi fizyolojik özellikleri dikkate alınarak uygulanmalı.

◊ Fiziksel genel muayene yapılmalı. Ardından tam kan sayımı, kan biyokimyası ve gerekli durumlarda metabolik hastalıklara yönelik hormon tahlilleri istenmeli.

◊ Yaşla ilişkili olarak kalp muayenesi yapılması önemli.

◊ Özellikle genç hayvanlarda, öldürücü olabilecek şu viral hastalıklara karşı test gerekli: Köpeklerde distemper (gençlik hastalığı) ve parvo (kanlı ishal) virüsleri, kedilerdeyse parvo kaynaklı kedi vebası virüsü.

‘Köpeklerde hiyerarşi, kedilerde alan paylaşımı’

Evde halihazırda bir köpek ya da kedi varsa yeni gelen dostumuzla doğru bir tanıştırma süreci olmalı. Veteriner Mahmut Baran Şahin “Kedi ve köpeklerde tanıştırma süreci farklı işler ama her ikisinin de ortak özelliği alan korumaları” diyor. Şahin’e göre bu yaşanabilecek gerilimin temelinde yatan ilk unsurlardan biri. Köpeklerin evdeki hiyerarşik düzene duyarlı olduğunu ve yeni bir köpek geldiğinde alfalık mücadelesi yaşanabileceğini belirten Şahin ekliyor: “Bu durum tamamen hayvan sahibinin tutumuyla bağlantılı. Eğer evdeki insan gerçekten alfaysa evde çok rahat bir uyum sağlanır. Ama aslında köpek insanı yönlendiriyorsa bu durumda yeni bir köpeğin gelişi problem yaratabilir.”

Kedilerde durum biraz daha farklı. Şahin onlar için de şunları anlatıyor: “Kediler daha çok alancıdır. Yeni bir kedinin gelişiyle eski kedinin alan algısı sarsılabilir. Bu yüzden
üç gün boyunca birbirlerini asla görmemeliler. Bu süre zarfında yeni kediyi okşayın, ardından evdeki eski kediye koklatın. Aynı işlemi tersine de yapın. Bu kokular üzerinden birbirlerini tanımalarını sağlayabilirsiniz. Dördüncü gün iki kediyi ilk kez aynı odaya alın. Birbirlerinden en az 3 metre mesafede olacak şekilde yaş mamalarını verin. Mama yeme eylemi bitince yeni kediyi kendi odasına koyun. Bu mesafeli tanıştırmaları her gün kademeli olarak uzatın. İlk gün 10 dakika, ikinci gün 20 dakika, üçüncü gün 30 dakika... Mesafeyi azar azar azaltın ama hiçbir zaman sıfırlamayın. Yaş mama verirken aralarında en az 1 metre olmalı. Birbirlerine saygı duymayı öğrenmeliler. Kedileri sosyalleştirmenin kuralı budur.”