İsrail İran saldırıları sürüyor: En kötü senaryolar neler? Dış Haberler

İsrail'in İran'a yönelik başlattığı hava operasyonlarıyla bölgede başlayan gerginlik, İran'ın İsrail'e yanıt vermesiyle devam ediyor. İsrail ile İran arasındaki çatışmalar şu an için iki ülke arasında sınırlı. Birleşmiş Milletler ve dünyanın dört bir yanından taraflara itidal çağrıları geliyor.

Peki ya bu çağrılar karşılıksız kalırsa? Ya çatışma büyür ve genişlerse? İngiliz yayın kuruluşu BBC, olası birkaç en kötü senaryoyu derledi.

Tahran'da "İntikam Çağrısı" afişleri Haberi Görüntüle

ABD iddialara reddetse de, İran açıkça Amerikan güçlerinin İsrail'in saldırılarını en azından kapalı bir şekilde de olsa desteklediğine inanıyor.

İran, Orta Doğu'daki ABD üslerine ve gemilerine saldırabilir.

ABD, bu tür saldırıların ihtimal dahilinde olduğunu öngörerek bölgedeki bazı personellerini geri çekti. Kamuoyuna verdiği mesajlarda ise İran'a, Amerikan hedeflerine yönelik olası saldırıların sonuçları konusunda sert uyarılarda bulundu.

Peki ya bir Amerikan vatandaşı, örneğin Tel Aviv'de ya da başka bir yerde öldürülürse ne olur?

ABD Başkanı Donald Trump kendini harekete geçmek zorunda hissedebilir. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, ABD'yi İran'ı yenmek için savaşa dahil etmeye çalıştığı uzun süredir öne sürülüyor.

İsrail-İran hattında son durum ne? Haberi Görüntüle

Askeri uzmanlar, yalnızca ABD'nin İran’ın en derindeki nükleer tesislerine – özellikle Fordow’dakine – nüfuz edebilecek bombardıman uçaklarına ve sığınak delici bombalara sahip olduğunu söylüyor.

Trump, seçim kampanyası döneminde Orta Doğu'da yeni bir "sonsuz savaş" başlatmayacağına söz vermişti. Ancak öte yandan birçok Cumhuriyetçi hem İsrail hükümetini hem de Tahran’da rejim değişikliği zamanının geldiği yönündeki görüşünü destekliyor.

Ancak ABD aktif bir savaş tarafı haline gelirse, bu büyük bir tırmanma anlamına gelir ve uzun, yıkıcı sonuçlar doğurabilir.

ABD'li Senatör İsrail'in saldırısını kınadı Haberi Görüntüle

İran, İsrail'in iyi korunan askeri ya da stratejik hedeflerine zarar veremezse, füzelerini daha "yumuşak" hedeflere, yani yıllardır düşmanlarına destek verdiğine inandığı Körfez ülkelerine yöneltebilir.

Bölgede çok sayıda enerji ve altyapı hedefi bulunuyor. İran 2019'da Suudi Arabistan'ın petrol sahalarına saldırmakla suçlanmış, Husiler ise 2022'de BAE'deki hedeflere saldırmıştı.

O tarihten bu yana İran ile bazı bölge ülkeleri arasında kısmi bir normalleşme süreci yaşansa da, bu ülkeler aynı zamanda ABD üslerine ev sahipliği yapıyor.

Körfez saldırıya uğrarsa, onlar da ABD savaş uçaklarının hem kendi savunmaları hem de İsrail'in savunması için devreye girmesini talep edebilir.

İsrail, uzun vadeli hedefi olan İran'daki rejimin çökmesine sebep olabilir mi? Netanyahu, saldırıların birincil amacının İran'ın nükleer kapasitesini yok etmek olduğunu söylüyor. Ancak dün yaptığı açıklamada daha geniş hedefinin rejim değişikliğini de kapsadığını açıkça ifade etti.

"İran'ın onurlu halkına" hitaben yaptığı açıklamada, saldırısının onların "baskıcı rejimlerinden özgürlüğe ulaşmaları için yolu açtığını" söyledi.

İran hükümetinin devrilmesi İsrail'in arzuladığı bir şey olsa da bunun nasıl bir boşluk yaratacağı da belirsiz.

Birçok kişi, güçlü merkezi yönetimin ortadan kalktığı Irak ve Libya’da neler yaşandığını hatırlıyor.

Bu nedenle, önümüzdeki günlerde bu savaşın nasıl gelişeceği büyük önem taşıyor.

İran nasıl ve ne ölçüde misilleme yapacak? Ve ABD, İsrail üzerinde ne kadar –eğer mümkünse– kontrol uygulayabilecek?

Bu iki sorunun yanıtı, yaşanacak gelişmelerin seyrini belirleyecek.