İmralı Süreci nin A dan Z ye beş aşaması ortaya çıktı

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin başlattığı İmralı Süreci’nde terör örgütü PKK, 12 Mayıs’ta silah bıraktığını duyurdu. Sürecin nasıl işleyeceğine dair detaylar ise güvenlik kaynakları aracılığıyla netleşmeye başladı.

Halk TV Muhabiri Sibel Mazrek, sürecin beş evresini Haber Masası programında Buket Güler'e anlattı.

İşte aşama aşama İmralı Süreci:

Birinci evre, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan’ın 30 Ağustos’ta yaptığı "iç cephe" vurgusuyla başladı. Bu evre, 1 Ekim’de Bahçeli’nin DEM Partili vekillerle tokalaşması ve 22 Ekim’de terör örgütü PKK'nın lideri Öcalan için 'umut hakkı' çıkışıyla tamamlandı. Böylece siyasi zeminin oluşturulduğu bu dönem sona erdi.

İkinci evrede, 27 Şubat’ta Öcalan’ın PKK’ya yaptığı 'silahları bırakın' çağrısı süreci hızlandırdı. 12 Mayıs’ta ise örgüt, fesih kararı aldığını açıkladı. Bu adım, süreci resmen üçüncü evreye taşıdı.

Süreç şu an üçüncü evrede. Bu aşamada silahların nasıl, nerede ve kimlerin gözetiminde bırakılacağı tartışılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan sahadaki bütün denetimi Milli İstihbarat Teşkilatı denetiminde kontrol edileceğini açıkladı.

MİT, hem Türkiye’de hem de Irak ve Suriye’deki muhataplarla birlikte sahada aktif olacak. Süreci yerinde gözlemleyecek olan MİT, raporları Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunacak.

Silah bırakıldıktan sonra ne olacağı da önemli bir başlık. Mazrek, “Suça bulaşmamış olanlar Türkiye’ye gelecekler ve ardından çeşitli hukuki süreçler kapsamında da bundan sonraki süreç işletilecek” ifadelerini kullandı.

Sayılarının yaklaşık 4 bin olduğu belirtilen bu kişiler için özel yasal adımlar atılacak.

Ayrıca, örgütün yönetici kadrosu için farklı senaryolar hazırlanıyor. Mazrek, “Ya bazıları Türkiye’de kalmayacak diyorlar yöneticiler ya da Suriye’ye, Irak’a ya da üçüncü bir ülkeye gidebilir deniyor.” dedi.

YPG'nin sürece dahil olup olmayacağı ise henüz netlik kazanmış değil.

Silahların tamamen bırakılmasının ardından, 3 ila 4 ay içinde demokratikleşme ve yasal reform süreci başlayacak. Bu evrede, başta ifade özgürlüğü ve siyasete katılım gibi alanlarda düzenlemeler öngörülüyor. Ekim ayına doğru bu yönde somut adımların atılması bekleniyor.

Son aşama, sürecin toplumsal boyutunu kapsıyor. “Bu sürecin kabullenme dönemi sosyolojik ve psikolojik açıdan çok önemli olacak” diyen Mazrek’e göre, şehit aileleri ve gaziler bu evrede özel olarak ele alınacak. Amaç, geniş toplumsal bir mutabakat ve barış ortamı oluşturmak.

-*----------

PKK silah bıraktığını duyurdu fakat şimdi bundan sonra bu süreç nasıl işleyecek? Aslında en merak ettiğimiz soru bu. Günlerdir bu sürece dair farklı haberler gündeme geliyor ama bugün yavaş yavaş aslında kesinleşmeye başladı gibi güvenlik kaynakları zaten bu konuyla ilgili gazetecilere bilgi verdi.

Baktığımız zaman beş evrelik bir plandan söz ediliyor.

Yani şu anda bulunduğumuz zaman üçüncü evreye gelmiş durumdayız ama birinci evreyi nasıl telaffuz ediyor iktidar?

