SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Yüzyılın ardından Gatsby: Yeşil ışığın gölgesinde Samed Karagöz

Prof. Dr. Ragıp Kutay Karaca: Dünyanın sekizinci büyük ordusuyuz korkması gereken İsrail VİDEO İZLE

Yarın görüşmeye gidiyor! İşte Fatih Terim in yeni adresi

Balıkesir Valiliğinden Marmara Adası açıklarında parçalanmış halde bulunan tekneyle ilgili açıklama: Balıkesir Haberleri

Trabzonspor sessiz sedasız transferi bitirdi: 22 lik yıldız yola çıktı

Yıldırım düşmesi sonucu 216 hayvanını kaybeden üreticilerin zararı karşılanacak Tunceli Haberleri

Sahte diploma skandalı büyüyor! Ünlü psikolog, halı yıkamacı çıktı

Afyonkarahisar’da gölet faciası: 11 yaşındaki iki çocuk boğularak öldü! Aileleri sinir krizi geçirdi

Sırbistan da Futbol Maçında Yıldırım Düşmesi

Özel Kutuplaşmayacağız, kucaklaşacağız diye çağırdı: Tuzla ya on binler aktı

İki çocuk gölette can verdi! Bataklığa battılar

Otomobil şarampole devrildi: Sürücü hayatını kaybetti

İstanbul a 2 gün sürecek yağış geliyor

Fiyatı 2 kat arttı, pazarcılar isyan etti: Artık düğünlerde takacağız

Alanyaspor, 5 futbolcunun sözleşmesini uzattı!

Cilt bakımında yeni trend: Kırmızı ışık terapisi hakkında bilmeniz gereken kritik noktalar! Kırmızı ışık terapisi nedir ne işe yarar?

Muayeneden geçmeyen otomobilini yaktı Diyarbakır Haberleri

PKK’nın silahlara vedası 2026 yılına sarkacak!

Tutuklamalar iyi planlanmış Sözcü Gazetesi

Bilim insanları bile dehşete kapıldı: Üretilen robot yamyam oldu Sözcü Gazetesi

Hemşinliler kültür elçisini yitirdi Agos

Hemşinliler kültür elçisini yitirdi Agos

Agos sayfasından elde edilen bilgilere dayanarak, SonTurkHaber.com duyuru yapıyor.

Hemşin dili ve kültürü üzerine araştırmaları ile tanıdığımız gazeteci yazar dostumuz Sergey Vardanyan'ı yitirdik. 1952 yılında doğan ve Ermenistan’ın başkenti Yerevan’da yaşayan Vardanyan, uzun süredir kanser tedavisi görüyordu. Ermeni halk kültürü ve dili üzerine çalışmaları olan Sergey Vardanyan, Abhazya ve Soçi Hemşinlileri ile tanışması sonrasında çalışmalarını Hemşin dili ve kültürü üzerine yoğunlaştırmış, 1984-1987 yılları arasında, 1944’te Batum’dan Kazakistan ve Kırgızistan’a sürülen Hemşinlilerle ilgili saha çalışmaları yapmıştı.


