İş birliğinde yeni düzenleme: Kurum bu durumları ihlal saymayacak

Konuya ilişkin tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Söz konusu tebliğle birlikte, teşebbüsler arasında gerçekleştirilen uzmanlaşma anlaşmalarının, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da yer alan “Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşmalar, Uyumlu Eylemler ve Kararlar” hükümlerinden grup muafiyeti kapsamında istisna tutulmasına dair koşullar belirlendi.

Buna göre, muafiyetten, aynı ürün pazarında faaliyet gösteren iki ya da daha fazla taraf arasında yapılan tek taraflı ve karşılıklı uzmanlaşma anlaşmalarıyla ortaklaşa üretim anlaşmaları için yararlanılabilecek.

Muafiyet, tarafların, münhasır alım veya satım yükümlülüğünü kabul etmesi ve uzmanlaşma ürünlerini ortak dağıtması durumlarında da geçerli olacak.

Söz konusu anlaşmaların esas amacı olmaması kaydıyla, bunların uygulanmasıyla doğrudan ilişkili ve gerekli olan, bir veya birden fazla tarafa fikri mülkiyet hakları devri ya da lisans verilmesi gibi yan hükümler için de bu tebliğ hükümleri geçerli kılındı.

Rekabeti doğrudan ya da dolaylı olarak kısıtlamayı amaçlayan düzenlemeler içeren uzmanlaşma anlaşmaları, bazı durumlarda grup muafiyetinden yararlanamayacak. Buna göre, doğrudan müşteriler dışındaki üçüncü taraflara yönelik ürün satışlarında fiyat belirleme, pazar ya da müşteri paylaşımı, üretim veya satış miktarlarının sınırlandırılması gibi hükümler içeren anlaşmalar muafiyet kapsamı dışında kalacak.

Yeni düzenlemeye göre, uzmanlaşma ürünlerinin dahil olduğu ilgili pazarlardan herhangi birinde tarafların toplam pazar payı %20’yi geçmediği sürece muafiyet geçerli olacak.

Yürürlükten kaldırılan “Uzmanlaşma Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği” kapsamında daha önce muafiyetten faydalanan ancak yeni tebliğdeki şartları karşılamayan anlaşmaların, 2 yıl içinde uyumlu hale getirilmesi gerekecek. Bu geçiş süresince ilgili anlaşmalara 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamındaki yaptırımlar uygulanmayacak.

Bu düzenleme, bazı şirketlerin birlikte üretim yapma, uzmanlaşma ve ürün dağıtımı gibi konularda işbirliği yapmasına şartlı olarak izin veriyor. Amaç, hem rekabeti korumak, hem de verimliliği teşvik etmek. Ancak işbirliği anlaşmalarının içeriği rekabeti bozacak türdense, muafiyet uygulanmayacak.