Gün geçtikçe aptallaştıran 5 alışkanlık Sözcü Gazetesi

Hepimiz zihinsel olarak zinde kalmak ve potansiyelimizi en üst düzeyde kullanmak isteriz. Ancak psikologlara göre, bilişsel yeteneklerimizi sinsice zayıflatan şeyler, tam da farkında olmadan her gün tekrarladığımız o küçük alışkanlıklar.

Bu davranışlar, zamanla bizi daha dikkatsiz, daha unutkan ve daha az yaratıcı hale getirebiliyor. İyi haber ise şu: Bu kalıpları fark ettiğimiz an, onlarla mücadele edebiliriz.

İşte psikologların "derhal bırakın" dediği o 5 alışkanlık:

1. "Çoklu Görev" illüzyonu

Telefonda konuşurken bir yandan e-posta kontrol etmek, televizyon izlerken sosyal medyada gezinmek... Bize üretken hissettiren bu durum, aslında beynimiz için tam bir kabus. Beynimiz, birden fazla karmaşık görevi aynı anda yapmak için tasarlanmamıştır.

Bunun yerine, görevler arasında hızla gidip gelerek muazzam bir enerji harcar. Araştırmalar, düzenli olarak çoklu görev yapan kişilerin dikkatlerini toparlamakta ve önemli olana odaklanmakta daha fazla zorlandığını gösteriyor.

2. Yetersiz uyku

"Yapılacaklar listesi uzun, uyumaya vakit yok" diyorsanız, zihinsel performansınıza en büyük zararlardan birini veriyor olabilirsiniz.

Uyku, beynimizin kendini sıfırladığı, öğrendiklerimizi pekiştirdiği ve adeta bir "temizlik" yaptığı hayati bir süreçtir. Kronik uyku eksikliği, sadece hafızamızı zayıflatmakla kalmaz, aynı zamanda problem çözme ve yaratıcı düşünme yeteneğimizi de gözle görülür şekilde azaltır.

3. Pasif medya tüketimi

Saatlerce sosyal medyada veya video platformlarında, ne izlediğimizi bile düşünmeden, sadece parmağımızı yukarı kaydırmak, beynimizi "zihinsel atalet" durumuna sokar.

Beynimiz, aktif olarak düşünmeye ve sorgulamaya değil, sadece pasif olarak bilgi almaya odaklanır. Bu durum, zamanla eleştirel düşünme ve karmaşık konuları anlama yeteneğimizi köreltir.

4. Hareketsiz yaşam

Fiziksel aktivite ile zihinsel zindelik arasındaki bağ, bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Egzersiz, beyne giden kan akışını artırır, yeni sinir hücrelerinin oluşumunu teşvik eder ve konsantrasyonu yükseltir. Günün büyük bölümünü oturarak geçirmek, beynimizi bu önemli uyaranlardan mahrum bırakmak anlamına gelir. Kısa bir yürüyüş bile bilişsel performansınızda büyük bir fark yaratabilir.

5. Olumsuz iç ses, sınırlayıcı inançlar

"Bunu asla yapamam," "Ben bunun için yeterince akıllı değilim" gibi cümleler size tanıdık geliyor mu? Bu olumsuz iç konuşmalar, psikologların "kendi kendini gerçekleştiren kehanet" dediği bir tuzağı yaratır. Bir şeyi yapamayacağınıza kendinizi inandırdığınızda, beyniniz de o yönde çalışır ve büyüme potansiyelinizi engeller. Beynimiz esnektir, ancak yalnızca gelişebileceğine inanırsak yeni şeyler öğrenebilir.

Peki, ne yapmalı?

Bu alışkanlıkları fark etmek, değişimin ilk adımıdır. Küçük adımlarla büyük farklar yaratabilirsiniz:

Tek bir işe odaklanın: Bir e-postayı bitirmeden diğerine geçmeyin.

Uykuya öncelik verin: Vücudunuza ihtiyacı olan dinlenmeyi verin.

Bilinçli medya tüketin: İzledikleriniz veya okuduklarınız hakkında düşünmek için kendinize zaman tanıyın.

Hareketi hayatınıza katın: Öğle arasında yapacağınız kısa bir yürüyüş bile beyninize teşekkür edecektir.

İç sesinizi yeniden programlayın: Olumsuz düşünceleri fark edip, onları daha gerçekçi ve cesaretlendirici ifadelerle değiştirin.

Zihinsel sağlığınız değerlidir; ona bilinçli bir şekilde yatırım yapın.