Vardanyan’la, 2005 yılında arkadaşlarımla birlikte çıkardığımız ‘Vova- Hamşetsu xağ/Hemşin ezgileri’ albümü vesilesi ile Diran Lokmagözyan vasıtasıyla tanışmıştık. Vardanyan o tarihlerde büyük bir emekle neredeyse tek başına aylık ‘Tsayn Hamşenagan’ (Hemşinlilerin Sesi) gazetesini çıkarıyordu. Tanışmamızdan önce Vova albümündeki şarkılara dair değerlendirmelerine Tsayn Hamşenagan’da yer vermişti. Tanıştıktan sonra Vova albümündeki  şarkılar ve Hemşin dili ve kültürü üzerine uzun uzun yazıştık. 
2008 yılında Naregatsi Art Enstitüsü’nün daveti ile konser vermek üzere Yerevan'a gittiğimizde Sergey Vardanyan ile yüzyüze görüşme imkanımız oldu. Birlikte olduğumuz o hafta hayatımın en duygu yoğunluklu dönemlerinden biri oldu. Sergey, Ayşenur Kolivar’ı ve bizi evinde misafir etti. Sonraki yıllarda Hemşin çalışmalarına yoğunlaşan akademisyen Lusine Sahakyan ile de onun sayesinde tanıştık. O günden sonra dostluğumuz gelişerek devam etti. 
Yaylada karşılama
2010 ve 2011 yıllarında iki yıl üst üste Türkiye'de misafirimiz oldu Vardanyan ve Sahakyan. İlk yıl Posof'dan Türkiye'ye giriş yaptılar, Hopa Hemşinlilerinin yaylası Bilbilan'da karşıladık kendilerini. Oradan Artvin üzerinden Karadeniz sahilinde Kemalpaşa’da aile ocağımızda misafir ettik. Kemalpaşa'da bize İstanbul'dan dostlarımız Seta ve Pakrat Estukyan da katıldılar. Sonrasında pandemide yitirdiğimiz Hemşinli dostumuz gazeteci yazar sevgili Adnan Genç'in rehberliğinde Hemşin ve Çamlıhemşin’i gezdik. Ayder’i, Hemşin’in konaklarını, vadilerini, Zilkale’yi gördük. 
Bu onların Hemşin coğrafyasına ilk seyahatleri, Türkiye’deki Hemşinlilerle ilk temaslarıydı. Duygu dolu anlardı. Ertesi yıl geldiklerinde Gito yaylasında konakladık, Ambarlı ve Çat yaylaları ile Elevit köyünü gezdik. Elevit köyünde Surp Xaçikor manastırının kalıntılarını ziyaret ettik. 
Daha sonra Kaçkar dağlarının güney eteklerinde 1915 yılına kadar önemli bir Ermeni yerleşim yeri olan Xodorcur/Hodorçur’a  (İspir Sırakonaklar) gittik. Xodorcur’da şimdi cami olarak kullanılan kiliseyi gezdik. Evlerin duvarlarında kullanılmış taşlardaki Ermeni alfabesi ile yazılmış yazıları hüzünle fotoğrafladılar. Sergey, sonraki yıllarda da Türkiye'ye, Artvin ve Rize'deki Hemşin bölgelerine ziyaretlerde bulundu, yeni dostluklar arkadaşlıklar edindi, araştırmalarını sürdürdü.

Titiz bir araştırmacı

Vardanyan, çalışmalarının kültürel ve tarihsel kıymetini bilen, son derece özenli, dikkatli, titiz ve etik ilkelere bağlı bir araştırmacıydı. Bulduğu her bilgi ve belgeyi kaydeder, arşivler, Hemşince bir kelimenin, bir deyimin telaffuzunu, anlamını, bağlamını defalarca sorar, mümkünse farklı kişi ve kaynaklardan teyit ederdi. Detaylar ve farklılıklar önemliydi onun için. Hemşin tarihini, Hemşinlilerin etnik ve kültürel geçmişini ve bu kültürün özgünlüğünü iyi bilir, kestirme yargılara ve kolaycılığa kaçmadan adeta bir kuyumcu titizliği ile Hemşin dili ve kültürü üzerine çalışırdı. 
Öyle ki; Vova albümünde yer alan ‘Asa Ander Asa’ (Söyle Garip Söyle) adlı anonim eserin, kendisinin kayıt altına aldığı sözlerden farklı sözler de içerdiğini fark etmiş, bu sözlerin kendisinin bilmediği anonim sözler mi, yoksa benim düzenleme amaçlı ilavelerim mi olduğunu dahi sormuştu. Yine aynı dönemde yeni albüm için hazırlık yaparken ‘Ali Aşun Kuka’ (Yine Güz Gelir) adlı anonim eserin eksik olan dörtlükleri için imdadıma yetişen de Sergey axparigimizdi. 
Aradığım anonim dörtlükler; Sergey'in Kazakistan Hemşinlilerinden edindiği, Kazakistan’daki Hemşinlilerden birinin Hopa Çavuşlu köyündeki akrabalarını ziyaretinde hep beraber söyleyip kaydettikleri hatıra bir kasette karşıma çıkmıştı. Ayşenur Kolivar'ın seslendirdiği çok sevilen ‘Nor Hars Ellim İnşallah’ adlı eser de yine Sergey’in Kazakistan Hemşinlilerinden  derleyip bize ulaştırdığı bir ezgidir. 
Sergey Vardanyan, adeta Hemşinlilerin Yerevan’daki kültür elçisi gibi, Hemşin dili ve kültürü ile ilgili her türlü bilgiyi, yayını, müzik albümlerini takip eder, onları Ermenistan kamuoyu ile paylaşırdı. Radyo ve TV programlarında Hemşin ezgilerini tek tek tanıtır Ermeniceleri üzerinden analiz ederdi. Hemşin dil ve kültürünün belgelenmesi, Ermenistan’da tanıtılması ve sevilmesi, Hemşin ezgilerinin Ermeni müzisyenlerce seslendirilmesinde sevgili Sergey Vardanyan'ın çok önemli katkıları vardır. 
Saygı ve özlemle yad ediyorum.

