Hürriyet Kuzey Irak’ta: 47 yıllık terör biterken tarihi anlar... PKK silahlarını böyle yaktı

Kuzey Irak’ta dün Türkiye için tarihi bir gün yaşandı. 15’i kadın 15’i erkek 30 kişilik PKK’lı grup, Kandil’den Irak’ın Süleymaniye kentinin 50 kilometre batısında yer alan Jasana Mağarası alanına geldi. Süleymaniye-Dukan yolu üzerinde, Kani Han köyünün arkasında yüksek dağ vadisindeki Jasana Mağarası’na gelen PKK’lı grup, daha sonra bu silahlarını teslim etti. Silahlar burada kayıt altına alındı, ardından da özel tasarlanan kazanlarda yakılarak imha edildi.

Alanda Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı yetkilileri, Iraklı yetkililer, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi yetkilileri ve güvenlik güçleri, DEM Partililer, bazı sivil toplum kuruluşlarından katılımcılar ve medya mensupları yer aldı.

Silahları teslim eden PKK’lı grup, ardından yeniden PKK’nın kontrolündeki üs bölgelerine geçiş yaptı.

EN TEPEDEN MESAJ: SİLAHI BIRAKIYORUZ

Silah bırakan grubun içerisinde başta silahlı kadın yapılanması olmak üzere örgüt içerisindeki en etkili isimlerden “Bese Hozat” kod adlı Hülya Oran da yer aldı. Murat Karayılan ile birlikte KCK’nın (PKK’nın çatı organı) sözde eşbaşkanı Oran’ın silah bırakması büyük önem taşıyor.

Bu durum, örgüt içerisinde silah bırakılmasına muhalefet edenlere net mesaj olarak görüldü. Ayrıca Türkiye’ye de “en üst düzey olarak silah bırakmaya hazırız” mesajı verildi.

Tunceli’de 1994 yılında PKK’ya katılan Oran, Bese Hozat kod ismini aldı. Tunceli kırsalında 4 yıl geçiren ve birçok eylemde yer alan Oran, ardından Kuzey Irak’taki Kandil bölgesine geçiş yaptı. Oran, Temmuz 2013’teki Kongra-Gel kongresinde KCK Yürütme Kurulu eşbaşkanlarından biri olarak seçildi. PKK içerisindeki silahlı kadın yapılanmasının üzerinde büyük etkisi vardı. Oran’ın silah bırakması ise “Terörsüz Türkiye” sürecinin en önemli adımlarından biri olarak görüldü.

TSK VE MİT SİLAHLARI TAKİPTE

PKK’nın silah bırakması Türkiye tarafından da yakından takip edildi. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Milli İstihbarat Teşkilatı’nda görevliler silah bırakma alanında doğrulama mekanizması olarak hazır bulundu. Sahadaki gelişmeler anlık takip edildi. Silah bırakma, silahların kayıt altına alınması ve imha edilmesi süreciyle ilgili raporlama yaptı. Türkiye’nin yanı sıra Irak merkezi hükümet ve Irak Kürdistan Bölgesi’nden de gözlemciler bulundu. Bunun dışında üçüncü başka bir ülke sürece dahil edilmedi.

İLK KEZ SİLAH BIRAKTI

PKK, 27 Kasım 1978’de Diyarbakır Lice ilçesinin Fis köyünde  kuruldu. İlk eylemini 15 Ağustos 1984 akşamı Siirt’in Eruh ve Hakkâri’nin Şemdinli ilçelerinde yapan PKK, 41 yıldır kanlı terör eylemlerine devam etti. Birçok kez çözüm yolları denenmesine rağmen sonuca ulaşılmazken örgüt, varlığını ve eylemlerini sürdürdü. “Terörsüz Türkiye” çağrısıyla başlayan yeni süreçte ise ilk adım 5-7 Mayıs tarihlerinde atıldı. Toplamda 232 delegenin katılımıyla yapılan PKK 12. Kongresi’nde örgüt kendisini feshetti. PKK, tarihinde ilk kez dün silah bıraktı.

