İran İsrail çatışması Kalkınma Yolu nu erteletebilir İş Yaşam Haberleri

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu gelecek hafta İstanbul'da düzenlenecek Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu öncesinde gündeme dair açıklamalarda bulundu.

Bakan Uraloğlu basın mensuplarıyla gerçekleşen buluşmada ilk olarak Türkiye'nin ulaştırma alanında yaptığı yatırımlara ilişkin verileri paylaştı. 2002 yılından bu yana 293.5 milyar dolarlık bir yatırım yapıldığını belirterek "Karayolları, demiryolları, havayolu, denizcilik ve haberleşme noktasında bunun üretime katkısının yaklaşık bir trilyon dolar olduğunu hesaplıyoruz" ifadelerini kullandı.

BÖLÜNMÜŞ YOL UZUNLUĞU YAKLAŞIK 5 KATINA ÇIKTI

Bu süreçte karayollarında 6 bin 101 kilometre olan bölünmüş yol uzunluğunu 29 bin 742 kilometreye yükselttiklerini belirten Bakan Uraloğlu "Bu da mevcut yol ağımızın yaklaşık yüzde 42'sini oluşturuyor. Ancak trafik hareketinin yaklaşık yüzde 80-85'ini sadece bu bölünmüş yollar üzerinden seyrettirebildiğimizi söylemek isterim. Otoyolu 1700 km'den 3800 km'lere, bitümlü sıcak karışım kaplamayı 8500'den 32000 km'lere, viyadük uzunluğunu 311 km'den 799'a Tünel uzunluğunu da 50 km'den 790'a çıkardık" dedi.

10 bin 900 kilometre olan demiryolu ağını yaklaşık 14 bin kilometreye çıkardıkları bilgisini veren Uraloğlu şöyle devam etti:

"Bir taraftan da mevcut elektrikli ve sinyalli hat uzunluklarımızı yüzde 60, 70 hatta yüzde 80'lere kadar çıkarmış olduk. Dolayısıyla bu hem çevreci hem de kapasiteyi artıran bir durum. Ülkemizi Avrupa'da 6. dünyada 8. yüksek hızlı tren işletmecesi ülke yaptık ve 2251 km Yüksek hızlı demir yolu inşa ettik. Kent içi raylı sistemlerde de yine bakanlığımız yaklaşık on dört ilde toplam 1.014 kilometre bir raylı sistem inşaatını gerçekleştirdi."

HAVALİMANI SAYISI 26'DAN 58'E YÜKSELDİ

Bakan Uraloğlu 2002’de 26 aktif havalimanı olduğunu hatırlatarak bu rakamın bugün 58'e ulaştığını 2 havalimanının ise yapımının devam ettiğini belirtti.

Uraloğlu'nun paylaştığı verilere göre 2022 yılında denizcilik sektöründe liman tesisi sayısı 2022'de 152 iken bugün 217 oldu. 37 olan tersane sayısı ise 85'e ulaştı.

FİBERDE HEDEF 800 BİN KİLOMETRE

İletişim alanındaki güncel rakamları da açıklayan Uraloğlu 96.5 milyon bir geniş bant aboneye ve 605 bin kilometre fiber ağ uzunluğuna ulaşıldığını söyledi. Fiberde ilk etapta hedefin Bunu ilk etapta 800 bin kilometreye ulaşmak olduğunu ifade etti.

45 GÜN YERİNE 13 GÜN

Bakan Uraloğlu bu verileri paylaşmasının ardından Türkiye'nin jeopolitik önemi ve son dönemde giderek daha sık konuşulan uluslararası ulaşım ve lojistik ağlarla ilgili bilgilendirme ve değerlendirmelerde bulundu. Bugün Süveyş kanalından giden bir yükün yaklaşık kırk beş günde; Ümit Burnu'nu dolaştığını söyleyen Uraloğlu "Kalkınma Yolu’nu bitirdiğimizde oradan giderse 25 günde bu yolculuk, yük taşıma süresi tekamül etmiş olacak. Orta Koridor’u, etkin bir şekilde kullandığımız durumda da 18 günde… Bunu ilerleyen zamanda 13 günlere kadar düşürmüş olacağız" dedi.

Orta Koridor hakkındaki detayları paylaşan Uraloğlu bunun Hazar geçişli, Gürcistan limanlarından Karadeniz'e inebilen, Türkiye'den de demir yoluyla kesintisiz Avrupa'ya giden bir hat olduğunu söyledi.

ORTA KORİDORDAN 114 MİLYAR DOLARLIK ETKİ

Kuzey Koridor'un Rusya'nın savaş halinde olmasına rağmen hala etkin bir şekilde kullanıldığına dikkat çeken Ulaştırma Bakanı "Batı, yüklerin İran üzerinden çok taşınmasını istemiyor. Onun için biz bu Hazar geçişli Orta Koridoru çok daha güçlendirme gayreti içerisindeyiz. Burada orta koridorun ülkemizdeki durumu nedir? Yaklaşık 2 bin 262 kilometre. Bunun belli bölümlerini bitirdik. Geri kalan bölümünde de çalışmaya devam ediyoruz ama Marmaray geçişli demiryolu güzergahını halihazırda işletebiliyoruz" diye konuştu.

Orta Koridor için toplamda yaklaşık 50 milyar dolarlık bir yatırım yapılmış olacağını belirten Bakan Uraloğlu, bu koridorun üretime etkisinin 114 milyar dolar olacağını ve yıllık da yaklaşık 144 bin kişiye istihdam imkanını sağlayacağını öngördüklerini belirtti. Çin'den Avrupa'ya yüklerin şimdilik 18 ama ilerleyen zamanda 13 güne kadar düşen bir süre içerisinde taşınacak olmasının bu koridorun önemli etkenlerinden bir tanesi olduğunu vurguladı.

"TEK BİR HATTA BAĞLI KALMAMAMIZ GEREKİR"

Bakan Uraloğlu Kalkınma Yolu Koridoru’nun ise Irak'ın Basra Körfezi'ndeki Fav Limanı'ndan başlayıp 1200 km ile Ovaköy'e, Türkiye'de de Kapıkule'ye kadar giden ve üç denize de bağlantısı olacak olan bir koridor olduğunu belirtti.

Orta Koridor, Kalkınma Yolu Koridoru gibi alternatiflerin çeşitlendirilmesi gerektiğini belirten Uraloğlu şöyle devam etti:

"Bakın bugün İsrail'in İran'a saldırması sonucunda Hürmüz Boğazı'nın kapatılması konuşuluyor. Dolayısıyla Hürmüz Boğazı kapatıldığı zaman Fav limanı gelecekteki beklenen kapasitenin işlevin altına düşebilecektir. O zaman bizim elimizde Orta Koridorun güçlü olarak durması lazım. Deniz yollarının güçlü olarak durması lazım. Yani tek bir hatta bağlı kalmamamız gerekir."

Bakan Uraloğlu'nun verdiği bilgilere göre Kalkınma Yolu kapsamında 2100 kilometre demiryoluve aynı güzergahta bir karayolu ağı olacak. Bu kapsamdaki da bittiğinde yaklaşık 24 milyar dolarlık bir yatırım yapılmış olacak. Projenin yıllık 50 milyar dolarlık ekonomik etk ve ortalama 63 bin kişilik istihdam yaratacak.

Hızlı tren ağlarının birçok ile bu vesileyle bağlanacağının altını çizen Uraloğlu "Altı milyon yeni vatandaşımıza bu vesileyle ulaşmış olacağız ve ülkemizde bunlar sadece bir transit koridor değil aynı zamanda lojistik üsler anlamında da üretim merkezlerinin gelişmesini destekleyecektir" dedi.

KUZEY MARMARA HIZLI TREN HATTININ İHALESİ BU YIL YAPILACAK

Şu anda Marmaray'dan günde maksimum dört yük treninin geçmesine imkan verilebildiğini söyleyen Uraloğlu "Niye? Çünkü yılın yaklaşık 20 saatine yakın bölümü, 18-20 saat 300 tren seferi ile 700 bin insanımızı, vatandaşımızı taşıyoruz. Bunun haricinde kalan 4-6 saatlik bölümünde hem günlük bakımı yapıyoruz hem de sadece 4 tane yük trenini geçirebiliyoruz. Şimdi Gebze'den başlayıp Sabiha Gökçen Havalimanı, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, İstanbul Havalimanı, Çatalca'ya yani Halkalı-Kapıkule'ye bağlanacak olan hızlı tren hattımıza bağlantı sağlamış olacağız. 120 km uzunluğunda Dünya Bankası'nın koordinasyonunda İslam Yatırım Bankası ve diğer bankaların kredi görüşmeleri tamamlanmak üzere inşallah bu sene ihalesini yaparak yapımına seneye başlayalım diye düşünüyoruz. Burasını açtığımız an artık bu koridorda bir kapasite problemi kalmamış olacak. Yaklaşık bir 5 milyar dolarlık da bir yatırımdan bahsediyoruz" açıklamasında bulundu.

ANKARA-İZMİR HIZLI TRENİ NE ZAMAN TAMAMLANACAK?

Bakan Uraloğlu bunların yanında devam eden demiryolu hattı çalışmalarıyla ilgili son gelişmeleri aktardı:

"Ankara'nın Ege'ye bağlantısı İzmir'e hızlı tren hattımız da yaklaşık 505 kilometre, çalışmalar devam ediyor. Afyon'a kadar 2026 yılında, devamını da 2027 ve 2028 yıllarında bitirelim diye çalışmalarımıza devam ediyoruz"

"Başka projemiz, Ankara İstanbul arasından hızlı trenden ayrılıp Osmaneli'nden Bursa'dan Bandırma'ya kadar giden hattımız. Yaklaşık 200 kilometre civarında. Bunu da bu sene sonu itibariyle Bursa'ya kadar gayret ediyoruz. Biraz iddialı olmakla beraber. Geri kalanını da 2028’e kadar bitirmiş olacağız.

Bir başka projemiz Kalkınma Yolu Koridoru’nun da önemli bir parçasını oluşturan Mersin, Adana, Osmaniye, Gaziantep hattımız. Yaklaşık 312 kilometre uzunluğunda, bunu da inşallah 2026 sonu 2027 gibi bitirmiş olacağız. Bazı bölümlerinin dört hat olduğunu da özellikle belirtmek isterim."

"SUYU BIRAKTIĞINIZDA EN DOĞRU MECRADAN AKAR"

Bakan Uraloğlu yaptığı sunumun ardından basın mensuplarının sorularını cevapladı. İsrail-İran gerilimi Kalkınma Yolu’nu etkileyip etkileyemeyeceğinin sorulması üzerine "Tek bir koridora bağlı kalmamızın doğru olmadığını söyledim. Bu Orta Koridor için de böyle, Kalkınma Yolu Koridoru için de böyle. Tabii bu şekildeki çatışmalar bu projelerle ilgili bazı soru işaretlerini beraberinde getiriyorlar. Ama bunun ilanihaye devam etmesini de öngörmüyoruz. Zaten böyle bir sıkıntıyı dünyanın sürdürebilme şansı yok. Dolayısıyla bu projede bu tür çatışmalar ya da gerginlikler belki başlamasını belki biraz erteletebilir. Belki oraya sağlanacak finansmanla ilgili biraz daha yoğunlaşmayı gerektirebilir. Ama bu şöyledir; hani siz suyu bıraktığınızda o en doğru mecradan akar ya bu Kalkınma Yolu Koridoru da böyle bir mecra. Bugün ya da istediğimiz zaman diliminde olmasa bile mutlaka hayata geçireceğiz" cevabını verdi.

"TÜRKİYE SADECE BİR GEÇİŞ KORİDORU OLMAYACAK"

Bakan Uraloğlu'na ayrıca Orta Koridor'un Avrupa Birliği'ne Çin ürünlerinin çok daha ucuza ve hızlı gitmesi anlamına gelmesi dolayısıyla Türkiye'nin ihracatı açısından bir dezavantaj doğurup doğurmayacağı soruldu. Uraloğlu bu soruya şu şekilde cevap verdi:

"Bakın bugün bulunduğumuz İstanbul'dan İzmir'e dört yüz yirmi altı kilometrelik bir otoyol yaptık. Ve üç buçuk saatte gidebiliyoruz. Yapılmadan önce sekiz buçuk saatti. Bugün yapmasaydık on üç saatler olmuş olacaktı. İstanbul İzmir seyahati.

Soruyla ilgisine geleyim. Bu güzergahı yaptıktan sonra on iki tane organize sanayi bölgesi bu güzergaha yakın yerlerde teşkil edildi. Dolayısıyla Türkiye sadece bir geçiş koridoru olmayacak, sadece bir navlun ücretleriyle yetinmeyecek, lojistik ve üretim anlamında da ciddi avantajlar sağlayacaktır diye söyleyebilirim."