Önemli haberleri ve güncellemeleri kaçırmamak için SonTurkHaber.com'ı takip edin.
seeGörüntülenme:88
embedKaynak:https://www.agos.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 05 Haziran 2025 12:31 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Yüzyılın ardından Gatsby: Yeşil ışığın gölgesinde Samed Karagöz

06 Ağustos 2025 04:09see178

Prof. Dr. Ragıp Kutay Karaca: Dünyanın sekizinci büyük ordusuyuz korkması gereken İsrail VİDEO İZLE

05 Ağustos 2025 12:46see174

Yarın görüşmeye gidiyor! İşte Fatih Terim in yeni adresi

05 Ağustos 2025 09:01see169

Balıkesir Valiliğinden Marmara Adası açıklarında parçalanmış halde bulunan tekneyle ilgili açıklama: Balıkesir Haberleri

06 Ağustos 2025 01:52see117

Trabzonspor sessiz sedasız transferi bitirdi: 22 lik yıldız yola çıktı

05 Ağustos 2025 19:19see113

Yıldırım düşmesi sonucu 216 hayvanını kaybeden üreticilerin zararı karşılanacak Tunceli Haberleri

05 Ağustos 2025 17:07see112

Sahte diploma skandalı büyüyor! Ünlü psikolog, halı yıkamacı çıktı

05 Ağustos 2025 11:11see112

Afyonkarahisar’da gölet faciası: 11 yaşındaki iki çocuk boğularak öldü! Aileleri sinir krizi geçirdi

05 Ağustos 2025 08:32see111

Sırbistan da Futbol Maçında Yıldırım Düşmesi

05 Ağustos 2025 08:43see111

Özel Kutuplaşmayacağız, kucaklaşacağız diye çağırdı: Tuzla ya on binler aktı

06 Ağustos 2025 20:12see111

İki çocuk gölette can verdi! Bataklığa battılar

05 Ağustos 2025 12:03see110

Otomobil şarampole devrildi: Sürücü hayatını kaybetti

06 Ağustos 2025 00:52see110

İstanbul a 2 gün sürecek yağış geliyor

05 Ağustos 2025 08:39see110

Fiyatı 2 kat arttı, pazarcılar isyan etti: Artık düğünlerde takacağız

05 Ağustos 2025 11:12see110

Alanyaspor, 5 futbolcunun sözleşmesini uzattı!

05 Ağustos 2025 13:45see110

Cilt bakımında yeni trend: Kırmızı ışık terapisi hakkında bilmeniz gereken kritik noktalar! Kırmızı ışık terapisi nedir ne işe yarar?

06 Ağustos 2025 02:52see110

Muayeneden geçmeyen otomobilini yaktı Diyarbakır Haberleri

05 Ağustos 2025 19:47see110

PKK’nın silahlara vedası 2026 yılına sarkacak!

07 Ağustos 2025 05:12see108

Tutuklamalar iyi planlanmış Sözcü Gazetesi

07 Ağustos 2025 05:32see108

Bilim insanları bile dehşete kapıldı: Üretilen robot yamyam oldu Sözcü Gazetesi

05 Ağustos 2025 09:52see107
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları