İran petrolden vazgeçiyor! Yeni kalkınma planı belli oldu Sözcü Gazetesi

İsrail’le artan gerilim ve enerji ihracatına yönelik baskılar, İran’ı yeni bir ekonomik rota çizmeye zorluyor. ABD İran'ın nükleer tesislerini b-2 bombardıman uçaklarıyla vurması üzerine İran, Hürmüz Boğazını kapatma kararı aldı. 

Dünya petrol ihracatının yüzde 20'sinin geçişisini sağlayan bu boğazın kapatılması İran ve dünya açısından ağır ekonomik nedenlere sebep olabilir. 

Ekonomim'den Evrim Küçük'ün haberine göre, ABD yaptırımları ve bölgesel izolasyonun gölgesinde hareket eden Tahran yönetimi, dış ticarette dengeyi sağlamak amacıyla madencilik sektörüne stratejik öncelik veriyor.

Petrol zenginliğiyle bilinen İran, artık gözünü yer altındaki diğer kaynaklara çevirmiş durumda. Ekonomide çeşitlilik hedefi doğrultusunda demir cevheri, bakır, çinko ve boksit gibi metaller ön plana çıkıyor. Bu alanda kurulan entegre tesisler, çelik, alüminyum ve bakır rafinasyonu gibi sanayi kollarıyla destekleniyor.

S&P Global’in analizine göre İran, petrol gelirlerine olan bağımlılığını azaltmak ve döviz girdisini artırmak amacıyla maden ihracatını genişletmeyi hedefliyor. 

Özellikle Çin gibi büyük ekonomilere yönelen İran, aynı zamanda bölgesel pazarlarda da daha güçlü bir oyuncu olmayı planlıyor.

İran'ın madencilik potansiyelindeki rezervler şu şekilde: 

Demir Cevheri: Ülkenin toplam rezervi 3,8 milyar tonla dünya genelinde yüzde 1,9’luk bir paya sahip.

Çinko: 15 milyon tonluk rezerve sahip İran, Angouran ve Mehdiabad madenlerinden yılda yaklaşık 1 milyon ton üretim gerçekleştiriyor.

Bakır: Küresel bakır rezervlerinin yüzde 5’i İran’da bulunuyor.

Boksit ve Alümina: Üretim İran Alumina Şirketi tarafından yürütülüyor. Jajarm Madeni'nde 10,6 milyon ton boksit rezervi mevcut. Boksit, %47 oranında alümina içeriyor.

Çelik: İran’ın yıllık çelik üretimi yaklaşık 15 milyon tona ulaşıyor. Üretim, ağırlıklı olarak elektrik ark ocağı (EAF) teknolojisiyle yapılıyor. Mobarakeh, Khouzestan ve Esfahan Steel bu alandaki başlıca üreticiler.

Tahran’ın atacağı bu hamlesi, küresel maden ve metal piyasalarında yeni bir denge unsuru olabilir. İran, enerji dışındaki zenginliklerini ekonomik kalkınmanın merkezine yerleştirerek uzun vadeli bir dönüşümün temellerini atıyor.