"TÜRKİYE'NİN BÜTÇESİ ORALARI GEÇTİ"

Bakan Uraloğlu'na ayrıca özellikle son bayram tatilinde gündeme gelen radar tartışmaları ve sonrasında konuyu araştırmak için kurulan komisyon da soruldu.

Bu süreçte seyahat eden araçların binde beşine hız denetimi yapılıp ceza uygulandığını belirten Uraloğlu "Ama algı onun çok üzerinde oldu. Tabii burada çok net refleks şudur, vatandaşlarımızın trafikte can kaybını azaltmak. Bütün hesap budur. Onun haricinde 'trafik cezası kesildi de bütçeye şu kadar geldi...' Türkiye'nin bütçesi oraları çok fazla geçti. Öyle bir kaynağa ihtiyacı yok ülkemizin" dedi.

"YERLEŞİM LEVHASINI GÖRDÜĞÜNÜZDE 50'YE DÜŞMENİZ GEREKİR"

Uraloğlu sözlerine şöyle devam etti:

"Bazı vatandaş diyor ki '90'la gidiyorum 70'e düştü 50'ye düştü tekrar 70'e çıktı…' Tabii bir sürücünün bütün dikkatinin yol ve lehvalarda elbette olmasını isteriz. O zaman bu sefer şöyle bir soru da beraberinde geldi “bu lehvalar yanlış mıydı da bir komisyon kuruldu?”

Bir yanlışlık yok. Kurulan komisyon buradaki mesela bir yaya geçidinde siz eğer 50'ye düşürmüşseniz, yaya geçidi koymuşsanız 50'ye düşürmek zorundasınız. 70'le geçiremezsiniz oradan. Bunların hepsini tespit edelim. Ama ilk etapta da bu levhalarda gelişen ve değişen imar durumuna yerleşim şartlarına göre bir düzenleme yapalım dedik.

Mesela bir tanesini çok basit söyleyeyim size. Siz bir yerleşim levhasını gördüğünüzde ilçe olsun il olsun onu gördüğünüzde otomatik aksi bir şey demiyorsanız orası meskun mahaldir, elliye düşmeniz gerekir. Biz bunu genelde yerleşimlerin sınırına koyduk. O zaman şunu tartıştık. Dedik ki yerleşimin yoğunlaştığı yere koyalım bunu mesela. Dolayısıyla bunların hepsini o komisyon iki bakan yardımcımızın başkanlığında kuruldu."

İRAN'DA 7 IRAK'TA 4 SİVİL UÇAK KALDI

Çatışmalar sebebiyle İran'da herhangi bir sivil uçağın kalıp kalmadığının sorulması üzerine Bakan Uraloğlu şu bilgileri verdi:

"Şu anda bizim bu İran-İsrail çatışmasında İran'da 7 tane, Irak'ta da dört tane ağırlıklı olarak Pegasus'un yanlış hatırlamıyorsam yedi tane Pegasus'un, iki tane Türk Havayolları'nın, bir tane Ajet'in, bir tane de Tailwind'in uçağı var. Bunlar dediğim gibi yedi tanesi İran'da, dört tanesi de Irak'ta. Bunları gerek dış işlerimiz gerekse de Milli İstihbarat Teşkilatımızın aracılığıyla takip ediyoruz. 3-4 gün yanlış hatırlamıyorsam orada bütün ekipler kaldı. Şimdi bütün ekipleri de bu tarafa aldık."

5G İHALESİ AĞUSTOSTA

Bakan Uraloğlu gelen soru üzerine 5G ihalesi süreciyle ilgili son gelişmeleri de aktardı. 5G ile ilgilioperatörlerle görüşmeler gerçekleştirdiklerini söyleyen Uraloğlu "Ulaştırma ve Altyapı Bakanı olarak benim beklentim elbette daha çok yatırımdır, çok net. Yani kamuya daha fazla para alma yerine daha iyi bir altyapı, iletişim altyapısı, 5G imkanı sunmaktır. Elbette Hazinemize de yatırımı engellemeyecek oranlarda bir katkı beklememiz doğal olanıdır diye düşünüyorum. Eğer bir aksilik olmazsa ağustos ayı içerisinde bunun ihalesini yapalım diye düşünüyoruz. Ama 2026 yılı içerisinde ilk sinyali alırız ve buradaki ilk etapta bütün ülkenin kapsanmasından ziyade belki, yoğun illerin kapsanması ve peyder pey bir program dahilinde ki bu 4,5G'de de böyle olmuştu" dedi.