İğrenç olay dönüm noktası oldu: Telefon kamerasını sessize almak Asya ülkelerinde neden yasaklandı?

Akıllı telefonlarla fotoğraf çekerken çıkan "klik" sesi, Japonya’da en sessiz ortamları bile delip geçiyor. Sanat galerilerinden tapınaklara, toplu taşıma araçlarından okul törenlerine kadar her yerde duyulan bu ses, kullanıcıların kendi tercihine bırakılamıyor. Japonya’daki telefonlarda kamera sesi kapatılamıyor. Üstelik bu sadece teknik bir detay değil; kanunlarla belirlenmiş bir zorunluluk.

Peki neden?

MAHREMİYET İHLALLERİNE KARŞI YASAL ÖNLEM

Japonya’da bu kuralın temelinde, kişisel mahremiyetin korunması yatıyor. Özellikle rıza dışı fotoğraf ve video çekimi gibi suçları önlemek amacıyla, 2000’li yılların başında yürürlüğe konan düzenlemeler sayesinde, ülkede satılan tüm telefonların kamera sesi çıkarması mecburi hale geldi.

Bu ses, telefon sessizde bile olsa devre dışı bırakılamıyor. iPhone kullanıcıları, Apple’ın Japonya için özel olarak geliştirdiği modellerde kamera sesini kapatma seçeneğini bulamıyor.

MASASHI TASHIRO OLAYI: BİR DÖNÜM NOKTASI

Bu kuralın hayata geçmesindeki en dikkat çekici olay, 2000 yılında yaşandı. Ünlü Japon müzisyen ve televizyon kişiliği Masashi Tashiro, Tokyo’daki bir tren istasyonunda, telefonuyla gizlice bir kadının fotoğrafını çekerken yakalandı. Olay, kamera özellikli cep telefonlarının henüz yeni yeni yaygınlaştığı dönemde kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.

Japonya’da kameraya sahip ilk telefonlardan biri olan J-SH04’ün geliştirme sürecinde yer alan mühendis Keiji Takao, yıllar sonra verdiği bir röportajda şu ifadeleri kullandı:

“Telefonlara kamera eklediğimizde, bu özelliklerin kötüye kullanılabileceğini öngörüyorduk. Tashiro’nun tutuklanması, bu yöndeki endişelerimizi güçlendirdi. Bu yüzden deklanşör sesinin sessiz modda bile çalması yönünde karar alındı.”

Bu karar kısa sürede tüm üreticilere örnek oldu ve Japonya’daki bütün telefonlara uygulandı.

GÜNEY KORE’DE DE AYNI KURAL VAR

Japonya bu konuda yalnız değil. Güney Kore’de 2014’te yürürlüğe giren Gizlilik Koruma Yasası ile aynı uygulama zorunlu hale geldi. Çin’de de benzer düzenlemeler bulunuyor. Her üç ülkede de amaç aynı: Gizli fotoğrafçılığı engellemek.

Her ne kadar kamera sesi zorunlu olsa da teknolojiyi kötüye kullanmak isteyenler için yeni yollar da ortaya çıktı. Japonya’da “BlackVideo” adlı ücretli bir uygulama, kullanıcıların kamera sesini tamamen devre dışı bırakmasına, görüntüyü tarayıcı ekranı gibi göstermesine ve kayıtları gizli klasörlerde saklamasına olanak tanıyor.

Bu uygulama, App Store’da en popüler ücretli kamera uygulamaları arasında yer alıyor. Özellikle tren gibi kalabalık ortamlarda, bu tür sessiz kamera uygulamaları kötü amaçlarla kullanılabiliyor.

2010 yılında Japonya’da bin 741 kişi yasa dışı fotoğraf çekmekten tutuklanırken, bu sayı 2019’da 3 bin 953’e yükseldi. Bu da gösteriyor ki, tek başına sesli deklanşör uygulaması çözüm getirmiyor.