Şöyle diyor: Birinci evre aslında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 30 Ağustos yaptığı yaptığı ilk cephe vurgusuyla başladı ve ardından 1 Ekim'de Bahçeli'nin dem partili vekillerle tokalaşması ve 22 Ekim'de Öcalan için Umut Hakkı çıkışıyla birinci evre tamamlanmış oldu diyor.

İkinci evreye baktığımız zaman ikinci evrede 27 Şubat'ta yani Öcalan'ın PKK için silahları bırakın çağrısı ve 12 Mayıs fesih kararı. 12 Mayıs'ta artık fesih kararı aldı.

Şimdi 3. evre. 3. evre ne oluyor? Aslında tam da bulunduğumuz bu süre. 12 Mayıs'tan itibaren 3. evreye geçmiş bulunmaktayız. Burada da silahların bırakılması ve PKK'nın kendisini nasıl feshedeceği ile ilgili tartışmalar.

Aslında en önemli evre 3. evre. Çünkü silahların bırakılmasıyla ilgili çok sayıda soru işareti var. Silahlar nerede bırakılacak? Bu süreci kim takip edecek, nasıl takip edecek? Cumhurbaşkanı Erdoğan grup toplantısında çarşamba günü sahadaki bütün denetimi Milli İstihbarat Teşkilatı denetiminde kontrol edilecek dedi ki asıl olan uygulama uygulamadır. Yani silahların bırakılıp bırakılmayacağı önemli. Dolayısıyla MİT bunu sahada denetleyecek. Ama nasıl olacak? Şimdi hem Türkiye'de hem de Irak ve Suriye'de bir süreç, bir mekanizma işleyecek.

MİT Irak'ta Irak'taki devlet yetkilileriyle istihbarat yetkilileriyle Suriye'de de yine aynı şekilde devlet yetkili ve Mit istihbarat MİT görevlileri istihbarat yetkilileriyle bu süreci yönetecek. fakat bu silahların bırakılmasıyla ilgili Mit gerekli raporları yazacak orada ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a sunacak. Ardından silahlar bırakıldıktan sonra teröristler nereye gidecek? Üst kadro yani yönetici kadro nereye gidecek? Türkiye'de mi kalacak? Irak'taki Suriye'deki yöneticiler nerede olacak? Tabii bir de YPG'nin fesih de mi var? Soru işareti var. Tartışmalar söz konusu. Bunlar da aslında hepsi iktidar tarafından, devlet yetkilileri tarafından koordineli bir şekilde işletilecek. Sahada MİT silahların bırakılmasıyla ilgili süreci yönetecek. Silahlar bırakıldıktan sonra da suça bulaşmamış teröristler ki bunların sayısının 4000'e yakın olduğu da belirtiliyor.

Suça bulaşmamış olanlar Türkiye'ye gelecekler ve ardından çeşitli hukuki süreçler kapsamında da bundan sonraki süreç işletilecek. Üst kadro için yani yönetici kadro için de farklı planlamalar devam ediliyor. Çünkü orada da ya bazıları Türkiye'de kalmayacak diyorlar yöneticiler ya da Suriye'ye, Irak'a ya da üçüncü bir ülkeye gidebilir deniyor.

Dolayısıyla üçüncü evre bu şekilde başlayacak. Şunları da anlatayım çünkü üçüncü evreyi anlattık ama 4. evre önemli. Silahlar bırakıldıktan sonra gerektiği gibi süreç işledikten sonra demokratikleşme ve yasal düzenlemelere geçilecek ki bunun için de silah bırakma sürecinin 3-4 aylık bir zaman zarfında gerçekleşmesi bekleniyor.

Ekim ayında yani sonbahara doğru yasal düzenlemeler için adım atılacak ve yasal düzenlemeler de olduktan sonra 5. evrede sosyolojik ve psikolojik bir bütünleşme dönemi başlayacak. Özellikle burada şehit ailelerine, gazilere de ayrı bir parantez açılıyor. Yani bu sürecin kabullenme dönemi sosyolojik ve psikolojik açıdan çok önemli olacak. Dolayısıyla baktığımız zaman bu yeni sürece dair beş aşamalı bir plandan bahsediliyor ama en önemli planda dediğimiz gibi üçüncü aşama olacak