BESE HOZAT: SİLAHLARIMIZI İMHA EDİYORUZ

Jasana Mağarası’na geçiş yapan 15’i kadın 15’i erkek PKK’lı burada toplu olarak silah bıraktı. Barış ve Demokratik Toplum Grubu adına hazırlanan açıklamayı Bese Hozat kod adlı Hülya Oran okudu. Açıklamada, “Bugün buraya Öcalan’ın 19 Haziran 2025 tarihinde dile getirdiği çağrıya cevap olarak geldik. Öcalan’ın 27 Şubat 2025 günü açıkladığı Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı, 5-7 Mayıs günlerinde yapılan PKK 12. Kongre kararları temelindedir. Sürecin pratik başarısı için bir iyi niyet ve kararlılık adımı olarak bundan sonra, demokratik siyaset ve hukuk yöntemiyle yürütmek amacıyla sizlerin huzurunda silahlarımızı özgür irademizle imha ediyoruz. Attığımız bu adımın başta kadınlar ve gençler olmak üzere tüm halkımıza, Türkiye ve Ortadoğu halklarına ve tüm insanlığa hayırlı olmasını, barış, özgürlük getirmesini diliyoruz. Öcalan’ın ‘Silahın değil, siyasetin ve toplumsal barışın gücüne inanıyorum ve sizi de bu ilkeyi hayata geçirmeye çağırıyorum’ ifadesine yürekten katılıyor ve bu tarihi ilkenin gereğini yerine getiriyor olmaktan büyük gurur ve onur duyuyoruz. Ortadoğu’nun kan gölüne döndüğü ve halkımızın barış içinde özgür, eşit ve demokratik bir yaşama her zamankinden daha fazla ihtiyacının olduğu bu ortamda attığımız bu tarihi adımın büyük önemini, doğruluğunu ve aciliyetini görüyor ve hissediyoruz” denildi.

DOÇKALI VE HELİKOPTERLİ GÜVENLİK ÖNLEMİ

- Terör örgütü PKK, dün Süleymaniye ile Dukan arasında kalan Jasana Mağarası’nın olduğu yerde silah bıraktı. Dukan’dan Süleymaniye’ye giden yolda alınan doçkalı ve helikopterli güvenlik önlemleri dikkat çekti. Davetliler, silah bırakma töreninin olduğu bölgeye uzun konvoylar şeklinde ulaştı. 

DÜNYA BASINI ORADAYDI

- Terör örgütü PKK’nın silah bırakacağı gün için dünya basını da Kuzey Irak’a akın etmişti. Davetli gazeteciler tören alanında yer alırken bir bölümü dışarıdan gelişmeleri izledi. Televizyoncular gelişmeleri canlı yayınlarla izleyicilerine duyurdu.

TARİHİ ANA TANIKLIK ETTİK: JASANA’YA HEYECANLI YOLCULUK

Tarihi ana tanıklık etmek için Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’ne bağlı Erbil kentinde sabah 05.30’da hareket ettiğimizde olağanüstü bir günün hareketliliği vardı. Üst düzey güvenlik önlemleri her yerde göze çarpıyordu. Irak Merkezi Hükümeti güçleri, Barzani ve Talabani’ye bağlı Peşmergeler, yol boyunca devriye  atarak güvenlik sağlıyordu. Bölgeye giderken 3 ayrı kontrol noktasından geçiş yaptık. Yol boyunca hem Barzani’ye hem de Talabani’ye bağlı Peşmerge güçlerince kendi bölgelerinde ayrı ayrı pasaport kontrolünden geçtik. Yaklaşık 3 saatlik bir yolculuğun ardından ise PKK kamplarının olduğu Kandil Dağı’nın eteğindeki Süleymaniye’ye bağlı Dukan İlçesi’ne geldik.

Dukan’da toplanan yüzlerce yerli ve yabancı gazeteci merakla PKK’nın silahlarını bırakacağı anı bekliyordu. Gazetecilerin heyecanları yaptıkları yayınlara yansırken, silah teslimini yerinde gözlemleyecek olan gruplar da araçlarla harekete geçmişti.

Silah bırakılma alanı son dakikaya kadar gizli tutulmuştu. Bölgede terörün bitmesine ilişkin büyük umut yaşanırken, aynı zamanda olası bir provokasyona karşı da güvenlik endişesi vardı. Sürecin zarar görmemesi için hem karadan hem havadan en üst düzey güvenlik önlemleri alındı.

AĞIR SİLAHLI GÖREVLİLER

Son güne kadar sır gibi saklanan silah bırakma alanı olarak ise tarihi bir yer seçilmişti. Süleymaniye’ye 50 kilometre uzaklıktaki Jasana Mağarası’nın bulunduğu vadi, aynı zamanda PKK’nın kendisini en güçlü hissettiği Kandil Dağı’na açılan kapıydı. Vadi adeta güvenlik çemberine alınmıştı. Tüm yollar ağır silahlı güvenlik güçleri tarafından kesilmişti. Tören boyunca bir helikopter sürekli havadan denetim yaptı.   

PKK’nın silah bırakması, bölgede de büyük sevinçle karşılandı. Herkes yeni dönemi umut bekliyordu.

JASANA MAĞARASI

Irak’ın Süleymaniye kentinin 50 kilometre batısında yer alan Jasana Mağarası, Süleymaniye-Dukan yolu üzerinde, Kani Han köyünün arkasında ve “Sara” sıradağlarının yüksek dağ vadisinde yer alıyor. 1923 yılında İngiliz ordusunun saldırısından ardından Şeyh Mahmud’un sığınak haline getirip, bir matbaa kurduğu Jasana Mağarası’nda “Bangi Hak” adlı ilk gazete çıkarıldı. İngilizlere karşı Irak Kürtleri’nin sığınağı olan Jasana Mağarası, yarım asır sonra Peşmergeler için de büyük önem taşıdı. Baas rejimine karşı direnen Peşmergelerinin de sığınağı oldu.